Genleştirilmiş Polistiren (EPS)

Genleştirilmiş Polistiren (EPS), stiren monomerinin polimerizasyonu sonucunda oluşan polistiren polimerinin şişirilmesi yoluyla elde edilen, karakteristik olarak beyaz renkli bir termoplastik malzemedir. Özel üretimler sonucunda karbon/grafit katkılı ve siyah/gri renkli üretimleri de mevcuttur. Bu tip ürünlerde, uzun dalga ışınımının polistiren tanecikleri tarafından yansıtılması amaçlanmıştır. Böylece daha düşük ısıl iletkenlik değerleri sağlanabilmektedir.

Polistiren taneciklerinin şişirilmesi ve taneciklerin kaynaşması için sanayide kullanılan şişirici gaz pentandır. Organik bir bileşen olan pentan gazını, taneciklerin içlerinde gözeneklerin oluşmasını sağlar ve çok kısa bir süre içerisinde hava ile yer değiştirerek atmosfere karışır. Atmosferdeki pentan ise, sera gazı etkisine sebep olmadan CO₂ ve su buharına dönüşür. 1 m³ polistiren bünyesinde yaklaşık olarak 3 milyar ile 6 milyar arasında küçük kapalı gözenekler bulunur. Malzemenin yapısı incelendiğinde, yaklaşık olarak %98 hareketsiz hava ve %2 polistiren maddesinden oluştuğu görülebilir.

Üretim Aşamaları

Malzeme, şişirilmemiş tanecikler olan ham maddesinin temininden sonra ön şişirme işlemine alınmaktadır. Bu işlemde tanecikler içerisindeki pentan ile hava yer değiştirerek Genleştirilmiş Polistirenin istenilen yoğunluklara ulaşması sağlanarak dinlendirme silolarına alınmakta ve bir süre bekletilmektedir. Bu aşamadan sonra, dinlenmiş yarı mamul, kalıp makinesi içerisine alınarak su buharı vasıtasıyla kaynaşması ve sonuç özelliklerini kazanması sağlanmaktadır. Birbirleri ile kaynaşmış olan Genleştirilmiş Polistiren (EPS) taneciklerinin görünümü incelendiğinde, petek görüntüsündeki kaynaşmış çokgenleri andırır. Bu aşamadan sonraki işlemler ise kullanım amacına göre şekil değiştirebilir.

Malzemenin %98 oranında bir kısmını oluşturan durgun hava, ısı yalıtım özelliğini artırmaktadır. Düşük üretim enerjisi sayesinde ısı yalıtımının, ekonomik bir şekilde uygulanması açısından Genleştirilmiş Polistiren (EPS) önemli bir malzeme sınıfındadır.

Malzeme Özellikleri

• Esnek yapı
• Isı yalıtım özelliği
• Darbe emiş özelliği
• Mekanik dayanıklılık
• Düşük su emme değeri
• Kolay işlenebilirlik
• Boyutsal kararlılık
• %100 geri dönüşümlü
• Gıda ambalajları dışında alev geciktirici katkılar ile üretilmesi
• Diğer malzemeler ile kompozit malzeme oluşturmaya yatkın

Başlıca Kullanım Alanları

Bütün özellikleri göz önüne alındığında Genleştirilmiş Polistiren (EPS) için çeşitli kullanım alanları ortaya çıkmaktadır. Bu kullanım alanlarının başlıcaları incelendiğinde;

• Isı yalıtım levhası
• Binalarda ve inşaat mühendisliği uygulamalarında dolu malzemesi
• Koruyucu ambalajlar
• Soğuk zincir gıda ambalajları
• Kask dolgu malzemesi, can simidi, can yelekleri
• Arı kovanları
• Yeşil çatı zeminleri

gibi kullanım alanları olduğu görülebilir.