Herr Mannelig

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Herr Mannelig (Bergatrollets frieri olarak da bilinir), Orta Çağ'da dişi bir dağ trolünün bir şövalyeye evlilik teklif etmesini konu alan İsveç baladı.[1]

Anakronizm'le ilgili olan bu tarihi parça, Orta Çağ balad özelliği taşıyan bir parçadır. Parça, İsveç'te yaklaşık 200-250 yıl önce konuşulan konuları ve ülkenin kültürüne dair çeşitli renkleri içerisinde barındırmaktadır. Bu yıllarda yasa dışı ifade edilen troller aslına bakılırsa iskandinav mitlerinin önemli bir parçasıdır. insansı yaratıklar olarak büyük korkunç olarak tabir edilirler, insanları kaçırıp dağlara hapsettikleri söylenir.

Hikâye[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir dişi dağ trolü, bir şövalye olan Bay Mannelig'e (İsveççe: Herr Mannelig) evlenme teklif eder. Bunun karşılığında ona hediyeler, güzel bir yaşam ve adanmışlık teklif eder. Eğer Bay Mannelig teklifi kabul ederse de trol insana dönüşecektir. Ancak Bay Mannelig, trolü Hristiyan olmadığı gerekçesiyle reddeder. Aşkı karşılıksız kalan trol yaşadığı evine kapanır ve ağlar. Onun ağlamasıyla dağlar sarsılır, ağaçlardaki kuşlar trolün yanına gelir ve onunla birlikte ağlamaya başlarlar, fakat trolün gözyaşlarını kimse dindiremez.[2]

Sözleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İsveççe
Bittida en morgon innan solen upprann
Innan foglarna började sjunga
Bergatrollet friade till fager ungersven
Hon hade en falskeliger tunga
Herr Mannelig herr Mannelig trolofven i mig
För det jag bjuder så gerna
I kunnen väl svara endast ja eller nej
Om i viljen eller ej:
Eder vill jag gifva de gångare tolf
Som gå uti rosendelunde
Aldrig har det varit någon sadel uppå dem
Ej heller betsel uti munnen
Herr Mannelig herr Mannelig trolofven i mig
För det jag bjuder så gerna
I kunnen väl svara endast ja eller nej
Om i viljen eller ej:
Eder vill jag gifva de qvarnarna tolf
Som stå mellan Tillö och Ternö
Stenarna de äro af rödaste gull
Och hjulen silfverbeslagna
Herr Mannelig herr Mannelig trolofven i mig
För det jag bjuder så gerna
I kunnen väl svara endast ja eller nej
Om i viljen eller ej:
Eder vill jag gifva ett förgyllande svärd
Som klingar utaf femton guldringar
Och strida huru I strida vill
Stridsplatsen skolen i väl vinna
Herr Mannelig herr Mannelig trolofven i mig
För det jag bjuder så gerna
I kunnen väl svara endast ja eller nej
Om i viljen eller ej:
Eder vill jag gifva en skjorta så ny
Den bästa I lysten att slita
Inte är hon sömnad av nål eller trå
Men virkat av silket det hvita
Herr Mannelig herr Mannelig trolofven i mig
För det jag bjuder så gerna
I kunnen väl svara endast ja eller nej
Om i viljen eller ej:
Sådana gåfvor toge jag väl emot
Om du vore en kristelig qvinna
Men nu så är du det värsta bergatroll
Af Neckens och djävulens stämma
Herr Mannelig herr Mannelig trolofven i mig
För det jag bjuder så gerna
I kunnen väl svara endast ja eller nej
Om i viljen eller ej:
Bergatrollet ut på dörren sprang
Hon rister och jämrar sig svåra
Hade jag fått den fager ungersven
Så hade jag mistat min plåga
Herr Mannelig herr Mannelig trolofven i mig
För det jag bjuder så gerna
I kunnen väl svara endast ja eller nej
Om i viljen eller ej
Türkçe
Şafaktaydı, güneşin yükselmesinden önce,
Ve kuşlar şarkılarını söylüyorlardı,
Bir trol kadını kaba ve aldatıcı bir sesle,
Teklif etti bir şövalyeye.
Herr Mannelig Herr Mannelig, benimle evlenir misin?
Sana vereceğim tüm şeyler için.
Eğer istiyorsan sadece evet veya hayır de,
Yapacak mısın yoksa yapmayacak mısın?
Sana on iki şahane binek atı vereceğim,
Gölgeli bir koruda otlayan.
Ne sırtlarına semer vurulmuş,
Ne de ağızlarına gem.
Herr Mannelig Herr Mannelig, benimle evlenir misin?
Sana vereceğim tüm şeyler için.
Eğer istiyorsan sadece evet veya hayır de,
Yapacak mısın yoksa yapmayacak mısın?
On iki değirmen vereceğim sana,
Tillö ve Ternö arasında.
Taşları en kırmızı bakırdan yapılmış,
Ve çarkları gümüşle doldurulmuş.
Herr Mannelig Herr Mannelig, benimle evlenir misin?
Sana vereceğim tüm şeyler için.
Eğer istiyorsan sadece evet veya hayır de,
Yapacak mısın yoksa yapmayacak mısın?
Bir kılıç vereceğim sana,
Halkaları on beş altın yüzükten.
Ve benim istediğim gibi savaşacaksın,
Savaş meydanında fatih olacaksın.
Herr Mannelig Herr Mannelig, benimle evlenir misin?
Sana vereceğim tüm şeyler için.
Eğer istiyorsan sadece evet veya hayır de,
Yapacak mısın yoksa yapmayacak mısın?
Çok yeni bir gömlek vereceğim sana,
Giybileceklerinin en iyisi, en parlağı.
Dikilmemiş iğne veya tahtayla,
En beyaz ipekten tığ işi.
Herr Mannelig Herr Mannelig, benimle evlenir misin?
Sana vereceğim tüm şeyler için.
Eğer istiyorsan sadece evet veya hayır de,
Yapacak mısın yoksa yapmayacak mısın?
Eğer hristiyan bir kadın olsaydın,
Hediyelerini memnuniyetle kabul ederdim.
Ama biliyorum ki sen en kötü dağ trolüsün,
Necken ile şeytanın tohumusun.
Herr Mannelig Herr Mannelig, benimle evlenir misin?
Sana vereceğim tüm şeyler için.
Eğer istiyorsan sadece evet veya hayır de,
Yapacak mısın yoksa yapmayacak mısın?
Dağ trolü kapıdan dışarı koştu,
Titriyor ve inliyordu.
Yakışıklı şövalyeye sahip olsaydım
Azabım sona erecekti.
Herr Mannelig Herr Mannelig, benimle evlenir misin?
Sana vereceğim tüm şeyler için.
Eğer istiyorsan sadece evet veya hayır de,
Yapacak mısın yoksa yapmayacak mısın?

Parçayı yorumlayanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Bidrag till Södermanlands äldre kulturhistoria [Contributions to Södermanland's older Cultural History]" (PDF). ss. 21-23. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. 
  2. ^ Erik Gustaf Geijer (1816). Svenska folk-visor från forntiden (İsveççe). New York Public Library. Strinnholm och Häggström.