Gülaçar, Torul

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Gülaçar
Harita
Gümüşhane'nin Türkiye'deki konumu
Gümüşhane'nin Türkiye'deki konumu
Gümüşhane üzerinde Gülaçar
Gülaçar
Gülaçar
Gülaçar'ın Gümüşhane'deki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlGümüşhane
İlçeTorul
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım1700 m
Nüfus
 (2020)
 • Toplam255
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0456
İl plaka kodu29
Posta kodu29810

Gülaçar, Gümüşhane ilinin Torul ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Köyün eski isimi Nivene'dir.[3] 1530 yılı Osmanlı tahririnde yerleşim "Niveyne" adıyla Torul kazasının bir köyü olarak kaydedilmiştir.[4] 1643 tarihli avarız defterine göre yerleşimde, Gayrimüslim ve Müslümanlar birlikte yaşamaktaydılar.[5] 19. yüzyıl Osmanlı kayıtlarında zaman zaman "Niveni" ya da "Nivena" adlarıyla da yerleşimden bahsedilmiştir.[6] 1839-1861 yılları arasındaki dönemde köyden, köye bağlı Avana, Artabel, Şimere, Banika, Manatı, Ramazanlık, Espendam mahallelerinden olmak üzere 175 Gayrimüslimin göç ettiği görülmektedir.[7] 1876 yılı sayımına göre köyde 89 hanede 273 kişi yaşarken, köyde simli kurşun madeninin bulunduğu ve küçükbaş hayvancılık başta olmak üzere hayvancılığın o dönemdeki Torul kazasında en fazla yapıldığı köy olarak görülmektedir.[6]

Köyün ismi 1950'lerin sonuna doğru değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren günümüzdeki adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[8]

Köyün Ayana Avcılat Mahallesindeki kilise[9] ile Manat Kilise olarak adlandırılan kilise günümüze harap durumda ulaşabilmiştir.[10]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Gümüşhane il merkezine 43 km, Torul ilçesine 35 km uzaklıktadır.[1]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre köy nüfus verileri
2020 255[2]
2019 273[2]
2018 299[2]
2017 224[2]
2016 257[2]
2015 293[2]
2014 311[2]
2013 363[2]
2012 300[2]
2011 300[2]
2010 287[2]
2009 294[2]
2008 294[2]
2007 243[2]
2000 367[1]
1990 457[1]
1985 632[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e "Gülaçar Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Gümüşhane Torul Gülaçar Köyü Nüfusu". Nufusune.com. 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021. 
  3. ^ "Köylerimiz: 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. s. 242. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021. 
  4. ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı. Devlet arşivleri. 1997. s. 161. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  5. ^ Pamuk, Bilgehan (2009). "XVII. Yüzyılın Ortalarında Gümüşhane (Torul) Kazası". Belleten. LXXIII (266). DergiPark. ss. 127,134. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021. 
  6. ^ a b Saylan, Kemal (2014). Gümüşhane İdari, Sosyal ve Ekonomik Tarih (1850-1918). İstanbul: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları. s. 36,69,224,230,235. ISBN 978-605-63476-5-8. 
  7. ^ Saylan, Kemal (2016). "XIX. Yüzyılda Gümüşhane Sancağında Yaşanan Gayrimüslim Göçleri" (PDF). Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 20. Kainder. s. 281. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Mayıs 2021. 
  8. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021. 
  9. ^ "Torul Gülaçar Köyü Ayana Avcılat Mahallesi "Kilise"". Gümüşhane İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  10. ^ "Torul Gülaçar Köyü "Manat Kilise"". Gümüşhane İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]