Jakub Jan Ryba
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Jakub Šimon Jan Ryba (d. 26 Ekim 1765 - ö. 8 Nisan 1815) Çek öğretmen ve klasik müzik bestecisiydi. En ünlü eseri Çek Noel Ayini olan "Hey, Usta!"dır. (Česká mše vánoční "Hej mistře!")[1]
Ryba, Pilsen yakınlarındaki Přeštice'de doğdu. Babası bir öğretmendi. 1780'de Ryba Prag'a gitti ve burada Piarist spor salonunda eğitim gördü. Öğretmeni Cassianus Hanel ona müzik öğretti. Ryba çok iyi bir öğrenciydi ve kısa sürede beste yapmaya başladı. 1784'te babası ona Nepomuk'ta öğretmen olarak çalışmasını emretti. Ryba isteksizce itaat etti, ancak kısa süre sonra okuldan kovuldu. Birkaç ay sonra annesinin öldüğüne dair bir mesaj aldı. Uzun bir hastalıktan sonra Mníšek pod Brdy'ye taşındı. O bölgede yerel halk arasında müzik yapmak oldukça popüler olduğundan, orada mutluydu. Ancak biraz tereddüt ettikten sonra Rožmitál pod Třemšínem'de öğretmenlik pozisyonunu kabul etti.
Okul onun gözetiminde başarılı oldu, ancak yerel papaz ve konseyle sürekli çatışmalar yaşadı. Okul binasının onarımı için sık sık yaptığı fon talepleri genellikle reddedildi. 1796'da en ünlü eseri olan Çek Noel Ayini'ni "Hey, Master!" yazdı. (kendisi tarafından Missa solemnis Festis Nativitatis DJ Ch. accommodata in linguam bohemicum musicam olarak adlandırılmıştır).
Dayanılmaz bir parasızlık, üstlerinin düşmanlığı ve tamamen bitkinliği, Rožmitál pod Třemšínem yakınlarındaki Voltuš'ta intihar etmesine neden oldu.[2] 8 Nisan 1815'te Ryba sabah ayine katıldı. Daha sonra sık bir ormanda boğazı jiletle kesilmiş halde bulundu. Yanında en sevdiği yazar Seneca the Younger'ın Ruhun Barışı Üzerine Deneme kitabı vardı. Rožmitál pod Tremšínem yakınlarındaki bir veba mezarlığına gömüldü.
Eserleri esas olarak birçok pastorella ve ayin içerir. Bu eserler birçok ülkede popülerdir.
Literatürde[değiştir | kaynağı değiştir]
- Jiří Berkovec: Jakub Jan Ryba, Prag, 1995,80-85787-97-0
- Vaclav Spěváček: Jakub Jan Ryba, vychovatel našeho lidu [ Jan Jakub Ryba, Educator of Our Nation ], Prag, 1984
- Jan Němeček: Jakub Jan Ryba: život a dílo [ Jan Jakub Ryba, Life and Works ], Prag, 1963
- Jan Němeček: Školní deníky Jakuba Jana Ryby [ School Diaries by Jakub Jan Ryba ], Prag, 1957
- Irena Janáčková: Jakub Jan Ryba o svém hudebním životě Prag, 1946. 1801'den Mein musikalischer Lebenslauf (Almanca) otobiyografisinin çevirisi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Podbrdske Muzeum". 20 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ryba: Missa Solemnis in C; Mass in E minor". American Record Guide. 1 Eylül 2003. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2009.
