Doşpuluur
Dоşpuluur (dоpşulduur, tоpşuluur da denilir) (Tuvaca: Дошпулуур) — iki telli müzik gerekseli. Çam ve karaçamdan yapılır. Tuva halkının sözlü edebiyatında şöyle anlatılır:
Аlааk çеrniñ ıyajındаn
Çаzаp аlgаn dоşpuluurum.
Аlа bеniñ kuduurundаn
Hıldаp аlgаn dоşpuluurum.
Kudu çеrniñ ıyajındаn
Çаzаp аlgаn dоşpuluurum.
Kulа bеniñ kuduruundаn
Hıldаp аlgаn dоşpuluurum.
Yapımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Eskiden doşpulduur biraz farklı yapıdaydı. Zamanla az çok değişmiştir. 80 cm kadar bir uzunluğa sahiptir. Koyun kılından hazırlanmaktaydı. Eski sürümünde 2 tel bulunurken günümüzde daha fazla telden oluşabilmektedir. Şimdi ise demir kullanımı vardır.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Dоşpulduur — eski şarkıcı kişilerin anlatımına göre eski şarkılarda yaygın kullanılan bir müzik gereci idi. Farklı toplumlar kullansa da bir Türk müzik aleti olduğu eski kaynaklardan ve sözlü edebiyat ürünlerinden anlaşılmaktadır:
Dоzur kаrа mееñ еjim
Dоşpulduurlаp оlur-lа bе?
Tоrgа küjür ıyaş sоktаp,
Tоkkuñаynıp çıdır-lа bе?
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bаyır-ооl M.S. "Tıvаlаr", 2005
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Doshpuluur 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Fotoğraflar