Genel sağlık sigortası
Genel sağlık sigortası; esasen 1 Ekim 2008’de yürürlüğe giren, sonradan 1 Ocak 2012 tarihi itibarı ile AK Parti Hükûmeti tarafından zorunlu statüsünde uygulanmaya başlanmış, Türkiye’de ikamet eden herkesi kapsayan bir sigorta türüdür.[1][2] GSS sistemi, herkesin sağlık hizmetlerine erişimini eşit ve standart hâle getirme gerekçesiyle kurulmuştur.[3]
Uygulama kapsamında işsiz kimselerin gelir yetersizliğini kanıtlama amacıyla gelir testine tabii tutulması gerekir, bu test ise bireyleri ailelerinin gelir ve mal varlıkları üzerinden sanki geliri varmış gibi değerlendirmesi nedeniyle kamuoyunda işsiz evlat vergisi olarak da bilinir.[4] GSS ücreti, brüt asgari ücretin %3’ü tutarındadır.[5] Eğer bireyin ailesinin kişi başına düşen geliri asgari ücretin 3'te 1'inden az ise prim ödeme zorunluluğu yoktur, primler devlet tarafından karşılanır.[6] Bunun dışında primlerin ödenmemesi durumunda birey, sağlık hizmetlerinden yararlanamamaktadır. Ancak uygulamanın yapısı gereği milyonlarca kişinin borçlu durumuna geçmesi nedeniyle Hükûmet tarafından borç ötelemeleri uygulanmaktadır. Meslek odalarının ve uzmanların GSS sistemine ve prim ödemelerine karşı çıkmalarının nedenlerinden biri, sağlık hizmetlerine erişimin tüm vatandaşların temel haklarından biri olarak sağlanması gerektiği düşüncesidir. Türk Tabipler Birliğinin önerileri arasında temel sağlık hizmetlerinin herkese ücretsiz sağlanmasını ve GSS primi, ilave ücret, katılım payı ödenmesi gibi bütün uygulamaların kaldırılması; bu doğrultuda sağlık harcamalarının doğrudan devlet bütçesinden karşılanması savunulur.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Genel sağlık sigortası hangi tarihten itibaren zorunlu hale geldi ve Kimler genel sağlık sigortası kapsamındadır?". sgk. 2 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "Önce borçlu çıkardı, sonra af vaat etti". cumhuriyet. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "genel Sağlık Sigortası Kavramı neyi ifade etmektedir?". sgk. 6 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "SGK'da "İşsiz evlat vergisi" dönemi". sözcü. 11 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "2021 yılı için GSS Prim tutarı ne kadardır?". sgk. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "Ali Tezel anlattı: GSS borcu olan yurttaşlar ne yapmalı?". cumhuriyet. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "Çözülmeyen düğüm: Sigorta prim sistemi ve GSS". dw. 6 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.