El Sadu

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Al Sadu veya kısaca Sadu, Bedeviler tarafından elle dokunan geometrik şekillerdeki bir nakış şeklini tanımlar. Kuveyt'teki Sadu Evi, Bedevilerin ve Sadu dokumacılığının çıkarlarını korumak için 1980 yılında Al Sadu Derneği tarafından kuruldu.

2011'de Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Al Sadu geleneksel dokuma becerileri , UNESCO Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne dahil edildi ve 2020'de Suudi Arabistan ve Kuveyt'teki geleneksel Al Sadu dokumaları listeye alındı.[1]

Al Sadu'nun doğası[değiştir | kaynağı değiştir]

Al Sadu'nun Arap göçebe halklarının zengin kültürel mirasını ve doğal güzelliğin içgüdüsel ifadesini sanatsal bir şekilde tasvir eden eski bir kabile dokuma sanatı olduğu söyleniyor. Dokuma geometrik ve figüratif desenler ve semboller, geleneksel kabile yaşam tarzını, çöl ortamını ve dokumacının yaratıcı kendini ifadesini yansıtır. Tekstil ve dokuma pratiği, dokumacının elinin bir uzantısı ve devenin zarif hareket hızı olarak görülebilir. Develer, ulaşım ve beslenmenin yanı sıra tekstil üretimi için de kullanıldı ve bu nedenle figüratif sembolizmleri önemlidir. Deve sembolleri ve kabile hayvan markaları, son derece değerli dokuma Sadu kumaşlarında tasvir edilen karmaşık bir görsel kod oluşturabilir. Kabile varlığının sona ermesi ve ilgili dokuma becerilerinin ve hatıralarının azalmasıyla, kabile deve dokumalarına olan talep fiilen durdu ve bu nedenle, bir zamanlar çok önemli ve hayati olan Al Sadu dokumacılığı ve göçebe hayvancılık düşüşte.[2]

Kuveyt'te Al Sadu[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuveyt'te Al Sadu için iki ana ortam vardır: dokumanın kadınlar tarafından yapıldığı göçebe Bedevilerin geleneksel evi olan çöl; ve erkekler tarafından çok farklı bir dokuma türünün yapıldığı kasabanın yerleşik, kentsel varlığı. Arap çölünde yün dokumacılığın tarihi, çadır ve onun renkli bölücüleri, saklama torbaları ve hayvan tuzakları gibi dokuma öğeleriyle binlerce yıl öncesine dayanmaktadır. Kasabanın kentsel ortamında, erkekler bişt (bir erkek pelerini) için kumaş dokumaya başladılar.[3]

Kuveyt Al Sadu Derneği, çölün göçebe dokumacılığından şehrin kentsel dokumasına kadar Kuveytli Bedevilerin zengin ve çeşitli tekstil mirasını korumaya, belgelemeye ve tanıtmaya kendini adamıştır. 1978'de özel bir girişim olarak, hızla kaybolan, ancak içsel bir kültürel kimliği korumak isteyen ilgili bir grup Kuveytli tarafından başlatılan Al Sadu Projesi kuruldu. 1991'de, Kuveyt'in Kurtuluşundan kısa bir süre sonra proje, dokumacılar ve zanaatkarların sahibi olduğu ve yönettiği bir girişim olan Al Sadu Dokuma Kooperatif Topluluğu'na dönüştürüldü. Dernek, Sadu Evi'nde ( Beit al Sadu ) bir galeri, müze, mağaza ve atölye işletiyor.[4]

2020'de UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunmasına Yönelik Hükümetlerarası Komite Oturumunda, Kuveyt'teki Al Sadu, Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesine yazılmıştır.[1]

Birleşik Arap Emirlikleri'nde Al Sadu[değiştir | kaynağı değiştir]

Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Al Sadu, Bedevi kadınları tarafından kırsal topluluklarda uygulanan geleneksel bir dokuma şeklidir. Geleneksel olarak erkekler keçileri ve develeri kırpar, kadınlar ise yünü temizler ve hazırlar. İplik bir iğde bükülür, ardından yerel bitki özleri (kına veya safran gibi) ile boyanır ve ardından çözgü yüzeyli düz bir dokuma kullanılarak bir yer bezine dokunur. Geleneksel renkler arasında siyah, beyaz, kahverengi, bej ve kırmızı ve dar geometrik desenlerde ayırt edici desenler bulunur. Sonuç rengarenk ürünler: giysiler, deve ve at süsleri, Bedevi çadırları, meclis yer minderleri, kilimler ve halılar. Geleneksel olarak, kadınlar aile haberlerini paylaşmak ve bazen ilahiler söylemek ve şiirler okumak için küçük gruplar halinde toplanır ve örgü örer. Bu tür toplantılar aynı zamanda geleneği aktarmanın bir yoludur: kızlar izleyerek öğrenirler ve daha karmaşık becerilerde ustalaşmadan önce, yünleri ayırmak gibi kademeli olarak görevler verilir.[5]

2011 yılında UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Hükümetlerarası Komitesinin Altıncı Oturumunda, Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki Al Sadu, Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesine yazılmıştır.[6]

Al Sadu Katar'da[değiştir | kaynağı değiştir]

Sadu dokuma, hem Katar'da hem de komşu ülkelerde göçebe kadınlar tarafından yapılan eski bir dokuma şeklidir. Geleneksel olarak göçebeler, hammaddelerinin çoğunu sürülerinden elde ederlerdi: lif, koyun, deve veya keçi kılından yapılırdı. Kısa lifler tarandı ve sürekli bir iplik oluşturmak için eğirmeden önce seyreltildi. Her yaştan kadın, genellikle gütme veya yemek pişirme gibi diğer günlük aktiviteleri yaparken gün boyunca otla dolaşırken bulunabilirdi. Al-Sadu dokumacılığı, uzun ve dar kumaş şeritlerinin, bazen 7 metre uzunluğa kadar, yatay yer örtüleri üzerine tek tek dokunduğu tekniği ile ayırt edilir. Şeritler daha sonra büyük bir kumaş oluşturmak için birbirine dikilir. Bu tasarımların çöl ortamını yansıtması yaygındı. Semboller yıldızları, hava olaylarını veya kum tepelerini, çöl bitkilerini veya hayvanları temsil ediyordu. Dokumacılar ayrıca kabilenin kadınlarının sadece güzelliklerini değil, aynı zamanda kabilenin zenginliğini de temsil etmek için taktığı takılar ve yüz süsleri de sundu.[7]

2021'de Souq Al Wakrah'ta bulunan bağımsız bir kültür evi olan Embrace Doha, ülkede kalan son birkaç yerel Sadu dokumacısının potansiyelinden Sadu'nun hikâyesini anlatmaya adanmış iki özel galerinin küratörlüğünü yaptı. Çalışmalarının amacı, daha geniş topluluk için süreklilik ve koruma çabalarını sağlamak için Sadu dokumacılığının somut olmayan mirasının korunmasının aciliyetine dikkat çekmektir.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Bibi Duaij Al-Jaber Al-Sabah
  • Hayfa al-Mogrin

Önemli insanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "UNESCO - Traditional weaving of Al Sadu". ich.unesco.org (İngilizce). 15 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2021.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: ":0" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ "The association between Bedouin Al - Sadu weaving and the camel" (PDF). School of Oriental and African Studies. 19 Kasım 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2016. 
  3. ^ "Story of Weaving". Beit Al Sadu. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2016. 
  4. ^ "Beit Al Sadu". Beit Al Sadu. 23 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2016. 
  5. ^ "Al Sadu". Visit Abu Dhabi. 25 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2016. 
  6. ^ "Sixth Session of the Intergovernmental Committee (6.COM)". UNESCO. 3 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2016. 
  7. ^ Taken from Embrace Doha's Sadu Gallery Panel on symbols and the specific knowledge of women.

Şablon:UNESCO List of Intangible Cultural Heritage in Need of Urgent Safeguarding