İçeriğe atla

Hipólito Yrigoyen

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hipólito Yrigoyen
19. ve 21. Arjantin Devlet Başkanı
Görev süresi
12 Ekim 1928 - 6 Eylül 1930
Başkan Yardımcısı Enrique Martínez
Yerine geldiği Marcelo T. de Alvear
Yerine gelen José Félix Uriburu
Görev süresi
12 Ekim 1916 - 11 Ekim 1922
Başkan Yardımcısı Pelagio Luna
(1916-19)
Yok (1919-22)
Yerine geldiği Victorino de la Plaza
Yerine gelen Marcelo T. de Alvear
Kişisel bilgiler
Doğum 12 Temmuz 1852(1852-07-12)
Buenos Aires
Ölüm 3 Temmuz 1933 (80 yaşında)
Buenos Aires
Partisi Cumhuriyetçi Parti
(1877-1890)
Yurttaş Birliği
(1890-1891)
Radikal Yurttaş Birliği
(1891-1933)
Mesleği Hukukçu, öğretmen, çiftlik sahibi ve politikacı
Dini Roma Katoliği
İmzası

Hipólito Yrigoyen, Irigoyen olarak da yazılır (12 Temmuz 1852 - 3 Temmuz 1933), Arjantinli devlet adamı.[1] Ülkenin genel oyla seçilen ilk başkanı olmuş, ikinci başkanlık dönemi 1930'da bir askeri darbeyle sona ermiştir.[2]

Hukukçu, öğretmen, çiftlik sahibi ve politikacı olan Yrigoyen, 1896'da Radikal Yurttaş Birliği'nin (Unión Cívica Radical-UCR) başına geçti.[1] Özgür seçimler için verdiği mücadele sonucunda tutucu oligarşinin Sáenz Peña yasası'nı (1912) çıkarmasını sağladı ve yasanın getirdiği gizli oy yöntemiyle başkan seçildi.[1] Başkanlığı sırasında (1916-1922), UCR'li Ulusal Kongre üyelerinin desteğiyle Arjantin'in I. Dünya Savaşı'nda tarafsız kalmasını sağladı.[1] Ayrıca, çalışma koşullarını düzenleyen çeşitli yasalar da çıkardı ama bunlar etkili biçimde uygulanamadı ve 1919'da başlayan geniş çaplı grev hükûmet kuvvetlerince şiddet kullanarak bastırıldı.[1]

1922-1928 yılları arasında devlet başkanı olan Marcelo Torcuato de Alvear önderliğindeki güçlü muhalefete karşın 1928'de büyük oy farkla yeniden başkan seçildi.[1] Ama, artık çok yaşlanmış ve devlet işleri üzerindeki denetimi azalmıştı.[1] Yönetimi sırasındaki yolsuzluklar ve ekonomik durgunluk yüzünden seçmenlerin desteğini önemli ölçüde yitirdi; bu arada muhafazakâr rakipleri de güç kazanmıştı.[1] 1929'da başlayan ekonomik bunalım sonucu iktidarı daha da zayıfladı ve 1930'da bir askerî darbeyle devrildi.[1]

Son derece gösterişsiz özel yaşamına ve genellikle anlaşılamayan siyasi demeçlerine karşın, siyasi yaşamının sonuna değin ilgi gören bir önder olmayı başardı.[1] İktidara gelmeden önce savunduğu demokratik reformları ise hiçbir zaman gerçekleştiremedi.

  1. ^ a b c d e f g h i j Fresán, Rodrigo (20 Temmuz 2009). Historia argentina (İspanyolca) (Edición corregida y aumentada bas.). Barcelona: Editorial Anagrama. ISBN 978-8433975850. 
  2. ^ Galasso, Norberto (2019). Historia de la Argentina, vol. I&II (İspanyolca). Buenos Aires: Colihue. ISBN 978-950-563-478-1. 
Siyasi görevi
Önce gelen:
Victorino de la Plaza
Arjantin Devlet Başkanı
1916-1922
Sonra gelen:
Marcelo T. de Alvear
Önce gelen:
Marcelo T. de Alvear
Arjantin Devlet Başkanı
1928-1930
Sonra gelen:
José Félix Uriburu