Imre Nagy sayfasının kaynağını görüntüle

{{Ek kaynak gerekli|tarih=Ekim 2021}}{{Makam sahibi bilgi kutusu
|isim               = Imre Nagy
|resim              = Nagy Imre retouched.jpg
|makam              = [[Macaristan başbakanları listesi|Macaristan Halk Cumhuriyeti<br />Bakanlar Konseyi Başkanı]]
|dönembaşı          = 24 Ekim 1956
|dönemsonu          = 4 Kasım 1956<br>({{Yıl ve güne göre yaş|1956|10|24|1956|11|4}})
|öncegelen          = [[András Hegedüs]]
|sonragelen         = [[János Kádár]]
|dönembaşı1         = 4 Temmuz 1953
|dönemsonu1         = 18 Nisan 1955<br>({{Yıl ve güne göre yaş|1953|7|4|1955|4|18}})
|öncegelen1         = [[Mátyás Rákosi]]
|sonragelen1        = [[András Hegedüs]]
|doğum_tarihi       = {{Doğum tarihi|df=yes|1896|06|7}}
|doğum_yeri         = [[Kaposvár]], [[Avusturya-Macaristan|Avusturya-Macaristan İmparatorluğu]]
|ölüm_tarihi        = {{Ölüm tarihi ve yaşı|df=yes|1958|06|16|1896|06|7}}  
|ölüm_yeri          = [[Budapeşte]], [[Macaristan Halk Cumhuriyeti]]
|doğum_adı          = 
|partisi            = [[Macar Komünist Partisi]]<br />[[Macar Çalışma Halk Partisi]]
|eşi                = Mária Égető
|çocukları          = 
|ilişkiler          =  
|öğrenim            = 
|meslek             = 
|dini               = 
|imza               = 
}}
{{Macar adı Mikutusu|Nagy Imre}}
'''Imre Nagy''' (7 Haziran 1896 – 16 Haziran 1958), [[Macarlar|Macar]] siyasetçi. İki kez Macaristan [[başbakan]]lığı görevini yürüttü.

[[I. Dünya Savaşı]] sırasında [[Avusturya-Macaristan İmparatorluğu|Avusturya-Macaristan]] Ordusu saflarında çarpışırken esir olarak götürüldüğü [[Çarlık Rusyası]]'nda [[Bolşevik]]lerden etkilendi. [[Ekim Devrimi]] sonrasında [[Kızılordu]]'ya katıldı. 1921'de Macaristan'a döndü ve Komünist Parti'ye katıldı. 1930 yılında Sovyetler Birliği'ne geri döndü ve [[Komintern]]'de Macaristan temsilcisi olarak görev aldı.

İkinci Dünya Savaşı sonrasında Macaristan'ın Kızılordu tarafından Alman işgalinden kurtarılmasının ardından Macaristan'a döndü ve kurulan hükûmette Tarım Bakanı oldu. 1947-1949 yılları arasında Macar Ulusal Meclisi sözcülüğü görevini üstlendi.

[[Sovyetler Birliği|SSCB]] lideri [[Josef Stalin|Stalin]]'in ölümünden kısa bir süre sonra Temmuz 1953'te Başbakanlığa getirildi.<ref>{{Haber kaynağı|url=|başlık=Macaristan Başbakanı azledildi|erişimtarihi=21 Temmuz 2020|tarih=5 Temmuz 1953|sayfa=1|çalışma=|yayıncı=[[Cumhuriyet Gazetesi]]|ad=|soyadı=}}</ref> Siyasi baskıları yumuşatarak bazı ekonomik reformlara girişen Nagy,<ref>{{Haber kaynağı|url=|başlık=Neler vaad edilmişti|erişimtarihi=21 Temmuz 2020|tarih=8 Temmuz 1954|çalışma=|yayıncı=[[Cumhuriyet Gazetesi]]|ad=Ömer Sami|soyadı=Coşar}}</ref> Moskova'nın desteğini yitirince<ref>{{Haber kaynağı|url=|başlık=Macaristan ithilali ve verdiği neticenin manası|erişimtarihi=21 Temmuz 2020|tarih=25 Ekim 1956|sayfa=2|çalışma=|yayıncı=[[Cumhuriyet gazetesi]]|ad=Ömer Sami|soyadı=Coşar}}</ref> 18 Nisan 1955 tarihinde [[Macaristan İşçi Partisi]] Merkez Komitesi tarafından görevinden alındı ve partiden atıldı.<ref>{{Haber kaynağı|url=|başlık=Macaristan Başbakanı azledildi|erişimtarihi=21 Temmuz 2020|tarih=19 Nisan 1955|sayfa=1|çalışma=|yayıncı=[[Cumhuriyet Gazetesi]]|ad=|soyadı=}}</ref>

1956 yılında [[CIA]] tarafından da desteklenen [[Macar Devrimi]]'nın ardından, direnişçiler tarafından Başbakanlık makamına getirildi.<ref>{{Haber kaynağı|url=|başlık=Peşte'de patlak veren kanlı ihtilal|erişimtarihi=21 Temmuz 2020|tarih=25 Ekim 1956|sayfa=1|çalışma=|yayıncı=[[Cumhuriyet Gazetesi]]|ad=|soyadı=}}</ref> Tek parti yönetiminin sona erdiğini açıkladı. 1 Kasım'da [[Varşova Paktı]]'ndan ayrılma kararını açıklayarak [[Birleşmiş Milletler]] aracılığıyla büyük devletlerin korumasını istedi.

Bu gelişmeler üzerine Sovyet Kızılordu birlikleri [[Budapeşte]]'yi işgal etti; Nagy [[Yugoslavya]]'nın [[Budapeşte]]'deki büyükelçiliğine sığınırken, reformcu önderlerin çoğu tutuklandı. [[Sovyetler Birliği|Sovyet]] birliklerine karşı silahlı direniş bir gecede kırıldı. İşçilerin başlattığı genel grevin ve direnişin Sovyet tankları tarafından sona erdirilmesi ise birkaç haftayı aldı. Düzenin sağlanmasından sonra geniş çaplı tutuklamalara girişildi. Bu arada 150 bin kadar Macar yurt dışına kaçtı.<ref>{{Haber kaynağı|url=|başlık=1956'da Macaristan'ı da işgal etmişlerdi|erişimtarihi=21 Temmuz 2020|tarih=22 Ağustos 1968|sayfa=3|çalışma=|yayıncı=[[Cumhuriyet Gazetesi]]|ad=|soyadı=}}</ref>

[[Sovyetler Birliği|Sovyet]] tanklarının işgal ettiği [[Macaristan]]'da işbirlikçi Macar askeri hakimler tarafından "Vatana İhanet" suçuyla yargılanan Nagy, iki yıl sonra asılarak idam edildi.<ref>{{Haber kaynağı|url=|başlık=Macar İhtilalinin Lider Nagy idam edildi|erişimtarihi=21 Temmuz 2020|tarih=18 Haziran 1958|sayfa=1|çalışma=|yayıncı=[[Cumhuriyet gazetesi]]|ad=|soyadı=}}</ref>

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

{{s-start}}
{{s-off}}
{{s-bef|before=[[Fidél Pálffy]]}}
{{s-ttl|title=Macaristan Tarım Bakanı|years=1944-1945}}
{{s-aft|after=[[Béla Kovács (siyasetçi, 1908)|Béla Kovács]]}}
{{s-bef|before=[[Ferenc Erdei]]}}
{{s-ttl|title=Macaristan İçişleri Bakanı|years=1945-1946}}
{{s-aft|after=[[László Rajk]]}}
{{s-bef|before=[[Árpád Szabó]]}}
{{s-ttl|title=[[Macaristan Ulusal Meclisi|Ulusal Meclis Başkanı]]|years=1947-1949}}
{{s-aft|after=[[Károly Olt]]}}
{{s-bef|before=[[Mátyás Rákosi]]}}
{{s-ttl|title=[[Macaristan başbakanları listesi|Macaristan Başbakanı]]|years=1953-1955}}
{{s-aft|after=[[András Hegedüs]]}}
{{s-bef|before=[[András Hegedüs]]}}
{{s-ttl|title=[[Macaristan başbakanları listesi|Macaristan Başbakanı]]|years=1956}}
{{s-aft|after=[[János Kádár]]}}
{{s-bef|before=[[Imre Horváth (1901 doğumlu Macar siyasetçi)|Imre Horváth]]}}
{{s-ttl|title=Macaristan Dışişleri Bakanı|years=1956}}
{{s-aft|after=[[Imre Horváth (1901 doğumlu Macar siyasetçi)|Imre Horváth]]}}
{{s-end}}

{{Macaristan başbakanları}}
{{Macaristan dışişleri bakanları}}
{{Macaristan tarım bakanları}}
{{Macaristan Ulusal Meclis başkanları}}

{{Otorite kontrolü}}

{{DEFAULTSORT:Nagy, Imre}}
[[Kategori:1896 doğumlular]]
[[Kategori:1958 yılında ölenler]]
[[Kategori:Macaristan başbakanları]]
[[Kategori:Macaristan dışişleri bakanları]]
[[Kategori:Macaristan tarım bakanları]]
[[Kategori:Macar komünistler]]
[[Kategori:20. yüzyılda Macar siyasetçiler]]
[[Kategori:Macar Devrimi]]
[[Kategori:İdam edilmiş Macarlar]]
[[Kategori:Asılarak idam edilmiş kişiler]]
[[Kategori:Macaristan Ulusal Meclis başkanları]]
[[Kategori:Macaristan içişleri bakanları]]