Denizanası
Scyphozoa | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Chrysaora fuscescens
| ||||||||
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||
| ||||||||
Denizanası veya medüz, Scyphozoa ve Cubozoa sınıflarında bulunan, serbestçe yüzen ve beyni, kalbi ve testisleri bulunmayan bir deniz canlısıdır.[1]
Fransızca méduse, "denizanası" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca Medoúsa (μεδούσα), "mitolojide yılan saçlı tanrıça" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca médō (μέδω), "gözkulak olmak, yol göstermek, vesayet etmek, kayırmak" fiilinden türetilmiştir.[2]
Denizanaları, yassılaşmış ve yüzmeye uyum sağlamış varlıklar olarak tanımlanabilirler.
Vücut şekli çoğunlukla yayvan ya da kubbeli bir şemsiye şeklindedir. Poliplerden daha karmaşık yapılı canlılardır. Yüzme organı olarak bir şemsiye gelişmiştir. Bu organ sayesinde hayvan ileriye doğru hareket eder.
Denizanalarının beyinleri yoktur. Bunun yerine sinir sistemleri ışığa ve kokuya duyarlı şekilde gelişmiştir. Küçük balıklarla ve diğer küçük deniz canlılarıyla beslenirler. Vücutları hidrodinamik olmadığı için yavaş yüzerler ve avlarını yakalamalarına yardımcı olacak şekilde bir dalgalanma yaratırlar. Denizanaları bir eşeysiz üreme şekli olan tomurcuklanmayla ürerler.
Denizanasının çeşitli türleri dokungaçlarında zehir taşırlar. Başka bir canlının bunlarla teması halinde, denizanasının ölü olduğu durumlarda bile zehirlenme söz konusu olabilir. Bu durum denizanası sokması olarak nitelendirilir.
Sınıflar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kullanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Bilim
[değiştir | kaynağı değiştir]Denizanaları bilimde her geçen gün daha önemli bir rol oynamaktadır. Çoktan 1960lı yıllarda Japon bilim insanı biyokimyacı Osamu Shimomura tarafından Aeuquorea Victoria adlı denizanası türünde keşfedilen yeşil floresan proteini (GFP, ing.: "Green fluorescent protein") incelendi ve bu protein 1990lı yıllardan bu yana moleküler biyoloji ve hücre biyolojisinde çok büyük bir role sahiptir.
Fotoğraf galerisi
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Ay denizanası (Aurelia aurita)
-
Isırgan otu denizanası (Chrysaora quinquecirrha)
-
Blubber jelly (Catostylus mosaicus)
-
Avustralya benekli denizanası (Phyllorhiza punctata)
-
Akdeniz denizanası (Cotylorhiza tuberculata)
-
Çiçek şapkalı denizanası
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2016.
- ^ "etimoloji". 17 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
İlkin ağızlılar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |