Dilsel Kodlar Teorisi

Dilsel kodlar teorisi Bernstein’ın araştırmaları sonucu ortaya attığı teori. İşçi çocuklarının başarısızlığının bu çocukların dilsel durumundan kaynaklandığı şeklindeydi.

İngiliz toplumbilimci ve pedagog Bernstein, 1950’li yıllarda meslek okullarında ders vermiştir. Bu derslerde işçi çocuklarının diğer çocuklara göre daha başarısız olduğunu gözlemler ve bunun nedenlerini araştırır. Bu teori 1960’larda tüm dünya tarafından benimsenmiştir. Bernstein’a göre,toplumsal katmanların kendilerine özgü dil kullanımları vardır. Bernstein, toplumsal tabakayı alt ve orta olarak ikiye ayırmıştır. Alt katman üyelerinin dil davranışları orta katmandakilerden oldukça farklıdır.

Basil Bernstein, bir işçi ailenin çocuğuydu. Bu deneyimlerini kullanarak teorisini geliştirmiştir. 1971 -1990 yıllarında teorisini Sınıf, Kodlar ve Kontrol olarak yayınladı. Bu teoriye göre konuşma biçimi, kişinin sınıfını gösterirdi. Bernstein orta sınıf konuşma biçilmlerini işçi sınıfından ayırdı. Bu kodları geniş ve dar olarak adlandırdı.

• Dar kodlar kısa, basit, tamamlanmamış cümlelerden oluşan, sınırlı sayıda ve tekrarlar içeren sıfat ve zarflarla dolu, jest ve mimiklerin kullanıldığı kısıtlı konuşma kalıplarıdır. Düşük sosyo-ekonomik çevre, özellikle Bernstein’ın alt sınıf olarak adlandırdığı işçi sınıfı tarafından kullanılır.
• Geniş kodlar uzun, dilbilgisel olarak karışık ve tamamlanmış kelime, sıfat gruplarından oluşur. Cümleler, mantıklı ve betimleyicidir. Anlam daha geniş bir kelime dağarcığına, daha fazla ayrıntıya başvurularak açıklanır. Geniş kodlar, genel olarak kamusal alanda özellikle eğitimde kullanılan ve başarılı olmak için öğrencinin sahip olması gereken koddur.

Bernstein bu sosyal sınıf temelli konuşma kodlarının kaynaklarını aile ilişkileriyle temellendirir. İşçi sınıfı ailelerde otorite görülür. Baba otoritesi sebepleri tartışılmadan kabul edilir. Emir cümleleri kullanılır (örneğin, ‘sesini kes’ ifadesi). Orta sınıf ailelerde ilişkiler daha kişisel ve daha az otoriterdir. İletişim gelişmiş, kararlar ve kurallar tartışılır boyuttadır. Dar kodlar içinde yaşayan bir toplulukta yetişmiş çocuk, okulda, başarısız oluyordu. İşçi sınıfı kökenli bir çocuk, sahip olduğu dar kodlar ile okulun geniş koduna girememekte, bu kodu anlayamamaktadır.