Hua-Yi ayrımı sayfasının kaynağını görüntüle

'''''Huá'' ile ''Yí'' arasındaki ayrım''' ({{Çince|c=華夷之辨|p=Huá Yí zhī biàn}}), '''Çin-barbar ayrımı''' olarak da bilinir, Çin kültüründe kültürel olarak belirlenmiş bir "Çin"i (Huá, [[Huaxia]] 華夏 ''Huáxià'', ya da Xià 夏 olarak bilinir) bu kültür veya bu etnik gruba ait olmayan yabancılardan ({{ill|Dongyi|en|lt=Yí}}) ayırt etmek için tarihî olarak kullanılmış bir kavramdır. Yí kelimesi yabancı kaynaklarda sık sık "[[barbar]]" ({{dil|en|''barbarian''}}) şeklinde çevirilse de, İngilizce kaynaklarda "foreigners" (yabancılar),{{sfn|Morrison|1823|pp=586-587}} "ordinary others" (sıradan ötekiler),<ref>{{harvnb|Liu|2004b|pp=10–11}} Liu, Çin'in erken tarihindeki Çinlilerin ''Yi''{{'}}yi ilk başta aşağılayıcı bir kavram olarak görmediklerini savunur.</ref> "wild tribes" (vahşi kabileler)<ref>{{Web kaynağı | ad = James | soyadı = Legge | yazarbağı = James Legge | başlık = Shangshu, Tribute of Yu | url = http://ctext.org/shang-shu/tribute-of-yu | website = ctext.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130510154232/http://ctext.org/shang-shu/tribute-of-yu | arşivtarihi = 10 Mayıs 2013}}</ref> ve "uncivilised tribes" (medeniyetsiz kabileler){{sfn|Mair|1998}} gibi çeviriler de yer alır. Hua-Yi ayrımında Çin'in üstünlüğü vurgulansa da, yabancıların [[Çin kültürü|Çin değerleri ve adetleri]] benimseyerek kendileri de [[Çinlileştirme|''Hua'' olma]] ihtimaline sahip oldukları düşüncesi de mevcuttu. Bu kavramlar Çinlilere özgü değildi ve Çin'in yerine kendilerini asıl gerçek "{{ill|Küçük Çin|en|Little China (ideology)|lt=Orta Krallık}}" (Zhongguo) olarak gören Vietnamlılar, Japonlar ve Koreliler tarafından da uygulandı.

== Ayrıca bakınız ==

* [[Barbar]]
* [[Büyük Çin]]
* [[Haraçgüzar devlet]]
* {{ill|İmparatorluk Çini'nin dış ilişkileri|en|Foreign relations of imperial China}}
* ''[[Pax Sinica]]''

== Referans ve kaynaklar ==

=== Kaynakça ===

{{Kaynakça}}

=== Bibliyografya ===

*{{Kitap kaynağı|ad=Xiaoyuan|soyadı=Liu|başlık=Frontier Passages: Ethnopolitics and the Rise of Chinese Communism, 1921-1945|url=https://books.google.com/books?id=mpqApZWrJyIC|yıl=2004b|yayıncı=Stanford University Press|isbn=978-0-8047-4960-2|erişim-tarihi=18 Şubat 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220331150354/https://books.google.com/books?id=mpqApZWrJyIC|arşivtarihi=31 Mart 2022|ölüurl=hayır}}
* {{Kitap kaynağı|ad=Victor H.|soyadı=Mair|başlık=Wandering on the Way: Early Taoist Tales and Parables of Chuang Tzu|url=https://books.google.com/books?id=dpFnYhV_ghIC&pg=PA315|yıl=1998|yayıncı=University of Hawaii Press|isbn=978-0-8248-2038-1|erişim-tarihi=18 Şubat 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220218000342/https://books.google.com/books?id=dpFnYhV_ghIC&pg=PA315|arşivtarihi=18 Şubat 2022|ölüurl=hayır}}
* {{Kitap kaynağı|ad=Robert|soyadı=Morrison|başlık=A Dictionary of the Chinese Language in Three Parts,...|url=https://books.google.com/books?id=5T4mwkCFtcoC|yıl=1823|yayıncı=East India Company|erişim-tarihi=18 Şubat 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220218000342/https://books.google.com/books?id=5T4mwkCFtcoC|arşivtarihi=18 Şubat 2022|ölüurl=hayır}}

[[Kategori:Çin'de kültür]]
[[Kategori:Çin tarihyazımı]]
[[Kategori:Japonya'da kültür]]
[[Kategori:Konfüçyüs kültürü]]
[[Kategori:Kore'de kültür]]
[[Kategori:Vietnam'da kültür]]