Johan Kjeldahl

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Johan Kjeldahl
Doğum16 Ağustos 1849(1849-08-16)
Kopenhag, Danimarka
Ölüm18 Temmuz 1900 (50 yaşında)
Tisvildeleje, Danimarka
MeslekKjeldahl metodunu geliştirdi.

Johan Gustav Christoffer Thorsager Kjeldahl ( 16 Ağustos 1849 - 18 Temmuz 1900), kendisinden sonra Kjeldahl yöntemi olarak adlandırılan bir laboratuvar tekniği kullanarak belirli organik bileşiklerdeki nitrojen miktarını belirlemek için bir yöntem geliştiren Danimarkalı bir kimyagerdir.[1]

Profesyonel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kjeldahl, Kopenhag'da Carlsberg Bira Fabrikası'na bağlı Carlsberg Laboratuvarı'nda çalıştı ve burada 1876'dan 1900'e kadar Kimya bölümünün başkanlığını yaptı.

Carlsberg Laboratuvarı, bugün.

Malt endüstrisinde kullanılan tahıldaki protein miktarını belirleme görevi kendisine verildi. Daha az protein daha fazla bira anlamına geliyordu. Kjeldahl, cevabın nitrojeni doğrulukla belirlemek için bir teknik geliştirmek olduğunu buldu ancak o zamanlar analitik kimyada proteinler ve biyokimya ile ilgili mevcut yöntemler doğruluktan uzaktı.

Kjeldahl yöntemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Numunelerdeki azot içeriğini doğru bir şekilde belirleme sorununu çözmek için, Kjeldahl iki aşamalı bir reaksiyon içeren bir yöntem geliştirdi: birinci aşamada damıtma ve ikinci aşamada geri titrasyon. Organik bileşikler ile sülfürik asit arasındaki reaksiyonla amonyum tuzlarının üretilebileceğini buldu; bu adım bir sindirimdir. Bu adımdan üretilen amonyum tuzlar toplandı ve ikinci bir işlemde kül suyu ile reaksiyona girdi. Bu adımda üretilen amonyak damıtıldı ve hidroklorik asit veya sülfürik asidin standartlaştırılmış bir çözeltisinde çözündü. Son olarak, bu çözelti, azotu dolaylı olarak ölçmek için kostik soda ile geri titrasyon yapıldı.

1880'lerde, Kjeldahl asidin kaynama noktasını yükseltmek için potasyum sülfatı ve bozunmayı hızlandırmak için bir katalizör olarak cıva kullandı. Serbest bırakılan amonyağın geri titrasyon işlemi için borik asit tampon çözeltisini kullandı.

7 Mart 1883 tarihinde, Kjeldahl yöntemini Danimarka Kimya Derneği'nde sundu.

Johan Kjeldahl, 1880'lerde Carlsberg Laboratuvarı'nda çalışırken. Portre:
Otto Haslund

Mirası[değiştir | kaynağı değiştir]

Johan Kjeldahl, 18 Temmuz 1900'de Danimarka'nın Tisvildeleje kentinde vefat etti.[2]

Nitrojen ve protein analizine yönelik laboratuvar tekniği, bu analiz için hâlâ evrensel olarak kabul edilen yöntemdir. Diğer yöntemler daha hızlı ve daha etkili olduğunu iddia etse de hiçbiri örneklerin boyutlarının veya koşullarının çeşitliliğiyle Johan Kjeldahl'ın orijinal yöntemi kadar başa çıkamaz. Kjeldahl ekipmanları tüm dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır.

Literatür[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Jessen-Hansen, H. (1932) Johan Kjeldahl, s. 169–172: Meisen, V. Çağlar Boyu Öne Çıkan Danimarkalı Bilim Adamları. Kopenhag Üniversitesi Kütüphanesi 450. Yıldönümü. Levin ve Munksgaard, Kopenhag.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Kjeldahl, J. (1883) "Neue Methode zur Bestimmung des Stickstoffs in organischen Körpern" (New method for the determination of nitrogen in organic substances), Zeitschrift für analytische Chemie, 22 (1) : 366-383.
  2. ^ Politiken, 1900-07-19.