Dinlerarası diyalog
Dinlerarası diyalog farklı dini gelenekler veya ruhani ve hümanist inançlara sahip kişiler arasında hem bireysel hem de kurumsal düzeyde işbirliğine dayalı, yapıcı ve olumlu etkileşimi ifade eder.
Chicago Başpiskoposluğu Ekümenik ve Dinlerarası İlişkiler Ofisi "ekümenik, inançlararası ve dinlerarası ilişkiler arasındaki farkı" şu şekilde tanımlamaktadır:
- "Ekümenik", "diğer Hristiyanlarla ilişkiler ve dua" olarak tanımlanmaktadır,
- "İbrahimi inançların (Yahudi, Müslüman ve Hıristiyan gelenekleri) üyeleriyle ilişkiler" olarak "inançlararası" ve
- "Hinduizm ve Budizm gibi diğer dinlerle ilişkiler" olarak "dinler arası" olarak ifade edilir.[1]
Bazı dinler arası diyalog destekçileri son zamanlarda inançlar arası diyalog adını benimsemiştir,[2][3][4] diğer dinler arası diyalog savunucuları ise, ateistleri, agnostikleri, hümanistleri ve dini inancı olmayan ancak etik veya felsefi inançları olan diğerlerini dolaylı olarak dışlamaktan kaçınmak ve bazı Batı dinlerinde olduğu gibi "inanca" aynı vurguyu yapmayan birçok dünya dini için daha doğru olması için yollararası diyalog terimini önermişlerdir. Benzer şekilde, çoğulcu rasyonalist gruplar, inançlar ötesi diyalog olarak adlandırılan ve tüm dünya görüşlerini (dini, kültürel veya siyasi) aşan kamusal akıl yürütme diyaloglarına ev sahipliği yapmıştır.[5] Bazıları için inançlar arası diyalog terimi, dinler arası diyalog ile aynı anlama gelmektedir. Dünya Kiliseler Konseyi şöyle demektedir: "Roma Katolik Kilisesi'nin öncülüğünü takiben, Dünya Kiliseler Konseyi gibi diğer kiliseler ve Hıristiyan dini örgütleri, diğer dinlerle olan ikili ve çok taraflı diyalog ve ilişkilerini tanımlamak için giderek artan bir şekilde inançlar arası yerine dinler arası kelimesini kullanmayı tercih etmişlerdir. Dinler arası terimini tercih etmemizin nedeni, kendilerini açıkça bir dini gelenekle özdeşleştiren ve çalışmaları belirli bir dini aidiyete sahip olan ve dini temellere dayanan din mensuplarıyla diyaloga açıkça atıfta bulunmamızdır."[6][7]
Dünya genelinde yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası dinler arası girişimler bulunmaktadır; birçoğu resmi veya gayri resmi olarak birbirine bağlıdır ve daha büyük ağlar veya federasyonlar oluşturmaktadır. Sıklıkla alıntılanan[8] "Dinler arasında barış olmadan uluslar arasında barış olmaz. Dinler arasında diyalog olmadan dinler arasında barış olmaz" sözü Ekümenik Teoloji Profesörü ve Küresel Etik Vakfı Başkanı Hans Küng tarafından formüle edilmiştir. Dinlerarası diyalog, din ve barış inşası çalışmalarında önemli bir rol oynamaktadır.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Tarih, çağlar boyunca dinler arası girişimlerin örneklerini kaydetmektedir; bu girişimler, yakın zamanda tanımlandığı gibi, anlayış, ekip çalışması veya hoşgörü sağlamak için üç tür "diyalog "dan birini kurmada farklı düzeylerde başarı sağlamıştır:[9]
- "Kafa diyaloğunda, bizden farklı düşünenlerden bir şeyler öğrenmek için zihinsel olarak diğerine uzanırız."
- "Ellerin diyaloğunda, dünyayı hep birlikte yaşamamız gereken daha iyi bir yer haline getirmek için hep birlikte çalışırız."
- "Kalbin diyaloğunda, bizden farklı olanların duygularının deneyimini paylaşırız."
Dinlerarası diyaloğun tarihsel etkinliği tartışılan bir konudur. Rahip James L. Heft, "Dinlerarası Diplomasinin Gerekliliği" konulu bir konferansta, üç semavi dinin (Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam) uygulayıcıları arasındaki çatışmalardan bahsetmiştir. Rahip James L. Heft, 14. ve 15. yüzyıllardaki beraber yaşamak dışında, bu dinlere inananların ya mesafeli durduklarını ya da çatışma içinde olduklarını belirterek, aralarında "çok az gerçek diyalog olduğunu" savunuyor. "Üzücü gerçek şu ki, Yahudiler, Müslümanlar ve Hıristiyanlar çoğu zaman birbirlerinden habersiz kalmış ya da daha da kötüsü, özellikle Hıristiyanlar ve Müslümanlar söz konusu olduğunda, birbirlerine saldırmışlardır."[10]
Buna karşın, Harvard Üniversitesi'ndeki Çoğulculuk Projesi şöyle demektedir: "Her dini gelenek çağlar boyunca diğerleriyle diyalog ve tarihsel etkileşim içinde büyümüştür. Hıristiyanlar, Yahudiler ve Müslümanlar birbirlerinin tarihlerinin bir parçası olmuş, sadece köyleri ve şehirleri değil, Tanrı ve ilahi vahiy fikirlerini de paylaşmışlardır."[11][12] İbrahimi dinler arası diyaloğun günümüzdeki önemi açıkça ortaya konmuştur: "Biz insanlar bugün keskin bir seçimle karşı karşıyayız: diyalog ya da ölüm!"[9]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Archdiocese of Chicago". 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "The Morning Buzz," Public Religion Research Institute, July 10, 2014. Retrieved July 10, 2014.
- ^ "Minnesota Interfaith Group Changes Its Name to Become More Inclusive of Atheists," Hemant Mehta, The Friendly Atheist, July 9, 2014. Retrieved July 10, 2014.
- ^ "St. Paul's atheists are coming out of the closet," Bob Shaw, St. Paul Pioneer Press, August 4, 2014. Retrieved August 5, 2014.
- ^ "Promising Practice: Finding Common Ground Through Difference," Harvard Pluralism Project. Retrieved November 02, 2012.
- ^ "Called to Dialogue". World Council of Churches. 27 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2024.
- ^ "Interreligious Dialogue". World Council of Churches. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2012.
- ^ Musser, D & Sunderland, D., War or Words: Interreligious Dialogue as an Instrument of Peace Cleveland: The Pilgrim Press, (2005) 1.
- ^ a b Leonard Swidler, Khalid Duran, Reuven Firestone, Trialogue: Jews, Christians, and Muslims in Dialogue (Twenty-Third Publications, 2007), 2.
- ^ "The Necessity of Inter-Faith Diplomacy: The Catholic/Muslim Dialogue - Institute for Advanced Catholic Studies". 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "The Pluralism Project". 29 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Rivers of Faith - The Pluralism Project". 31 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
