Isı Kalkanı Kayası
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Nisan 2019) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Isı Kalkanı Kayası | |
---|---|
Tip | Demir |
Grup | Muhtemelen IAB |
Bileşim | %93 Demir, %7 nikel, eser miktarda germanyum (~300 ppm) ve galyum (<100 ppm) |
Bölge | Meridiani Planum |
Koordinatlar | 1°54′S 354°30′E / 1.9°G 354.5°D |
Düşüş gözlemi | Hayır |
Bulunma tarihi | Ocak 2005 |
Diğer isimler | Meridiani Planum meteorite |
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam |
Heat Shield Rock yani "Isı Kalkanı Kayası" Opportunity tarafından Mars'ta, Ocak 2005'te keşfedilmiş, basketbol topu büyüklüğündeki bir demir-nikel alaşımından meydana gelen meteorittir. Meteoritin resmî ismi Meridiani Planumdur (meteoritler her zaman bulundukları yerle anılırlar) ki bu isim Ekim 2005'te Meteoritical Society tarafından verilmiştir. Bununla birlikte literatürde ve konuşmada halen Heat Shield Rock olarak anılır.
Opportunity meteoritle tamamen şans eseri karşılaşmıştır; meteorit gezginin çıkarmış olduğu ısı kalkanının hemen yakınındaydı. Opportunity Endurance crater yani "Tahammül krateri"nden çıktıktan sonra ısı kalkanını incelemeye gönderilmiştir. Isı Kalkanı Kayası Dünya dışındaki bir Güneş Sistemi cisminde bulunan ilk meteorittir (Ay'da meteoritlere rastlanmamıştır).
Gezginin spektrometreleri kayanın bileşimini teşhis edebilmek için kullanılmış ve bir meteorit olduğu doğrulanmıştır. Dünya'daki demir meteoritleri üzerinde yapılan delme denemelerinin, gezginin sıradan kayaları delmek için tasarlanmış delgi araçlarının, demir-nikel alaşımından oluşan meteoriti delmeye çalışırsa zarar görebileceğini göstermesi üzerine delme işleminden vazgeçilmiştir.
Meteorun Mars'ta bulunduğu bölge olan Meridiani Planum'un daha önce, yakın zamanda erozyona uğramış 1 km civarında bir kalınlığı bulunan bir malzemeyle örtülü olduğu düşünülüyor. Bu sebeple meteorit bir krater yarattıysa bile bu krater milyonlarca ya da milyarlarca yıl süren erozyon sürecinde yok olmuş olabilir. Mars'ın hızla paslanmaya yolaçan atmosferine rağmen meteoritin üzerinde pek pas izine rastlanmamaktadır. Bu yüzden ya çok yakın zamanda düşmüş veya uzun süredir toprağın altında bulunuyor olması gerekli. Ayrıca hava koşullarının etkisi de yüzeyinde pek fazla görülmüyor.