Honolulu'nun Fransız işgali

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fransız İşgali
Bölge
Sonuç Fransız zaferi.
* Fransızlar kısa bir süre Honolulu'yu işgal etti ve geri çekilmeden önce Honolulu Kalesi'ni ele geçirdi.
Taraflar
İkinci Fransız Cumhuriyeti İkinci Fransız Cumhuriyeti Hawaii Hawaii Krallığı
Komutanlar ve liderler
İkinci Fransız Cumhuriyeti Louis Tromelin Hawaii Kamehameha III
Güçler
1 frikateyn
1 korvet
140 denizci
1 kale

Fransızların Honolulu'yu işgali (Honolulu'nun Yağmalanması veya Tromelin Olayı olarak da bilinir), Fransız amiral Louis Tromelin tarafından 1849'da Katoliklere yönelik yerel zulüm ve Fransız ticaretine yönelik baskının intikamı olarak Hawaii Krallığı'nın başkenti Honolulu'ya yapılan bir saldırıydı.

Başlangıç[değiştir | kaynağı değiştir]

Hawaii ile 1843 Antlaşması'nda Fransa, Hawaii bölgesinin herhangi bir bölümünü ele geçirme iddiasında bulunmayı asla kabul etmemişti.[1] Fransız hükûmeti, 1848'de Honolulu'daki yeni konsolosu Guillaume Patrice Dillon'a emir vermişti: "Davranışlarınızda herhangi bir hırçınlık [esprit de lutte] gösterisinden kaçının. Sertliğin meyvelerini pekiştirmek için ölçülü olmak yakışır." Yine de 5 Kasım 1848'de Fransız Dışişleri Bakanlığı'na şunları yazdı: "Bu sinsi ve ikiyüzlü hükümetten tavizler vermeye zorlamak için Honolulu'da 3 gün boyunca iyi bir Fransız korveti sergilemenin yeterli olacağına inanıyorum."[2]

12 Ağustos 1849'da Fransız amiral Louis Tromelin, La Poursuivante firkateyniyle Gassendi korvetiyle Honolulu Limanı'na geldi.[3] Honolulu'dayken Tromelin, Hawaii'deki Fransız çıkarlarını denetleyen Dillon'dan Katoliklere yönelik geçmişte yapılan zulmü ve Fransız brendisine uygulanan yüksek tarifeleri öğrendi. Protestan ABCFM misyonerlerinin Katolikliği ve Fransız ticaretini dışlama niyetine kızan Tromelin, Ağustos'ta Kral Kamehameha III'e 10 talep oluşturmak için Dillon ile birlikte çalıştı.[4]

Tromelin'in talepleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. 26 Mart 1846 tarihli antlaşmanın eksiksiz ve sadık bir şekilde kabul edilmesi.
  2. Fransız brendisi üzerindeki verginin ad valorem olarak %50'ye düşürülmesi.
  3. Katolik okullarının Fransız Misyonu şefinin yönetimine ve Protestan olmayan özel müfettişlere tabi kılınması ve 2 ibadete ve okullarına katı bir şekilde eşit muamele edilmesi.
  4. Fransız vatandaşları ile Hawaii Hükümeti arasındaki bütün ticari ilişkilerde Fransızca dilinin kullanılması.
  5. Şarap ve alkollü içki ithal eden Fransız balina avcılarının etkilendiği iddia edilen istisnanın kaldırılması ve likör yüklü gemilerin yükleme ve boşaltma işlemlerine nezaret etmeleri için gemiye yerleştirilen gümrük memurlarına ödeme yapma zorunluluğu getiren bir yönetmeliğin yürürlükten kaldırılması.
  6. Beşinci madde ile kaldırılması istenen yönetmelik gereği tahsil edilen tüm vergilerin iadesi.
  7. Balina gemisi General Teste tarafından ödenen 25 dolarlık para cezasının yanı sıra limanda tutulduğu süre için 60 dolar tazminatın iadesi.
  8. Kilisede dinsiz davranışları şikayete neden olan bazı okul çocuklarının cezalandırılması.
  9. Hawaii valisinin, bir rahibin ikametgahının tutuklama yapmak için giren polis memurları tarafından ihlal edilmesine izin verdiği için görevden alınması veya valinin o misyoneri tazmin etmesi emri.
  10. HBM'lerin [His Britannic Majesty's] Amphitrite gemisinden denizciler tarafından evine verilen zararın bir Fransız otel sahibine ödenmesi.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Honolulu Directory, and Historical Sketch of the Hawaiian Or Sandwich Islands". 
  2. ^ "Charlot 1970". 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Alexander 1891". 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Hawaii Dergisi p.2