Duarte Fernandes
Duarte Fernandes (16. yüzyıl) Portekizli bir diplomat ve kaşifti, ayrıca 1511'de Portekiz'in Malakka'yı fethi sonrası Ayutthaya Krallığı'nda (Siam Krallığı) diplomatik bir misyon yönettiği sırada Tayland ile diplomatik ilişkiler kuran ilk Avrupalıydı. Kızı Maria Nunes aynı zamanda filozof Baruch Spinoza'nın anneannesiydi.[1]
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Duarte Fernandes Portekizli bir terziydi. 15. yüzyılın sonlarında doğan Fernandes, Yeni Hıristiyan'dı, ki bu terim Mağribi veya Yahudi kökenli insanları tanımlamak için kullanılan bir sınıflandırmaydı.[2] 1500'lerin başında Fernandes, Eylül 1509'da Diogo Lopes de Sequeira'nın ilk seferinin[3] parçası olarak Malakka'ya gitti.[4] Denizciler, keşif gezisinin Portekiz'e dönüşü geciktirdiğinden kaygılanmaya başlayınca, birkaç denizci, de Sequeira'yı gemilerin eve dönmesini emretmeye zorlamaya çalıştı. Keşif gezisini yok etmeye yönelik başarısız bir komplo sırasında Fernandes, Malakka'da tutuklanan on dokuz Portekizli arasındaydı. Onun dost canlısı doğası onu diğer komplocuların kaderinden kurtardı. Fernandes, Rui de Araújo ile birlikte bölgenin kültürü hakkında bilgi topladı ve Afonso de Albuquerque'nin fiili elçisi oldu. Bu süre zarfında biraz Malayca konuşmayı da öğrendi.
1511'de Portekizliler, Güneydoğu Asya'daki geleneksel güç dengesini bozan bir eylem olan Malakka'yı fethetti. Siyam Krallığı'nın Malakka'da toprak talebinde bulunduğunu bilen Albuquerque, Portekiz'in Malakka'yı neden ele geçirdiğini açıklamak, Portekiz imparatorluğunun gücünü göstermek ve Portekiz ile Ayutthaya arasında ticari ilişkiler başlatmak için Fernandes'i diplomatik bir görevle Siyam Kralı II. Ramathibodi'nin sarayına gönderdi.[2][5] Fernandes, iki Çinli kaptanla birlikte gönderildi ve Siam'a gelen ilk Avrupalı oldu; burada Portekiz Krallığı ile Siam Krallığı arasında dostane ilişkiler kurmayı başardı ve Albuquerque ve Portekiz kralına hediyeler ve mektuplar taşıyan bir Siam elçisiyle geri döndü.[6] Bu ilk temastan beş yıl sonra Ayutthaya ve Portekiz, Portekiz'e krallıkta ticaret yapma izni veren bir anlaşma imzaladı.
Fernandes, Malakka'ya dönüş yolculuğunda bir Çin jonguyla seyahat ederken eski bir terzi olarak jongun yelkenlerine hayran kaldığı için Çin gemi inşasına ilgi duyan ilk Avrupalılardan biri oldu.[6]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Jonathan I. Israel, "Spinoza, Life and Legacy", pp. 113, Oxford University Press, 2023, 978-0-19-885748-8
- ^ a b Halikowski-Smith, Stefan (2006). "'The Friendship of Kings was in the Ambassadors': Portuguese Diplomatic Embassies in Asia and Africa during the Sixteenth and Seventeenth Centuries". Portuguese Studies. 22 (1): 101-134. doi:10.1353/port.2006.0009.
- ^ Asian review, Volume 13 by Čhulālongkō̜nmahāwitthayālai. Sathāban ʻĒchīasưksā, p.39
- ^ Manuel Teixeira, The Portuguese missions in Malacca and Singapore (1511-1958), Agência Geral do Ultramar, 1963 pp. 38, 54
- ^ Chakrabongse, C., 1960, Lords of Life, London: Alvin Redman Limited
- ^ a b Donald Frederick Lach, Edwin J. Van Kley, "Asia in the making of Europe", pp. 520-521, University of Chicago Press, 1994, 978-0-226-46731-3
Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]
- Donald Frederick Lach, Edwin J. Van Kley, "Asia in the making of Europe", s. 520-521, Chicago Üniversitesi Yayınları, 1994,978-0-226-46731-3
- Jonathan I. Israel, "Spinoza, Life and Legacy", s. 113, Oxford University Press, 2023,978-0-19-885748-8