Diyalektik davranış terapisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Diyalektik davranış terapisinde kullanılan aşamalar

Diyalektik davranış terapisi (DBT), borderline kişilik bozukluğundan (BPD) muzdarip insanlara yardım etmek için tasarlanmış kanıta dayalı[1] psikoterapidir. Ayrıca, duygudurum bozukluklarının yanı sıra kendini yaralama, intihar düşüncesi ve madde bağımlılığı gibi yardımcı olmayan davranış kalıplarını değiştirmesi gerekenleri tedavi etmek için de kullanılmıştır.[2] Bu yaklaşım, insanların, reaktif durumlara yol açan tetikleyicileri öğrenerek ve istenmeyen reaksiyonlardan kaçınmaya yardımcı olmak için olayların, düşüncelerin, duyguların ve davranışların sırasındaki hangi başa çıkma becerilerinin uygulanacağının değerlendirilmesine yardımcı olarak duygusal ve bilişsel düzenlemelerini arttırmalarına yardımcı olmak için tasarlanmıştır.

Değiştirilmiş bir bilişsel davranışçı terapi (BDT) şekli olan DBT, 1980'lerin sonunda , Washington Üniversitesi'nde psikoloji araştırmacısı olan[3] sınırda kişilik bozukluğu olan kişilere ve kronik intihar eden kişilere davranmak için, Marsha M. Linehan tarafından geliştirilmiştir. Diğer koşulların tedavisinde etkinliğinin araştırılması verimli olmuştur;[4] DBT, depresyon, uyuşturucu ve alkol sorunları,[5] travma sonrası stres bozukluğu (TSSB),[6] travmatik beyin yaralanmaları (TBI), tıkanıklık yeme bozukluğu,[7] ve ruh hali bozuklukları olan insanları tedavi etmek için kullanılmıştır.[7][7][8] Araştırmalar, DBT'nin kendine zarar verme de dahil olmak üzere spektrum duygudurum bozuklukları ile ilişkili semptom ve davranışları olan hastalara yardımcı olabileceğini göstermektedir.[9] Son çalışmalar ayrıca cinsel istismar mağdurları[10] ve kimyasal bağımlılık ile etkinliğini göstermektedir.[11]

DBT, duygu düzenleme ve gerçeklik testi için standart bilişsel davranış tekniklerini, büyük ölçüde Budist meditatif uygulamalardan türetilen tehlike toleransı, kabul ve dikkatli farkındalık kavramları ile birleştirir. DBT, zihinsel hastalığın biyososyal teorisine dayanmaktadır ve deneysel olarak BPD tedavisinde genellikle etkili olduğu kanıtlanan ilk tedavidir.[12] DBT'nin ilk randomize klinik çalışmasında, intihar hareketi, psikiyatrik hastaneye yatış ve her zamanki tedaviye kıyasla tedaviyi bırakma oranları azalmıştır.[7] Bir meta-analiz, sınırda kişilik bozukluğu olan bireylerde DBT'nin orta düzeyde etkilere ulaştığını buldu.[13]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Chapman, AL (2006). "Dialectical behavior therapy: current indications and unique elements". Psychiatry (Edgmont). 3 (9). ss. 62-8. PMC 2963469 $2. PMID 20975829. 
  2. ^ "An Overview of Dialectical Behavior Therapy – Psych Central". 17 Mayıs 2016. 7 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2015. 
  3. ^ "What is DBT?". The Linehan Institute. 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2015. 
  4. ^ "DBT Skills Training Manual" (PDF). www.guilford.com (2.2 soyadı = Linehan bas.). Guilford Press. 2014. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  5. ^ Dimeff, LA; Linehan, MM (2008). "Dialectical behavior therapy for substance abusers". Addict Sci Clin Pract. 4 (2). ss. 39-47. doi:10.1151/ascp084239. PMC 2797106 $2. PMID 18497717. 
  6. ^ "What is Dialectical Behavior Therapy (DBT)? – Behavioral Tech". behavioraltech.org. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2019. 
  7. ^ a b c d Boş kaynak (yardım)  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "nutshell" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  8. ^ Janowsky, David S. (1999). Psychotherapy indications and outcomes. Washington, DC: American Psychiatric Press. ss. 100. ISBN 978-0-88048-761-0. 
  9. ^ Brody, JE (2008, 6 Mayıs). The growing wave of teenage self-harm 30 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. New York Times. Retrieved July 1, 2008.
  10. ^ Decker, S.E.; Naugle, A.E. (2008). "DBT for Sexual Abuse Survivors: Current Status and Future Directions" (PDF). Journal of Behavior Analysis of Offender and Victim: Treatment and Prevention. 1 (4). ss. 52-69. doi:10.1037/h0100456. 29 Aralık 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  11. ^ Linehan, Marsha M.; Schmidt, Henry III; Dimeff, Linda A.; Craft, J. Christopher; Kanter, Jonathan; Comtois, Katherine A. (1999). "Dialectical Behavior Therapy for Patients with Borderline Personality Disorder and Drug-Dependence" (PDF). The American Journal on Addictions. ss. 279-292. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2014. 
  12. ^ Linehan, M. M.; Armstrong, H. E.; Suarez, A.; Allmon, D.; Heard, H. L. (1991). "Cognitive-behavioral treatment of chronically parasuicidal borderline patients". Archives of General Psychiatry. 48 (12). ss. 1060-64. doi:10.1001/archpsyc.1991.01810360024003. 
  13. ^ Kliem, S.; Kröger, C.; Kossfelder, J. (2010). "Dialectical behavior therapy for borderline personality disorder: A meta-analysis using mixed-effects modeling". Journal of Consulting and Clinical Psychology. 78 (6). ss. 936-951. CiteSeerX 10.1.1.456.8102 $2. doi:10.1037/a0021015. PMID 21114345. 23 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2019. 

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • The Miracle of Mindfulness by Thích Nhất Hạnh. 0-8070-1239-4.
  • Skills Training Manual for Treating Borderline Personality Disorder by Marsha M. Linehan. 1993. 0-89862-034-1.
  • Cognitive Behavioral Treatment of Borderline Personality Disorder by Marsha M. Linehan. 1993. 0-89862-183-6.
  • Fatal Flaws: Navigating Destructive Relationships with People with Disorders of Personality and Character by Stuart C. Yudovsky. 1-58562-214-1.
  • The High Conflict Couple: A Dialectical Behavior Therapy Guide to Finding Peace, Intimacy, & Validation by Alan E. Fruzzetti. 1-57224-450-X.
  • Dialectical Behavior Therapy with Suicidal Adolescents by Alec L. Miller, Jill H. Rathus, and Marsha M. Linehan. Foreword by Charles R. Swenson. 978-1-59385-383-9.
  • Dialectical Behavior Therapy Workbook: Practical DBT Exercises for Learning Mindfulness, Interpersonal Effectiveness, Emotion Regulation, & Distress Tolerance (New Harbinger Self-Help Workbook) by Matthew McKay, Jeffrey C. Wood, and Jeffrey Brantley. 978-1-57224-513-6.
  • Don't Let Your Emotions Run Your Life: How Dialectical Behavior Therapy Can Put You in Control (New Harbinger Self-Help Workbook) by Scott E. Spradlin. 978-1-57224-309-5
  • Depressed and Anxious: The Dialectical Behavior Therapy Workbook for Overcoming Depression & Anxiety by Thomas Marra. 978-1-57224-363-7.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]