İçeriğe atla

Gwendolyn Brooks

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Gwendolyn Brooks
DoğumGwendolyn Elizabeth Brooks
7 Haziran 1917(1917-06-07)
Topeka, Kansas, ABD
Ölüm3 Aralık 2000 (83 yaşında)
Chicago, Illinois, ABD
MeslekŞair
MilliyetAmerikalı
Dönem1930–2000
Önemli eserlerA Street in Bronzeville, Annie Allen, Winnie
Önemli ödülleriPulitzer Prize for Poetry (1950)
Robert Frost Medal (1989)
National Medal of Arts (1995)
Evlilik
Henry Lowington Blakely, Jr.
(e. 1939; ö. 1996)
ÇocuklarNora Brooks Blakely dahil 2

Gwendolyn Elizabeth Brooks (7 Haziran 1917 - 3 Aralık 2000) Amerikalı şair, yazar ve öğretmen. Çalışmaları genellikle kendi toplumundaki sıradan insanların kişisel kutlamaları ve mücadeleleriyle ilgiliydi. 1 Mayıs 1950'de Annie Allen'la Pulitzer Şiir Ödülü'nü kazandı[1] ve Pulitzer Ödülü alan ilk Afrikalı Amerikalı oldu.[2][3]

Brooks, üretken yazma kariyeri boyunca birçok onursal ödül aldı. Ömür boyu Şikago'da ikamet eden Brooks, 1968'de Illinois Şair Ödülü aldı.[4] Ayrıca 1985-86 dönemi için Kongre Kütüphanesi Şiir Ödüllü Danışmanı seçildi.[5] 1976'da Amerikan Sanat ve Edebiyat Akademisi'ne giren ilk Afrikalı-Amerikalı kadın oldu.[6]

Erken dönem

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gwendolyn Elizabeth Brooks, 7 Haziran 1917'de Kansas, Topeka'da doğdu.[2] David Anderson Brooks ve Keziah (Wims) Brooks'un ilk çocuğuydu. Bir müzik şirketinin temizlikçisi olan babası, bir doktor olarak kariyer yapmayı umuyordu, ancak evlenmek ve bir aile kurmak için bu arzusundan vazgeçti. Annesi bir okul öğretmeninin yanı sıra klasik müzik eğitimi almış bir konser piyanistiydi.

Brooks altı haftalıkken, ailesi Büyük Göç sırasında Chicago'ya taşındı ve o zamandan itibaren Chicago'da yaşadı. Hayatının geri kalanı boyunca Chicago ile yakından özdeşleşecekti. 1994 röportajında şunları söyledi:

Şehirde yaşarken, Topeka, KS'de yetişmiş olsaydım yazacağımdan farklı yazdım... Ben organik bir Chicago'luyum. Orada yaşamak bana arzu edeceğim çok sayıda karakter verdi. Geri kalan günlerimi de orada yaşamayı umuyorum. Orası benim karargahım.[7]

Örgün eğitimine Chicago'nun Güney Yakası'ndaki Forestville İlkokulunda başladı.[8] Brooks daha sonra, şehirdeki prestijli bir entegre liseye, ağırlıklı olarak beyaz bir öğrenci topluluğu olan Hyde Park Lisesi'ne gitti; sonra tamamen siyahların olduğuWendell Phillips Lisesine transfer oldu; ve okulunu entegre Englewood Lisesi'nde tamamladı.[9]

Biyografi yazarı Kenny Jackson Williams'a göre, çeşitli okulların sosyal dinamikleri nedeniyle, okula gittiği dönemle bağlantılı olarak, Brooks çok ırksal adaletsizlikle karşı karşıya kaldı. Zamanla bu deneyim, sadece kendi çevresinde değil, ilgili her Amerikan zihniyetinde yerleşik sistemlerdeki ve egemen kurumlardaki önyargıyı anlamasına yardımcı oldu.[9]

Brooks erken yaşta yazmaya başladı ve annesi onu cesaretlendirerek, "Paul Laurence Dunbar hanımefendi olacaksın" dedi.[10] Gençlik yıllarında çeşitli yayınlara şiir göndermeye başladı. 1935'te liseden mezun olduğunda, The Chicago Defender'a düzenli olarak katkıda bulunuyordu.[8]

Erken eğitim deneyimlerinden sonra Brooks asla dört yıllık bir üniversite diploması alamadı çünkü yazar olmak istediğini biliyordu ve bunu gereksiz buldu. "Ben bir akademisyen değilim" dedi. "Ben sadece yazmayı seven ve her zaman yazacak bir yazarım."[7] 1936'da, artık Kennedy-King College olarak bilinen Wilson Junior College'daki iki yıllık bir programdan mezun oldu ve kariyerine devam ederken kendisini desteklemek için daktilo olarak çalıştı.

Kariyer

[değiştir | kaynağı değiştir]
'Winnie'nin Şarkısı', Kütüphane Yürüyüşü, New York City

Yazarlık

[değiştir | kaynağı değiştir]

Brooks, ilk şiiri "Eventide"ı 13 yaşındayken bir çocuk dergisi olan American Childhood'da yayınladı.[6] 16 yaşına geldiğinde, yaklaşık 75 şiir yazıp yayınlamıştı. 17 yaşında çalışmalarını, bir Afrikalı-Amerikalı gazetesi olan Chicago Defender'ın şiir köşesi "Lights and Shadows"a göndermeye başladı. Wilson Junior College'da okurken yayınlanan şiirleri, stil bakımından geleneksel baladlar ve sonelerden, serbest dizelerde blues ritimlerini kullanan şiirlere kadar çeşitlilik gösteriyordu. İlk yıllarında, James Weldon Johnson, Richard Wright ve Langston Hughes'dan şiirsel çalışması ve cesaretlendirmesi üzerine övgü aldı.[11] James Weldon Johnson, şiirlerinin ilk eleştirisini henüz on altı yaşındayken gönderdi.

Karakterleri genellikle Brooks'un iyi bildiği şehir içi yaşamdan alınmıştır. "Köşede ikinci kattaki küçük bir apartmanda oturuyordum ve önce bir tarafa, sonra diğer tarafa bakabiliyordum. Malzemem vardı." dedi.[2]

1941'de Brooks şiir atölyelerine katılıyordu. Güçlü bir edebi geçmişe sahip, zengin bir beyaz kadın olan Inez Cunningham Stark tarafından özellikle etkileyici bir organizasyon düzenlendi. Stark, Brooks'un katıldığı yeni Güney Yakası Toplum Sanat Merkezi'nde yazı atölyeleri düzenledi.[12] Burada sesini bulma ve seleflerinin teknikleri hakkında daha derin bir bilgi edinme konusunda ivme kazandı. Ünlü şair Langston Hughes atölyeye uğradı ve onun "The Ballad of Pearl May Lee"yi okuduğunu duydu. 1944'te, 14 yaşından beri takip ettiği bir hedefe ulaştı: şiirlerinden ikisi Poetry dergisinin Kasım sayısında yayınlandı. Dergiye verdiği otobiyografik bilgilerde mesleğini "ev hanımı" olarak nitelendirdi.[13]

Brooks, 1945'te Bronzeville'de Bir Sokak adlı ilk şiir kitabını yayımladı. Brooks'un çalışmaları hakkında görüşlerini alan editörlere şunları söyledi:

Burada kendine acımak yok, etki için uğraşmak yok. O, gerçekliği olduğu gibi ele alır ve onu sadakatle işler. .... Küçük kaderlerin acısını kolayca yakalar; yaralıların iniltisi; çaresizce fakirlerin hayatlarını rahatsız eden küçük kazalar ve zenciler arasındaki renk önyargısı sorunu.[12]

Kitap, Bronzeville'deki otantik ve dokulu yaşam portreleri ile anında eleştirel beğeni topladı. Brooks daha sonra Chicago Tribune'de Paul Engle tarafından "My Reputation'ı başlatan" parlak bir eleştiri olduğunu söyledi.[12] Brooks, ilk Guggenheim Bursunu 1946'da aldı ve Matmazel dergisinde "Yılın On Genç Kadını" listesine dahil edildi.

Brooks'un ikinci şiir kitabı Annie Allen (1949), Chicago'nun Bronzeville semtinde kadınlığa dönüşen genç bir Siyah kızın yaşamı ve deneyimlerine odaklandı. Kitap 1950 Pulitzer şiir ödülüne layık görüldü ve aynı zamanda <i id="mwkw">Poetry</i> dergisinin Eunice Tietjens Ödülü'ne layık görüldü.[10]

1953 yılında Brooks, Maud Martha adlı ilk ve tek öykü kitabını yayınladı, kitap 34 öyküde Maud Martha Brown adlı siyah bir kadının çocukluktan yetişkinliğe geçerkenki hayatını anlatan bir kısa öykü dizisidir. "Kendisinden şüpheleri olan bir kadının, dünyaya nerede ve nasıl uyum sağladığını anlatıyor. Maud, sadece beyaz bireylerden değil, aynı zamanda onunkinden daha açık ten rengine sahip siyahi bireylerden de önyargı ve ayrımcılığa maruz kalıyor, bu Brooks'un kişisel deneyimine doğrudan bir göndermedir. Sonunda Maud, patronluk taslayan ve ırkçı bir mağaza memuruna sırtını çevirerek ayağa kalkar. Shaw, "Kitap ... alçakgönüllülerin zaferi hakkındadır." demiştir. Buna karşılık, edebiyat bilimci Mary Helen Washington Brooks'un ırkçılık ve cinsiyetçilik eleştirisini vurgulayarak Maud Martha'yı "öfke, kendinden nefret ve bastırılmış öfkeden kaynaklanan sessizlik hakkında bir roman" olarak adlandırıyor.[14]

Brooks, Langston Hughes'un ölüm yılı olan 1967'de Nashville'deki Fisk Üniversitesi'nde İkinci Siyah Yazarlar Konferansı'na katıldı. Burada, Imamu Amiri Baraka, Don L. Lee ve onu yeni siyah kültürel milliyetçiliğe maruz bırakan diğerleri gibi aktivistler ve sanatçılarla tanıştı. Son araştırmalar, Chicago'da uzun yıllardır solcu siyasete karıştığını ve McCarthyciliğin baskısı altında, önceki siyasi bağlantılarından uzaklaşmanın bir yolu olarak siyah milliyetçi bir duruş benimsediğini iddia ediyor.[15] Brooks'un konferanstaki deneyimi, sonraki edebi faaliyetlerinin çoğuna ilham verdi. 1968'de en ünlü eserlerinden biri olan Mekke'de, bir annenin Chicago'daki bir apartman binasında kayıp çocuğunu araması hakkında uzun bir şiir yayınladı. Şiir, Ulusal Kitap Ödülü'ne aday gösterildi.

Anılarını, röportajlarını, fotoğraflarını ve hikâyelerini içeren Otobiyografik Raporunun birinci bölümü 1972'de çıktı, İkinci Bölümü ise 1995'te, neredeyse 80 yaşındayken yayınlandı.[6]

Eğitmenlik

[değiştir | kaynağı değiştir]

Brooks, ilk öğretmenlik deneyiminin yazar Frank London Brown tarafından Amerikan edebiyatı dersi vermek üzere davet edildiği Chicago Üniversitesi'nde olduğunu söyledi. Brooks, ülke çapında kapsamlı bir şekilde ders verdi ve Columbia College Chicago, Northeastern Illinois Üniversitesi, Chicago Eyalet Üniversitesi, Elmhurst Koleji, Columbia Üniversitesi ve New York Şehir Koleji'nde görev yaptı.[16]

Arşivler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Illinois Üniversitesi Nadir Kitap ve El Yazması Kütüphanesi Brooks'un arşivlerini kızı Nora Blakely'den aldı.[17] Ek olarak, UC Berkeley'deki Bancroft Kütüphanesi, özellikle 1950'den 1989'a kadar olan kişisel makalelerinden oluşan bir koleksiyona sahiptir.[18][19]

Aile hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Brooks, 1939'da Chicago'nun NAACP Gençlik Konseyi'ne katıldıktan sonra tanıştığı Henry Lowington Blakely, Jr. ile evlendi.[6] İki çocukları oldu: Henry Lowington Blakely III ve Nora Brooks Blakely.[2] Brooks'un kocası 1996'da öldü.[20]

Gwendolyn Brooks, 3 Aralık 2000'de 83 yaşında Chicago'daki evinde öldü.[2]

Onurlar ve miras

[değiştir | kaynağı değiştir]

Başarılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1946, Guggenheim Şiir Araştırmacısı ödülü[2]
  • 1950, Pulitzer Şiir Ödülü Gwendolyn Brooks, 1950'de Pulitzer Ödülü verilen ilk Afrikalı-Amerikalı oldu. Şikago'nun Güney Yakası'ndaki Bronzeville mahallesinde büyüyen sıradan bir siyah kızın hayatını anlatan Annie Allen adlı eseri için ödüllendirildi.[21]
  • 1968, Illinois Şair Ödülü
  • 1969, Anisfield-Wolf Kitap Ödülü[22]
  • 1976, Amerikan Sanat ve Edebiyat Akademisi'ne alındı[6]
  • 1976, Amerika Şiir Derneği'nin Shelley Anma Ödülü[23]
  • 1985, Amerika Birleşik Devletleri Şair Ödülü olarak bilinen bir yıllık fahri bir dönem olan Kongre Kütüphanesi'ne Şiir Danışmanı olarak seçildi
  • 1988, Ulusal Kadınlar Onur Listesi'ne alındı[24]
  • 1989, Amerika Şiir Derneği tarafından ömür boyu başarı için Robert Frost Madalyası verildi[25]
  • 1994, National Endowment for the Humanities ' Jefferson Konferansı'nı sunmak üzere seçildi
  • 1994, Ulusal Kitap Vakfı'nın American Letters'a Üstün Katkı Madalyası'nı aldı[26]
  • 1995, Ulusal Sanat Madalyası ile takdim edildi[27]
  • 1997, Illinois Eyaleti tarafından verilen en yüksek onur olan Lincoln Nişanı ile ödüllendirildi[28]
  • 1999, seçkin şiirsel başarı için Academy of American Poets Fellowship'i ile ödüllendirdi[29]

İşler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Şiir Vakfı'nın listelediği eserleri:

  • A Street in Bronzeville, Harper, 1945.
  • Annie Allen, Harper, 1949.
  • Maud Martha, Harper, 1953.
  • Bronzeville Boys and Girls, Harper, 1956.
  • The Bean Eaters, Harper, 1960.
  • In the Mecca, Harper, 1968.
  • For Illinois 1968: A Sesquicentennial Poem, Harper, 1968.
  • Riot, Broadside Press, 1969.
  • Family Pictures, Broadside Press, 1970.
  • Aloneness, Broadside Press, 1971.
  • Report from Part One: An Autobiography, Broadside Press, 1972.
  • Black Love, Brooks Press, 1982.
  • Mayor Harold Washington; and, Chicago, the I Will City, Brooks Press, 1983.
  • The Near-Johannesburg Boy, and Other Poems, David Co., 1987.
  • Winnie, Third World Press, 1988.
  • Report from Part Two, Third World Press, 1996.
  • In Montgomery, and Other Poems, Third World Press, 2003.

Brooks'un birçok eserinden oluşan birkaç koleksiyon da yayınlandı.[30]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Religious allusion in the poetry of Gwendolyn Brooks. McFarland & Co. 2012. s. 3. ISBN 9780786449392. 
  2. ^ a b c d e f Watkins, Mel (4 Aralık 2000). "Gwendolyn Brooks, Whose Poetry Told of Being Black in America, Dies at 83". The New York Times. 6 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2012. Gwendolyn Brooks, who illuminated the black experience in America in poems that spanned most of the 20th century, winning the Pulitzer Prize in 1950, died yesterday at her home in Chicago. She was 83. 
  3. ^ "Frost? Williams? No, Gwendolyn Brooks". www.pulitzer.org (İngilizce). 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2020. 
  4. ^ "Illinois Poet Laureate". 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015. 
  5. ^ "Poet Laureate Timeline: 1981–1990". Library of Congress. 2008. 29 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2008. 
  6. ^ a b c d e Busby, Margaret, "Gwendolyn Brooks — Poet who called out to black people everywhere" 1 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Guardian, December 7, 2000.
  7. ^ a b "1994 Gwendolyn Brooks Interview". James Madison University Furious Flower Poetry Center. 30 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2015. 
  8. ^ a b The Black 100: A Ranking of the Most Influential African-Americans, Past and Present (İngilizce). Citadel Press. 1999. s. 232. ISBN 978-0-8065-2048-3. 
  9. ^ a b Foster, Frances Smith; Harris, Trudier, (Ed.) (2001). "Brooks, Gwendolyn". The Concise Oxford Companion to African American Literature. Oxford University Press. s. 47. ISBN 9780198031758. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2014.  r eksik |soyadı1= (yardım)
  10. ^ a b Watkins (5 Aralık 2000). "Gwendolyn Brooks, 83, Passionate Poet, Dies". The New York Times. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2016. 
  11. ^ Grigsby Bates, Karen (29 Mayıs 2017). "Remembering The Great Poet Gwendolyn Brooks At 100". NPR. 31 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2017. 
  12. ^ a b c A Life of Gwendolyn Brooks. Lexington, Kentucky: University Press of Kentucky. 1993. ss. 54-55, 184. ISBN 0-8131-0827-6. Erişim tarihi: 15 Mart 2012. 
  13. ^ "Introduction: June 2017, Gwendolyn Brooks speaks to us more vividly than ever". June 2017. Poetry. 29 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2020. 
  14. ^ Invented Lives: Narratives of Black Women 1860-1960. Londra: Virago. 1989. s. 387. 
  15. ^ See Mary Helen Washington, The Other Blacklist, Columbia University Press, 2014, chapter 4, "When Gwendolyn Brooks Wore Red".
  16. ^ Although her biographer Kenny Jackson Williams lists this as Clay College of New York, there is otherwise no evidence that such a college ever existed. Other biographies show that Brooks did teach at the City College of New York, and it is likely that "Clay College" is simply a typo for "City College".
  17. ^ Williams (17 Ekim 2013). "University of Illinois Acquires Gwendolyn Brooks Archives". The New York Times. 18 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2020. 
  18. ^ "Finding Aid to the Gwendolyn Brooks Papers, 1917–2000, bulk 1950–1989". Online Archive of California. 5 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2014. 
  19. ^ Maclay (11 Ocak 2001). "Personal papers of Pulitzer-winning poet Gwendolyn Brooks join archives at UC Berkeley's Bancroft Library". Campus News. UC Berkeley. 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2014. 
  20. ^ Heise (6 Temmuz 1996). "Henry Blakely, 79, 'Poet Of 63d Street'". Chicago Tribune (İngilizce). 13 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2018. 
  21. ^ "Remembering The Great Poet Gwendolyn Brooks At 100". NPR.org (İngilizce). 31 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2018. 
  22. ^ "Gwendolyn Brooks" 7 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Winners, Anisfield-Wolf Awards.
  23. ^ "Shelley Winners". Poetry Society of America. 5 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015. 
  24. ^ "Gwendolyn Brooks". National Women's Hall of Fame. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2020. 
  25. ^ "Frost Medalists". Poetry Society of America. 23 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
  26. ^ "National Book Foundation's Medal for Distinguished Contribution to American Letters, Presenter of National Book Awards". www.nationalbook.org. 10 Aralık 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
  27. ^ "National Medal of Arts – Gwendolyn Brooks". National Endowment for the Arts. 26 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2017. 
  28. ^ "1997 Laureate Interviews: Lincoln Academy Interview Gwendolyn Brooks". The Lincoln Academy of Illinois. 1997. 22 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2020. 
  29. ^ "Academy of American Poets Fellowship". Academy of American Poets. 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2017. 
  30. ^ "Gwendolyn Brooks". Poetry Foundation. 21 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2020. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gwendolyn_Brooks&oldid=33835505" sayfasından alınmıştır