Deda Ena
Deda Ena (Gürcüce: „დედა ენა"), Gürcü dilinde ilköğretimde başlangıç sınıflarında okutulan ders kitabıdır. Gürcü eğitimci ve yazar İakob Gogebaşvili tarafından ilk kez 1876 yılında hazırlanmıştır.[1] "Deda ena", Gürcü dilinde "anadili" anlamına gelir.
Deda Ena, Gürcü ilköğretim okullarında ilk iki yıl okutulmaktadır. Gürcüce okuma yazma ve dilin telaffuzu bu kitapla öğretilir. Deda Ena, 1906 yılında iki kitap olarak yayımlandı. İlk kitapta Gürcüce okuma-yazma öğreten metinler yer alıyordu. İkinci kitapta da çocuk edebiyatı, halk edebiyatı, coğrafya, tarih ve etnografya örneklerine yer verilmişti. Deda Ena yazarın sağlığında, 1912 yılında 33. baskısını gerçekleştirmişti.[2]
Deda Ena'nın bir baskısı 1914 yılında, açılacak olan Gürcü okulu için Patara Kartuli Anbani (“Küçük Gürcü Alfabesi”) adıyla İstanbul'da yapıldı. Kitabın kapağında Gürcüce “Osmanlı Gürcüleri için hazırlanmış ve basılmıştır” ibaresi yer alıyordu. Ancak I. Dünya Savaşı'nın çıkması üzerine Gürcü okulu açılamadı. Deda Ena ayrıca Fahrettin Çiloğlu tarafından Tükçeye uyarlandı ve Deda Ena / დედა ენა adıyla 2008 yılında Gürcüce-Türkçe yayımlandı.[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "„დედა ენა" (Deda Ena), Tiflis, 1876". 1 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2021.
- ^ "„დედა ენა" (Deda Ena), Tiflis, 1912". 1 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2021.
- ^ "Parna-Beka Çilaşvili - "Türkiye'de Deda Ena'nın kısa tarihçesi"". 1 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2021.