Hürgülek Kongar

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hürgülek Kongar
DoğumHürgülek Bayıskılankızı KONGAR
15 Mart 1924(1924-03-15)
Baytal Kemçik kojuunu Tьʙа Arat Respuʙlik
Ölüm6 Ocak 1996 (71 yaşında)
Kızıl, Tıva Cumhuriyeti
MilliyetSSCB, Rusya Federasyonu, Tıva Cumhuriyeti
Meslekşarkıcı, yönetmen
Etkin yıllar1950-1996
EvlilikNikolay Kongar

Hürgülek Bayıskılanovna Kongar (Tuvaca: Хүргүлек Байыскылаңовна Коңгар) (15 Mart 1924, Baytal Kemçik kojuunu Tьʙа Arat Respuʙlik - 6 Ocak 1996, Kızıl), Tıva şarkıcı, tiyatro oyuncusu ve Rusya Federasyonu halk sanatçısı.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

15 Mart 1924'te Tuvan Halk Cumhuriyeti'nin Bay-Tal köyünde (şimdiki Bay-Tayga ili topraklarında) doğmuştur. Kızıl Tepe okulunda okudu, yatılı okulda kaldı. Okulda amatör gösterilere katıldı, iyi şarkılar söyledi, balalayka çaldı. Okul yaylı çalgılar orkestrasında çaldı.

1941'de başkent Kızıl'a taşındı ve burada tiyatro okulu-stüdyosunda eğitim almaya başladı. Öğretmenleri arasında Rostislav Mironoviç ve Anatoliy Şatin de vardı. Koro şefi Sergey Bulatov ile vokal eğitimi aldı. Tıva türkülerini ve Sovyet bestecilerin şarkılarını seslendirdi. "Kinez İgor", "Tuna'nın Ötesinde Zaporojets", "Çio-Çio-San" operalarından alıntıların yapımlarında performanslara katıldı.

1943'te Sovyet yazar Stepan Şçipaçev Tıva'ya geldiğinde Hürgülek'in şarkısını dinledikten sonra şöyle seslendi: "Bülbül, saf bülbül!". Daha sonra, Moskova'ya vardığında, onun hakkında Rusça bir şiir yazdı "Не названия тувинских рек (Ne nazvaniya Tuvinskih rek) ...". :

ХУРГУЛЕК

Красоте тувинских гор и рек,

той, что в памяти оберегаю,

имени такого – Хургулек –

не затмить: оно в строке сверкает.

Не в сиянье звёздном небеса,

не Саяны, не дорог откосы,

вижу вновь раскосые глаза,

чёрные девические косы.

Как забуду! Песенки свои

запоёт она – и зал послушен.

Если б там водились соловьи,

Их бы в этот час никто не слушал.

В той далекой милой стороне,

стройная, скользя лукавым взглядом,

сколько раз она певала мне,

только мне, присев со мною рядом.

Я до слёз чужому счастью рад,

за свои поступки не краснею.

Есть на свете молодой арат —

пусть он счастлив будет с нею.

 1943 г.

Bir tiyatro stüdyosu temelinde düzenlenen Tıva Ulusal Müzik ve Drama Tiyatrosu'nda oynadı. Sadece müzikalde değil, dramatik performanslarda da oynadı.

6 Ocak 1996'da Kızıl'da şehir mezarlığına gömüldü.

Ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Eşi — Nikolay Monzuy-ool oğlu KONGAR
  • Kızı — Rolanda Nikolaykızı Kongar, Moskova'da Moris Torez adlı Yabancı Diller Enstitüsünden mezun, Moskova'da çalışmakta ve yaşamaktadır.
  • Oğlu — Mergen Nikolayoğlu Kongar, «Sayanı» grubunun solistliğini yaptı. Erken yaşta dünyadan göçtü.
  • Oğlu — Valeriy Nikolayoğlu Kongar, Omsk Yüksek Okulundan mezun, Tıva Cumhuriyeti'nin İç İşler Bakanlığı'nda çalışmaktadır.

Ödüller, mükafatlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Rusya'nın Onurlu Sanatçısı (15 Mart 1961).[1]
  • Tıva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Halk Sanatçısı.
  • Rusya'nın Halk Sanatçısı (1984).
  • İşgücü Kızıl Bayrak Nişanı.
  • Yelena'nın "Burjuva" (1968) oyunundaki rolünün performansı için M. Gorki'nin doğumunun 100. yıldönümüne adanmış Tüm Rusya Dramatik Tiyatrolar Festivali'nden 2. derece diploması.

Tiyatroda çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Toska, G. Puççini - Toska
  • "Malinovka'da Düğün" - "Yarinka
  • "Tuna'nın ötesinde Zaporojets" - "Oksana
  • "Çeçen ve Belekmaa" - "" Dangına
  • "Ayakkabılar" - "çöpçatan Jihan
  • "Arşin Mal Alane" - "teyze"
  • "Kozı Karpeş ve Bayan-Slu" - kız Bayan-Slu
  • "Platon Kreçet" - "Nadya
  • "Hayıraan-bot" - "Uran, Kara, Salbakay
  • "Devrim adına" Şatrova - "komutanın karısı
  • Schiller'in "Hile ve Aşk" - Leydi Milford
  • Mustaya Karima'nın "Ay Tutulması Geceleri" - "Tankebike
  • "Sambajik" - "Tadanay"
  • Ostrovsky'nin "Fırtına" - "Katerina"
  • "Nerkes" - "Zumrad"

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • 1989 — Nasreddin Hoca'nın Dönüşü — Yaşlılıkta Mamlakat-Kubaru

Anıt[değiştir | kaynağı değiştir]

Hürgülek Kongar Vokal Sanatları Ödülü 2004 yılında Tıva'da kurulmuştur.

Literatür[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Sagdı K. Tuvinsky solovey (Ob artistke H. Kongar) / Tuvinskaya pravda. 26 Mart 1961.
  • Mejova V. Zolotoye imeni Khurgulek (O zasluzhennoy artistka RSFSR H.B. Kongar) / Tuvinskaya pravda. 19 Nisan 1969.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ 25 Mart 1961 tarihli RSFSR Yüksek Şurası Başkanlığı Kararnamesi

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]