İçeriğe atla

Göz rölyefi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Optik bir aletin (teleskop, mikroskop veya dürbün gibi ) göz rölyefi, kullanıcının gözünün tam görüş açısını elde edebileceği bir okülerin son yüzeyinden olan mesafedir. İzleyicinin gözü bu mesafenin dışındaysa, azaltılmış bir görüş alanı elde edilecektir. Göz rölyefinin hesaplanması karmaşıktır, ancak genel olarak, büyütme ne kadar yüksek ve amaçlanan görüş alanı ne kadar büyük olursa, göz rölyefi o kadar kısa olur.

Göz rölyefi ve gözbebeği çıkışı (çıkış açıklığı)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Göz rölyef özelliği bir aletin gözbebeği çıkış açıklığı ile karıştırılmamalıdır: bu, en iyi şekilde , tam göz rölyef mesafesinde izleyici için mevcut olan ışık konisinin genişliği olarak tanımlanır. Gözlemcinin gözbebeğinden daha büyük bir çıkış gözbebeği biraz ışık harcar, ancak kenarlık veya kırpma olmaksızın yan yana harekette biraz beceriksizliğe izin verir. Tersine, gözbebeği çıkış açıklığı, gözbebeğinden daha küçük olarak mevcut tüm ışığını kullanır, ancak göz hizasında çok fazla yan yana hatayı tolere edemediğinden, genellikle vinyet veya kırpılmış bir görüntüye neden olur.

Bir dürbünün gözbebeği çıkış açıklığı, objektif çapının büyütmeye bölünmesiyle hesaplanabilir ve objektifle aynı boyutlardaki ışık çıkış konisinin genişliğini verir. Örneğin, 10 × 42 bir dürbün 4.2 mm genişliğinde çıkış konisine ve genel kullanım için oldukça rahat olarak, yakınlaştırma özelliği ile büyütmeyi 20 × katına çıkardıdığımızda çok daha kritik olarak 2,1 mm çıkış konisine sahiptir.

Optik Göz rölyefini ve gözbebeği çıkış açıklığını gösteren şema

1 Gerçek görüntü  2 Alan diyaframı  3 Göz rölyefi 4 Gözbebeği çıkışı

Göz mesafesi uzaklığı özellikle gözlük kullanıcıları ve atıcılar için önemli olabilir. Bir gözlük kullanıcısının gözü tipik olarak göz merceğinden daha uzaktadır, bu nedenle kullanıcının tüm görüş alanını görebilmesi için daha uzun bir göz rölyefine ihtiyacı vardır. Gözlüklerin görüş alanını sınırlayıp sınırlamadığına dair basit bir pratik test, önce gözlüksüz, sonra da gözlüklü bakarak yapılabilir. İdeal olarak, alanda hiçbir fark olmamalıdır.

Bir atıcı için göz rölyefi de bir güvenlik meselesidir. Bir göz rölyefi halinde dürbünlü görme çok yakın olursa tüfeğinizde geri tepme optik cismin merceğini zorlayabilir atıcının göz çevresinde deriye isabet edip kavisli yara izi bırakarak ve supraorbital sırt ve kaş medial ucunda bu kesim için yırtılma ya neden olabilir. Böyle bir hatanın bariz ve uzun süreli doğası nedeniyle buna sıklıkla "dürbin ısırığı" veya "aptal kesiği" denir. Teleskopik nişangahlar için tipik dürbün için çok daha kısa olan 15 ila 17'mm nin aksine tipik göz rölyef mesafeleri genellikle bir ila dört inç (25 ila 100 mm) arasındadır.. Tüfek nişangahlarındaki çıkış gözbebeği çıkış açıklıkları, vinyet etkisi olmaksızın bir dizi harekete izin vermek için gözbebeğinden daha büyük olacak şekilde tasarlanmıştır.

Mevcut göz rölyefi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ürün özelliklerinde verilen göz rölyefi, bir kullanıcının ne bekleyebileceği konusunda her zaman gerçekçi bir görüş sağlamaz. Gözlük takan kişinin dürbün göz merceğine yaklaşmasını sağlamak için göz kapakları genellikle aşağı katlanabilse de, bazen teorik göz rahatlığının elde edilmesine izin vermeyen lens montajları vardır. Katı ihtiyaçları olanlar için daha iyi bir ölçü, bu mevcut göz rölyefinin, teorik değerinin lensin kenarlarının herhangi bir kalınlığından az olduğunun dikkate alınması olacaktır. Bu nokta performansta karışıklığa neden olabilir ve nadiren açıkça ifade edilir.

Ek olarak, bir gözlük kullanıcısı yeni gözlük sipariş ettiğinde, gözlükçü onlara gözlüklerini göze yakın mı yoksa uzaktan mı tercih ettiklerini soracaktır. Bu mesafe, bir reçetede Arka Köşe Mesafesi veya BVD olarak adlandırılır. Bu özellik, kullanılan herhangi bir dürbün veya diğer optiklerin (teleskoplar, mikroskoplar, vb.) mevcut göz rölyefini etkilediğinden, göz testi aşamasında akılda tutulmalıdır. Konu gözlükçü ile tartışılmalıdır, ancak konforu test etmenin tek gerçekçi yolu, normal gözlük takarken optik cihazı denemektir. Ancak gözlükçü, yeni gözlüklerde BVD'nin değerlendirme sırasında kullanılan eski gözlüklerden daha kötü olmadığından emin olabilir.

Reçeteli lens ekleme

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir gözlük kullanıcısının ihtiyaç duyduğu göz rölyefini elde edememesi durumunda, bazı kameralar ve mikroskoplar, numaralı lenslerin göz merceklerine takılmasına izin verir. Bu şekilde, kullanıcı optiklere monte edilen lens lehine geçici olarak gözlüklerden vazgeçebilir. Bu yöntem etraflarındaki alan için iyi bir tesadüfi görüş sağlamasa da, yine de bazıları için yararlı olabilir.