Elena Shirman

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Elena Mihailovna Shirman
Kendi dilinde adıЕлена Михайловна Ширман
Doğum3 Şubat 1908(1908-02-03)
Rostov-on-Don, Rus İmparatorluğu
Ölüm1942
Remontnoye, Rostov Oblastı, RSFSR, Sovyetler Birliği
MahlasIrina Gorina, Alena Krasnoshchekova, et al.
DilRusca
VatandaşlıkSovyetler Birliği
TürŞiir
Etkin yılları1928-1942

Elena Mihailovna Shirman (d.1908 – ö.1942) , İkinci Dünya Savaşı'nda Naziler tarafından öldürülen bir Rus Yahudi şairiydi.

Hayatın erken dönemi ve eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Elena Mihailovna Shirman, 3 Şubat 1908'de Güney Rusya'nın Rostov-na-Donu'nda doğdu. Babası bir denizciydi ve annesi öğretmendi. 1933 yılında mezun olduğu Rostov Devlet Pedagoji Enstitüsü'nün Rus Dili ve Edebiyatı Bölümü'ne geçmeden önce Rostov-on-Don'daki Kütüphane Koleji'nde okudu. Mezun olduktan sonra bir kütüphanede ve çeşitli müzelerde çalıştı. 1937'den 1941'e kadar Gorki Edebiyat Enstitüsü'nde İlya Selvinsky'nin yanında çalıştı.[1]

Kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]

Shirman, çalışmalarını ilk olarak 1924'te, önce yerel süreli yayınlarda ve daha sonra Moskova dergileri olan Ekim (Октябрь) ve Değişim (Смена)'de yayınlamaya başladı. Ayrıca halk masallarını toplayıp düzenledi.[1]

1933'ten 1936'ya kadar çeşitli işlerde çalıştı. Bir grup traktör işletmesinin muhasebeciiğini yaptı. O zamanlar Sovyetler Birliği'nin en büyük buğday hasat makinesi üreticisi olan Selmash'ta mutfak işlerinde çalıştı. Selmash'tayken fabrika işçilerinin çocuklarına edebiyat ve kültür dersleri de verdi. Gorki Edebiyat Enstitüsü'nde okurken aynı zamanda birkaç yerel süreli yayının editörlüğünü yaptı. Ayrıca Lenin'in Torunları ve Pioneer's Truth adlı iki gençlik gazetesine danışmanlık yaptı.[1]

İkinci Dünya Savaşı'nın başlangıcında askere alındı ve burada birçok hiciv şiirinin yer aldığı ordu gazetesi Direct Sights'ın editörlüğünü yaptı. Ayrıca posterler ve propaganda broşürleri için metinler yazdı. Şiir koleksiyonu olan Birim N'nin Savaşçısına, 1942'de yayınlandı.[1]

Kişisel hayat[değiştir | kaynağı değiştir]

Shirman'ın yazılarının çoğu, Valery Marchikhin adlı genç bir adama olan karşılıksız aşkına odaklanmaktadır. Marchikhin ile ilk kez yirmili yaşlarının sonlarında tanıştı. O dönem 13 ila 15 yaşları arasındaki gençlere yaratıcı yazarlık öğretiyordu ve o onun en umut verici öğrencisiydi. 1930'ların sonlarına kadar onunla yazışmaya devam etti.[1]

1939'da tekrar buluştular. Bu sırada Marchikhin, Kızıl Ordu'da yakışıklı bir genç askerdi ve Shirman, 31 yaşında, sosyal açıdan garip, yalnız bir kadındı. Shirman ona aşık oldu. Sonrasında ona birçok mektup ve hakkında şiirler yazdı. 1941'deki ölüm haberini alamadığı için onunla ilgilenmediğini varsayıyordu. En çok bilinen şiiri, kısaca Son Şiir, Marchikhin'e bir veda mektubu biçimindedir. Şiirde anlatıcı (muhtemelen Shirman) onun muhtemelen yakında öleceğini tahmin ediyordu. Ancak cinayet mi, intihar mı, yoksa başka bir neden mi olduğu belli değildi.[1]

Ölümü ve Anısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Temmuz 1942'de, bölgesel Sovyet gazetesi Molot'un (Hammer) yazı işleri grubunun bir üyesi olarak cephe hattında seyahat ederken, Rostov Oblastı'ndaki Remontnaya tren istasyonunda Naziler tarafından yakalandı ve kendisinden bir daha haber alınamadı. Ölümünün ayrıntıları ancak yirmi yıl sonra gün yüzüne çıktı. İstasyonun bitişiğindeki evde yaşayan bir kadına göre Shirman'ın Sovyet pasaportu onun Yahudi olduğunu gösteriyordu. Sonuç olarak Shirman, ailesiyle birlikte tutuklanıp öldürülen bir grup Rostov Yahudisine dahil edildi. Shirman, Nazilerin anne ve babasını vurmasını ve ardından mezarlarını kazmasını izlemek zorunda kaldı. Ertesi gün zorla soyunmaya ve kendi mezarını kazmaya zorlandı, ardından kürekle dövülerek öldürüldü. Tanık, Shirman'ın not defterlerinden bazılarını Nazilerin attığı çöp kutusundan kurtarmayı başardı.[1]

Shirman'ın şiirlerinden oluşan bir koleksiyon 1969'da Moskova'da yayınlandı ve çalışmaları birçok Rusça antolojide yer aldı.[2] Natalia Bakulina, Shirman ("Lena") ile olan dostluğuna dair bir açıklama yayınladı.[3] Shirman'ın şiirlerinden bir seçki İngilizceye çevrilmiş olarak, Shirman'ı farkında olmadan feminist olarak tanımlayan Rina Lapidus'un İkinci Dünya Savaşında Sovyet Askerleri Olarak Düşen Genç Yahudi Şairleri kitabında yer almaktadır. [1]

Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Shirman, Elena. N Biriminin Savaşçısına . Rostov-na-Donu: Rostov Yayınevi, 1942.
  • Shirman, Elena. Yaşamak . Moskova: Sovyet Yazar Yayınevi, 1969.
  • Vasin, A., ed. 20. Yüzyıl Rus Lirizminin Antolojisi (Антология русской лирики. Двадцатый век.) Moskova: Studiia, 2000.
  • Vasilchenko, M. ve Shirman, E., eds. Zümrüt Yüzük (Изумрудное кольцо). Rostov-na-Donu: Rostov Yayınevi, 1966.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]