Irak Ulusal Anlaşması
| Irak Ulusal Anlaşması | |
|---|---|
| Kısaltma | İUA |
| Genel başkan | İyad Allavi |
| Kurucu | İyad Allavi Tahsin Muallah Salah Ömer el-Ali |
| Kuruluş tarihi | 1991 |
| Gazete(ler) | Bağdat Haberleri[1] |
| İdeoloji | İlerlemecilik[2] Laiklik[3][4] Liberalizm |
| Siyasi pozisyon | Merkez sol |
| İnternet sitesi | |
Irak Ulusal Anlaşması (Arapça: الوفاق الوطني العراقي Al-Wifaq Al-Watani Al-'Iraqi), 1991 yılında İyad Allavi tarafından kurulan partidir. Irak içerisinde Wifaq (uyum) olarak bilinirdi.
Geçmiş[değiştir | kaynağı değiştir]
Parti, Birinci Körfez Savaşı sırasında Saddam Hüseyin'e muhalefet grubu olarak kuruldu. O zamanlar en aktif iki Saddam karşıtı grup Irak İslam Devrim Konseyi ve İslami Davet Partisi'ydi. Her iki partide de Irak kökenli olmasına karşın İran'dan faaliyet gösteren İslami Şii partilerdi. Her iki partide batıyla yakın değildi. İUH, büyük ölçüde Suudi Arabistan'ın finansmanıyla kuruldu. Suudi Arabistan'ın dışında İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'de harekete destek veriyordu.
İUH üyeliği büyük ölçüde Saddam Hüseyin'in yönetimi altındaki Irak ordusundan kaçan askerlerden ve güvenlik personelinden oluşuyordu.
İUH, bir militan grup olarak kapasitesini göstermek için 1992 ile 1995 yılları arasında Irak'ta saldırılar düzenledi, ancak bunların hükûmet üzerinde çok az etkisi oldu. Irak Ulusal Kongresi'nin Irak'ın hoşnutsuz azınlıkları arasında devrimi kışkırtma stratejisinin aksine, IUA Saddam'ı ortadan kaldırmanın en iyi yolunun Irak askeri ve güvenlik servisleri arasında bir darbe örgütlemek olduğunu düşünüyordu. Bu amaçla, IUA, CIA ile yakın işbirliği içinde, 1996'da Saddam'a karşı bir darbeye karışmıştı. Ancak, IUA'ya Saddam'a sadık ajanlar sızmıştı ve Haziran 1996'da 30 Irak subayı idam edildi ve 100 kişi IUA ile bağlantılı oldukları iddiasıyla tutuklandı.[5] İyad Allavi, IUA'nın Mart 1998 itibarıyla Irak'ta faal olduğunu iddia etti.
Saddam'ın düşmesiyle IUA, işgal hükûmetinde merkezi bir rol oynayarak Irak'a girdi. ABD ile Irak Ulusal Kongresi arasındaki sürtüşmeyle, IUA'nın rolü daha da güçlendi ve İyad Allavi, 28 Mayıs 2004'te Irak Başbakanı ilan edildi. IUA, Ocak 2005 Irak seçimlerine Irak Ulusal Listesi koalisyonuyla girdi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "baghdad-news.com". baghdad-news.com. 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2016.
- ^ "Archived copy". 6 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2014.
- ^ Muttitt, G. (2012). Fuel on the Fire: Oil and Politics in Occupied Iraq. New Press. ISBN 9781595588227. 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2016.
- ^ "Featured Articles about Iraqi National Accord - Page 3". articles.chicagotribune.com. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2016.
- ^ "Archived copy". 19 Eylül 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2004.
