Hemdat İsrael Sinagogu
 Hemdat İsrael Sinagogu | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum |  Haydarpaşa, İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 40°59′41″K 29°01′38″D / 40.99472°K 29.02722°D |
| İnanç | Yahudilik |
| Mezhep | Sefarad Ortodoks |
| Açılış | 3 Eylül 1899 |
| Durum | Açık |
| Yönetici | Türkiye Hahambaşılığı |
Hemdat İsrael Sinagogu Haydarpaşa'da 1899 yılında inşa edilmiş bir sinagogdur. Sinagog, Hahambaşılıktan izin alınarak ziyaret edilebilir.[1]
Uzunhafız Sokak ve İzzettin Sokak arasında yer almakta olup, bu iki sokağı birbirine bağlayan geçit yolunun bitişiğinde bulunmaktadır. 1970’li yıllarda güvenlik nedeni ile Uzun Hafız ve İzzettin sokağı arasında açılan bu bağlantıya duvar örülmüştür.[2]
2017 yılında, Conde Nast Traveler dergisi tarafından "Dünyanın en güzel sinagogları" listesinde yer almıştır.[3]
Sinagogun İzzettin Sokak tarafında yer alan ana giriş kapısının üzerinde şu yazı yer almaktadır:
"Ki Beti Bet Tefila, Yikare Lehol Aamim/Pithu Li Şaare Tsedek /Avo Vam Ode Ya/Nigmor Abayit Be Sof Hodeş Rahamim. 5659"
(Çevirisi: Benim evim dua evidir, bütün milletlere açıktır./Bana doğruluk kapısını açınız./Oraya geleyim ve Tanrıya şükredeyim/Ev Ellul ayının sonunda tamamlandı. 5659)[4]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
1872 yılında Kuzguncuk'ta çıkan büyük yangın sonrası Haydarpaşa tarafına göç eden Yahudiler,[5] bu civarda kendilerine bir sinagog inşa etmek için arsa satın alırlar.[6] Bunun üzerine bölgede yaşayan Rum ve Ermeniler bu duruma karşı çıkmış, taraflar arasında yaşanan çatışmalar, II.Abdülhamid, Selimiye Kışlası’ndan askeri birlik göndermesiyle son bulmuştur.[6] Sinagogun isminde yer alan Hemdat, Abdülhamid'e bir teşekkür olarak nitelendirilmektedir.[6]
21/ Aralık/ 1311(1894) tarihli Padişah Fermanı ile sinagog yapılmasına resmen izin verilmiştir.[7] Sinagogun tasarımı, Avusturyalı mimar Boris Lekav tarafından yapılmıştır.[2] Sinagogun yapımı için dönemin ünlü Belçikalı iş insanı Clara de Hirsch bağış da bulunmuştur.[2] Sinagogun inşaatı 1898 yılında tamamlanmış olsa da iç bölümdeki eksikliklerin giderilmesi bir yıl sürmüş, bu nedenle resmi açılışı 3 Eylül 1899 tarihinde gerçekleşmiştir.[2]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Sinagog, klasik Sefarad stilinde düzenlemiştir.[4] Sinagog'un ortasında yer alan büyük avize, Yıldız Sarayı Baş Mücevhercisi Aronaci Efendi tarafından açılış töreni için Moda’daki evinden alınıp getirilmiştir.[2] Kadınlar Bölümü olan Azara, üst kattadır ve ahşap bir yapıya sahiptir.[7] Sinagogun bu bölümü 1946 yılında restorasyon geçirmiştir.[2] Ayrıca Sinagogun dış duvarına 2014 yılında bir onarım yapılmıştır.[2]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Türkiye Hahambaşılığı". 25 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2008.
- ^ a b c d e f g https://kados.org.tr/download/kados-kent-rehberi.pdf[yalın URL]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- ^ Guse Tarkan, EVALUATION OF URBAN REGENERATION ISSUES FOR AN EARLY 20TH CENTURY QUARTER: KADIKÖY-YELDEĞİRMENİ, ODTÜ Mimarlık Yüksek Lisans Tezi, 2010, s.161
- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 14 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 | İstanbul ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Sinagog ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |