Hinamatsuri
| Hinamatsuri | |
|---|---|
 Hina Oyuncak Bebek Platformu | |
| Diğer adı | Japon Oyuncak Bebek Festivali |
| Ülke | Japon |
| Türü | Dini |
| Tarih | 3 Mart |
| Bağlantılı günler | Shangsi Festivali, Samjinnal |
Hinamatsuri (雛祭り Oyuncak Bebek Festivali) kız çocuklarının sağlıklı büyümesi için Japonya'da yapılan bir festivaldir.
İçindekiler
Kutlanma Zamanı[değiştir | kaynağı değiştir]
Eskiden Japon Takvimi'nin (Ay-Güneş Takvimi) 3. ayının 3. gününde yapılırmış. (Nisan civarı). Meiji Dönemi'nin 6. yılında (1873 yılı) yapılan takvim reformundan sonra Miladi Takvime göre 3 Mart'ta kutlanmaya başlanmıştır. Yine de bazı yerlerde (özellikle Tōhoku ve Hokuriku gibi soğuk yerlerde) yeni takvime göre 3 Nisan'da kutlanır. Eski takvime göre şeftali çiçeklerinin açtığı vakte denk geldiği için "Şeftali Festivali" olarak da anılır.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Hinamatsuri'nin başlangıcı hakkında kesin bir bilgi olmamakla birlikte kökeni hakkında birden fazla teori bulunmaktadır. Heian Dönemi'ne ait kayıtlarda, Kyōto'da soylu aile kızlarının bu oyuncak bebeklerle oynadığı bulunmuştur. İlk başlarda oyun olarak oynanmıştır. Ritüel olarak kabul edilmemiştir. Heian Dönemi'nde kâğıttan yapılma bebekleri nehire bırakarak oynanan Nagashibina da bulunmaktaydı.
Edo Dönemi'ne gelindiğinde kız çocuklarının oyunu olmanın yanı sıra ülkenin her yerinde yapılan bir ritüel haline de gelmiştir. Oyunun ismi Tenshō Yılları'ndan sonra HinaAsobi'den (Oyuncak Bebek Oyunu) Hina Matsuri'ye (Oyuncak Bebek Festivali) çevrilmiştir. Bu zamandan sonra da her yıl Mart ayında kutlanmaya başlanmıştır.
Hinaningyo (Oyuncak Bebekler)[değiştir | kaynağı değiştir]
Hinaningyo, saray mensuplarının kıyafetlerini giyer. Kadın oyuncakların saçları ağırlıklı olarak Osuberakashi(Soylu kadınların saç şekli) ya da Kotensagegami şeklindedir.
Oyuncak Bebek Tipleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Dairibina (内裏雛) : Imparator ve imparatoriçe bebeklerine verilen addır.
- Sanninkanjyo (三人官女) : Sarayda imparatoriçeye yardımcı olan harem hizmetlilerini temsil eder. İçlerinden sadece birinin dişleri siyah olmakla birlikte hiçbirinin kaşı yoktur.
- Goninbayashi (五人囃子) . Beş Nō müzisyenini temsil eder. Sağdan itibaren Şarkıcı(Utai),Flütçü(Fue), Küçük darbuka(Kotsuzumi), Büyük darbuka(Ootsuzumi) ve Davul(Taiko). Ya da Nō sanatçısı yerine yedi Gagaku(Şinto tapınaklarında çalınan bir kadim müzik türü) sanatçısı koyulabilir. Bunlar sağdan itibaren Silindir Davul(Kakko), Dikey Kös(Kaendaiko), Üflemeli org(Shō), Kaval(Hichiriki), Yokobue(Yan Flüt) olarak sıralanır.
- Suijin (随身) (Vezirler). Sağ vezir ve sol vezirden oluşur. Sağ tarafta yaşlı bir insan gibi temsil edilen Sol Vezir var. Sol tarafta ise Sağ Vezir bulunmaktadır. Sağ Vezir daha genç olarak temsil edilir. İkisi de askeri kıyafetler giyer. Ok ve yay bulundururlar.
- Shichō (仕丁). 3 kişilik bir yardımcı gruptur. Hepsi güneş şemsiyesi taşır. İmparatorun ayakkabısını tutma görevleri vardır. Sağdan itibaren sırayla Şemsiye, Ayakkabılık , Büyük Şemsiye(Daikasa) bulunur. Biri sinirli gözükür, biri ağlar diğeri ise güler. Üçünün isimleri de yazılı bulunur.
Yerleşim[değiştir | kaynağı değiştir]
Sanninkanjyo'nun (Harem hizmetlileri) altında bulunan yardımcılara "Tomozoroi" denir. İmparator ve imparatoriçenin yerleri genellikle sarayda oldukları gibi sıralanır.[1][2] Eskiden Japonya'da sol taraf daha üst seviye sayılıyordu. Bu yüzden Vezirlerden yaşlı olan Sol Vesir, İmparator'un sol tarafına koyulur. (Bizim sağımız). Bu arada Sakura ağaçları da İmparator'un sol tarafında bulunurdu. Meiji İmparatoru'nun zamanında sol daha itibarlıydı, bu yüzden imparator solda bulunurdu. Fakat Meiji Dönemi'nden sonra batılılaşan Japonya'da imparator sağ tarafa konulmaya başlandı.
