Gülen, Dernekpazarı
| Gülen | |
|---|---|
 | |
 Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu | |
  Gülen Gülen'in Trabzon'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Trabzon |
| İlçe | Dernekpazarı |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 450 m |
| Nüfus (2022)[1] | |
| • Toplam | 654 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 462 |
| İl plaka kodu | 61 |
| Posta kodu | 61940 |
Gülen, Trabzon ilinin Dernekpazarı ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Yerleşimin eski adı "Visir"'dir.[3] Of civarı 1461 yılında Osmanlı egemenliğine girdikten sonra "Oflare" adıyla o dönemki Of kazasına bağlı köyler arasında yerleşimden bahsedilmektedir. 1486 yılı tahririne göre köyde; 232 hane, 9 bive (dul kadın), 9 mücerred (yetişkin bekar erkek) ile 1 baştina hanesi bulunmaktadır. 15. yüzyıl kayıtlarına göre köyde Hristiyanlar çoğunlukta olmakla birlikte o dönemde askeri ve devlet görevlisi harici Müslüman nüfus da bulunmaktadır. 1515 yılı tahririne göre köyde; 198 hane, 18 bive (dul kadın), 10 mücerred (yetişkin bekar erkek), 68 baştina hanesi ile 1 müsellem mücerred bulunmaktadır. 1554 yılı kayıtlarında Oflara adıyla yer alan köyde; 162 normal hane, 116 baştina hane, 18 mücerred ile 1 müsellem hane bulunmaktadır. 1583 yılı kayıtlarında Oflare köyü; "Oflare namı diğer (diğer adıyla) Visir" ve "Oflare namı diğer (diğer adıyla) Cemal, Kıranta, Harsingo" iki ayrı köye bölünmüş olarak yer almaktadır. Visir olarak adlandırılmaya başlayan köyde erkek nüfus; 70 ispenç ve 28 bennak ile 11 mücerred olarak kaydedilmiştir. Burdan yola çıkıldığında köyde Hristiyan ağırlıklı olmak üzere Müslüman-Hristiyan nüfusun bir arada yaşadığı anlaşılmaktadır.[4] 1681 yılı Avarız Defterinde Visir adıyla görülen yerleşimde tamamı Müslüman 16 avarız neferi kaydedilmiştir. Bu neferlerden birisi Osmanlı sarayına doğan yetiştirmekle görevli bir doğancıdır.[5]
1923 Mübadelesi sırasında Bölümlü doğumlu Papaz Yorgos Papadopulos tuttuğu gezi notlarında yerleşimde yaşayanları Türk olarak tanımlarken, Rumca konuştuklarını belirtmiştir. Yine notlarında köylülerin sepetçilik, kömür, balcılık ve ziraatçılık yaptığından bahsetmiştir.[6] Türkiye Cumhuriyetinin kurulmasından sonra Visir[7] adıyla o dönemki Of kazasının Dernekpazarı bucağına bağlı görülen yerleşimin adı 1959 yılında, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 7267 sayılı kanunla Gülen olarak değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren yeni adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[8] Dernekpazarı'nın 1991 yılında ilçe olmasıyla da bu ilçenin köyü olmuştur.
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Trabzon il merkezine 75 km, Dernekpazarı ilçesine 8 km uzaklıktadır.[2]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | ||
|---|---|---|
| 2022 | 654[1] | |
| 2021 | 675[1] | |
| 2020 | 695[1] | |
| 2019 | 654[1] | |
| 2018 | 609[1] | |
| 2017 | 519[1] | |
| 2016 | 525[1] | |
| 2015 | 487[1] | |
| 2014 | 527[1] | |
| 2013 | 567[1] | |
| 2012 | 450[2] | |
| 2011 | 452[2] | |
| 2000 | 640[2] | |
| 1990 | 958[2] | |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h i j k "Trabzon Dernekpazarı Gülen Mahallesi Nüfusu". Nufusune.com. 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ a b c d e f "Gülen Köyü". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ "Köylerimiz: 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. s. 243. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ Bostan, M. Hanefi (2016). XV-XVI. ve XVII. Yüzyıllarda Of Kazası-Başlangıçtan Günümüze Her Yönüyle Of (Editörler:Hikmet Öksüz, A. Mevhibe Coşar, Veysel Usta. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayınları. ISBN 978-975-6983-85-0, sayfa 35-109.
- ^ Bostan, Mehmet Hanefi (2005). "XVII. Yüzyıl Avârız ve Cizye Defterlerine Göre Of Kazasının Nüfusu ve Etnik Yapısı-XIV. Türk Tarih Kongresi". www.academia.edu. ss. 413-429. 21 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2023.
- ^ Arslantürk, Zeki; Usta, Mustafa (1997). "Doğu Karadeniz'in Toplumsal Yapısı (Etnik Grup İddiaları Ve Misyonerlik Faaliyetleri)" (PDF). isamveri.org. s. 66. 8 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.