FIDE unvanları

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Kadın Büyükusta sayfasından yönlendirildi)
Amerikalı satranç Büyükustası Bobby Fischer

FIDE unvanları FIDE (Dünya Satranç Federasyonu) tarafından satranç oyuncularının seviyelerini belirlenmesi için verilen unvanlardır. Unvanlar satranç oyuncusunun ELO puanına ve aldığı normlara bakılarak verilir. Verilen unvanlar genelde ömür boyu tutulur ancak istisnai durumlarda unvan iptal edilebilmektedir.[1]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

FIDE'nin ilk unvanları 1950 yılında verildi. FIDE, 27 Büyükusta (GM), 94 Uluslararası Usta (IM) ve 17 Kadın Uluslararası Usta (WIM) olmak üzere 138 satranç oyuncusuna unvan verdi. Unvanların verildiği yıllarda belli bir standart yoktu, 1957 yılında kadar unvanlar sorumlu komitenin belirlediği isimlere veriliyordu. FIDE, ilk kez 1957 yılında unvanlar için çeşitli standartlar belirledi.[2]

FIDE'nin ilk büyükustaları:

Büyükusta Ülke
Oldřich Duras  Çekoslovakya
Max Euwe  Hollanda
Ernst Gruenfeld  Avusturya
Jacques Mieses  İngiltere
Miguel Najdorf  Arjantin
Akiba Rubinstein  Polonya
Friedrich Sämisch  Batı Almanya
Gideon Ståhlberg  İsveç
Milan Vidmar  Yugoslavya
Borislav Kostić  Yugoslavya
Reuben Fine  ABD
Samuel Reshevsky  ABD
Géza Maróczy  Macaristan
László Szabó  Macaristan
Ossip Bernstein  Fransa
Savielly Tartakower  Fransa
Salo Flohr  Sovyetler Birliği
Viacheslav Ragozin  Sovyetler Birliği
Paul Keres  Sovyetler Birliği
Vasily Smyslov  Sovyetler Birliği
Isaac Boleslavsky  Sovyetler Birliği
Igor Bondarevsky  Sovyetler Birliği
Mikhail Botvinnik  Sovyetler Birliği
David Bronstein  Sovyetler Birliği
Alexander Kotov  Sovyetler Birliği
Grigory Levenfish  Sovyetler Birliği
Andor Lilienthal  Sovyetler Birliği

Unvanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyükusta[değiştir | kaynağı değiştir]

FIDE tarafından verilen en büyük unvandır. Seçkin satranç oyuncularına verilir, GM (Grandmaster) şeklinde kısaltılır, istisnai durumlar dışında ömür boyu taşınır. Unvan için 2500 ELO puanı ve 3 norm gereklidir. 1950 yılından bu yana verilmektedir.

Abhimanyu Mishra, 12 yıl 4 ay 25 gün ile bu unvanı alan en genç insandır.[kaynak belirtilmeli]

Uluslararası Usta[değiştir | kaynağı değiştir]

Güçlü satranç oyuncularına verilir, IM (International Master) şeklinde kısaltılır, istisnai durumlar dışında ömür boyu taşınır. Unvan için 2400 ELO puanı ve 3 norm gereklidir. 1950 yılından bu yana verilmektedir.

Abhimanyu Mishra, 10 yıl 9 ay 3 günle bu unvanı alan en genç insandır.[3]

FIDE Ustası[değiştir | kaynağı değiştir]

FM (FIDE Master) şeklinde kısaltılır, unvan için 2300 ELO puanı gereklidir. 1978 yılından bu yana verilmektedir.

Usta Adayı[değiştir | kaynağı değiştir]

CM (Candidate Master) şeklinde kısaltılır, unvan için 2200 ELO puanı gereklidir. 2002 yılından bu yana verilmektedir.[4]

Kadın Unvanları[değiştir | kaynağı değiştir]

FIDE tarafından kadınlara verilen unvanlardır. Kadın Büyükusta (WGM), Kadın Uluslararası Büyükusta (WIM), Kadın FIDE Ustası(WFM) ve Kadın Usta Adayı (WCM) olarak adlandılır. Kadın unvanlarıyla diğer unvanlar arasında ELO puanı farkı vardır. Her klansmanda kadın unvanları diğer unvanlardan 200 ELO puanı geridedir. Kadın unvanları diğer unvanlarla birlikte kullanılabilir.

Kadın Büyükusta[değiştir | kaynağı değiştir]

WGM (Women Grandmaster) şeklinde kısaltılır, unvan için 2300 ELO puanı gereklidir. 1976 yılından bu yana verilmektedir.

Kadın Uluslararası Usta[değiştir | kaynağı değiştir]

WIM (Woman International Master) şeklinde kısaltılır, unvan için 2200 ELO puanı gereklidir. İlk olarak 1950 yılında IWM (International Woman Master) olarak verilmiş, daha sonradan adı WIM (Woman International Master) olarak değiştirilmiştir.

Kadın FIDE Ustası[değiştir | kaynağı değiştir]

WFM (Woman FIDE Master) şeklinde kısaltılır, unvan için 2100 ELO puanı gereklidir.

Kadın Usta Adayı[değiştir | kaynağı değiştir]

WCM (Woman Candidate Master) şeklinde kısaltılır, unvan için 2000 ELO puanı gereklidir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Handbook > FIDE Title Regulations effective from 1 Temmuz 2014". FIDE.com. FIDE. 20 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2014. 
  2. ^ Wall, W. "FIDE History". 28 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2019. 
  3. ^ "Praggnanandhaa – youngest chess IM in history!". ChessBase. 20 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2016. 
  4. ^ Felice, Gino (2017). Chess International Title Holders. Jefferson, North Carolina: Mcfarland and Company Holders. s. 1. ISBN 978-1-4766-7132-1.