Jan Kalinowski

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Jan Kalinowski (17 Mayıs 1857 - Haziran 1941), Asya ve Güney Amerika'da çalışan Polonyalı bir kaşif ve biyolojik örnek toplayıcıydı. 1885'ten 1888'e kadar Polonya'nın Branicki ailesi için koleksiyon yaparak Kore Yarımadası'nın faunasını keşfeden ilk Avrupalılar arasındaydı.

Yaşam ve iş[değiştir | kaynağı değiştir]

Kalinowski, babasının ormancı olduğu Okuniew'de doğdu. Varşova'daki Zooloji Müzesi'nde Władysław Taczanowski için çalışmaya başladı. Kont Konstanty Branicki'nin (1824-1884) desteğiyle yaptığı ilk toplama gezisi Benedict Dybowski ile Kamçatka'yaydı. Dybowski'nin dönüp Japonya ve Kore'yi keşfetmesinin ardından 1883'ten beri orada kaldı. Çok sayıda böcek ve kuş topladı. Topladığı örnekler Rus böcek bilimci General Oktawiusz Radoszkowski tarafından incelendi ve yeni tür olduğu belirlendi. Kalinowski, 1888'de Varşova'ya döndü ve Taczanowski tarafından Peru'da toplama görevi verildi. Burada Peru'ya yerleşen Maria Villamonte ile tanıştı ve evlendi. Başlangıçta Quillabamba'nın, ardından Quincemil'in yakınında kaldı ve daha sonra Cusco'nun 100 mil güneydoğusundaki Markapata'ya taşındı ve "La Cadena" adlı bir çiftlik kurdu ve örnekler toplamaya devam ederek bunları Avrupa ve Amerika'daki müzelere gönderdi.[1] Konstanty Branicki (1824–1884) ve Aleksander (1821–1877) kardeşler de dahil olmak üzere zengin Avrupalı müze koleksiyoncuları tarafından desteklendi. Konstanty'nin ölümünden sonra oğlu Ksawery Branicki (1864-1926) toplama gezilerini desteklemeyi sürdürdü.[2] Diğer destekçiler arasında Hans von Berlepsch de vardı.[3]

Kalinowski, 1941 yılının Haziran ayında Peru'da, karısını ve on sekiz çocuğunu geride bırakarak öldü; bunlardan biri, Manú Milli Parkı'nın korunması ve kurulması için çalışan doğa bilimci, koleksiyoncu ve tahnitçi Celestino Kalinowski Villamonte'dir (1924 - 1986).[4][5]

Koleksiyonlarından tanımlanan bir dizi türe, Kalinowski'nin mastiff yarasası (Mormopterus kalinowskii Thomas, 1893), Kalinowski'nin Oldfield faresi (Thomasomys kalinowskii Thomas, 1894), Kalinowski'nin agouti'si (Dasyprocta kalinowskii Thomas, 1897) ve Kalinowski'nin fare opossumu (Hyladelphys kalinowskii Hershkovitz, 1992) da dahil olmak üzere onun adı verilmiştir.[6]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Shydlovskyy I.; Zatushevskyy A. (2015). "Jan Kalinowski – outstanding naturalist of Far East and South America". Contribution of Amateur Naturalists Into Biological Diversity Studies. Proceed. Intern. Scien. Conf. Devoted to the 200th Anniversary of Lajos Vagner's Birthday, 14-16 May 2015 (PDF). Beregszasz, Ukraine. ss. 93-95. 24 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mart 2024. 
  2. ^ Mierzwa-Szymkowiak, D.; Breure, A. S. H. (2017). "Inside and outside the Neotropics: three Polish naturalists during the late nineteenth and early twentieth centuries". Archives of Natural History (İngilizce). 44 (1): 151-158. doi:10.3366/anh.2017.0423. ISSN 0260-9541. 23 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2024. 
  3. ^ Andrzej, Wadas (2009). "The letters of Jan Kalinowski from Korea (1885-1887): some remarks on early contacts between Poland and Korea". Przegląd Orientalistyczny. 1–2: 17-28. 
  4. ^ Ramos, José Gutiérrez (2016). "La colección del Museo Celestino Kalinowski del parque de las leyendas, 2005 (Lima–Perú)". Sagasteguiana. 4 (1): 1-24. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2024. 
  5. ^ Shydlovskyy I.; Zatushevskyy A. (2015). "Jan Kalinowski - outstanding naturalist of Far East and South America". Contribution of amateur naturalists into biological diversity studies. Proceedings of International Scientific Conference devoted to the 200th anniversary of Lajos Vagner's birthday (PDF). Uzhhorod. ss. 93-95. 24 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mart 2024. 
  6. ^ Beolens, Bo; Watkins, Michael; Grayson, Michael (2009). The Eponym Dictionary of Mammals. JHU Press. s. 218. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Kalinowski&oldid=32591179" sayfasından alınmıştır