İçeriğe atla

Gem

Vikipedi, özgür ansiklopedi
18.43, 21 Ocak 2015 tarihinde Superyetkin (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 15034489 numaralı sürüm (düz.)
Avrupa usulü bir gem

Gem veya oyan, bir binek hayvanını yönlendirmek için ağzının içine takılan metal veya sentetik parça.[1] Üst ve alt dişlerin arasındaki boşluğa yerleştirilir. Gemin sağ ve soluna dizginler iliştirilir. Amaca göre çok farklı gem türleri bulunur.

Aslen azılı atları eğitmek için kullanılan ve hayvanın diline baskı yaparak acı veren özel bir gem türü olan kantarma[2] da özellikle halk ağzında sıklıkla gem sözcüğü ile eşanlamlı olarak kullanılır.[2] Bazı yörelerde ise gemi ağızda tutmaya yarayan parçaya kantarma denir.[3]

Etimoloji

Gem sözcüğü Türkçeye Yunanca "kemos" (tasma) sözcüğünden geçmiştir.[4] Eski Yunancada köpeklerin ısırmasını engellemek için ağızlarına takılan tasma veya sepete de "kemos" denirdi.[4]

Kantarma sözcüğü ise Moğolca "kantarga"dan geçmiştir.[3] Moğolcada "kantar-" fiili "atın dizginlerini sıkıca çekmek, dizginlemek" anlamına gelir.[3]

Kullanımı

Türleri

Resim galerisi

Kaynakça

  1. ^ "gem." TDK. Erişim: 19 Ocak 2015
  2. ^ a b "kantarma." TDK.
  3. ^ a b c "kantarma." Nişanyan Sözlük
  4. ^ a b "gem." Nişanyan Sözlük