Fail Alsınov
Fail Alsınov Фаил Алсынов | |
|---|---|
| Doğum | 7 Aralık 1986 Yuldıbayevo, Sovyetler Birliği |
| Eğitim | Başkurt Devlet Üniversitesi |
| Meslek | Aktivist |
Fail Fettah oğlu Alsınov (Başkurtça: Фаил Фәттәх улы Алсынов; Rusça: Фаиль Фаттахович Алсынов, romanize: Fail Fettahoviç Alsınov; d. 7 Aralık 1986), Başkurt insan hakları aktivisti.[1] Başkurdistan'da doğanın, etnik kimliğin ve dilin korunması için kampanya yürütmektedir.
Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
Fail Alsınov, 7 Aralık 1986 tarihinde Başkurdistan ÖSSC'nin Yuldıbayevo köyünde doğdu. İki erkek ve bir kız kardeşi bulunmaktadır. Üniversite eğitimini Başkurt Devlet Üniversitesi'nde tamamladı.
Alsınov, Başkurdistan'da doğanın korunmasına yönelik gösterilere düzenli olarak katılmaktadır. Ayrıca Başkurt dilinin korunmasına yönelim çalışmalar yürüttü. Ayrıca, Başkurt milliyetçi örgütü Kuk-Bure'nin eski başkan yardımcısı ve Başkurtların etnik kimliğini korumayı amaçlayan Başkurt sivil toplum kuruluşu Başkurt'un eski lideridir. Hareket 2020'de aşırılıkçı olduğu gerekçesiyle yasaklandı.[2] Kendisi aynı zamanda 2020 Kuştav protestolarının da katılımcısıydı.[3]
2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgaliyle bağlantılı olarak askeri seferberliğini Başkurt halkına yönelik soykırım olarak eleştirdi ve Ukrayna'daki savaşın "bizim savaşımız olmadığını" söyledi. Uzun süredir Rusya'nın etnik azınlıklardan orantısız sayıda erkeği Ukrayna'da savaşmaya gönderdiği yönünde iddialar bulunmaktaydı.[4] Alsınov, Başkurtçada "sıradan insanlar" anlamına gelen ve Rusçada "siyah insanlar" olarak tercüme edilen[5] "kara halık" ifadesini kullandığı için "nefreti kışkırttığı" gerekçesiyle para cezasına çarptırıldı.[6]
Nisan 2023'te Başkurdistan'ın Baymak rayonuna bağlı İşmurzino köyünde İrendik sırtındaki köyde jeolojik araştırmalara karşı düzenlenen protestolara katıldı.[7]
Cezai soruşturma[değiştir | kaynağı değiştir]
Yetkililer, cumhuriyetin başkanı Radiy Habirov'un, Alsınov'un Nisan 2023'te Başkurt Zauralya'da madenciliği protesto etmek için düzenlenen bir mitingde yaptığı konuşmada Orta Asya ve Kafkasya'daki diğer milletlerden insanlara hakaret ettiğini iddia ederek kendisi hakkında kişisel olarak şikayette bulunması üzerine Alsınov'u kovuşturmaya başladı.[8] Alsınov, konuşmanın Başkurt dilinden yanlış tercüme edildiği konusunda ısrar ederek Hebirov'un suçlamalarını reddetti. Alsınov'un destekçileri, o zamandan beri doğa rezervi ilan edilen Kuştav Dağı'ndan soda çıkarma planlarını engellediği için yetkililerin Alsınov'dan intikam aldığına inanmaktadır.
Ocak 2024'te dört yıl hapis cezasına çarptırıldı. Hapis kararı Baymak kentinde binlerce kişinin katıldığı protestolara yol açtı. Protestolar, göz yaşartıcı gaz kullanan ve protestocuları coplarla müdahale eden polisle çatışmalarla sonuçlandı.[9]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "'Freedom for Fail Alsynov!' Why a Bashkir activist's prosecution was enough to spark major protests in 2024's Russia". Meduza (İngilizce). 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
- ^ "Фаиль Алчинов покинул пост главы движения "Башкорт"". Коммерсантъ (Rusça). 2 Eylül 2019. 17 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
- ^ Gabbasov R.S (2023). Записки башкирского националиста. Кук-Буре. Уфа.
- ^ Latypova, Leyla (27 Eylül 2022). "Ethnic Minorities Hit Hardest By Russia's Mobilization, Activists Say". The Moscow Times. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
- ^ Coalson, Robert (22 Ocak 2024). "Bashkortostan Protests Peel Back The Layers Of Authoritarian Politics In Putin's Russia". Özgür Avrupa Radyosu (İngilizce). 25 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
- ^ "Russia Jails Bashkir Activist For Four Years After Protest". Barron's. 17 Ocak 2024. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
- ^ Anna Paskevych (17 Ocak 2024). "Opposed to the war with Ukraine: what is known about Fail Alsinov, whose arrest sparked massive protests in Bashkiria. Photo". Obozrevatel (İngilizce). 30 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
- ^ "Hundreds of protesters clash with police in Russian republic of Bashkortostan". The Guardian. AP. 17 Ocak 2024. 19 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2024.
- ^ Gonreenall, Robert (17 Ocak 2024). "Russia protest: Crowds clash with riot police as activist jailed". BBC. 18 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.