Dayı Karaca Bey
Dayı Karaca Bey (Karaca Bey, Karaca Paşa) (ö. 20 Temmuz 1456), Osmanlı Devleti'nde II. Mehmed döneminde Rumeli Beylerbeyi olarak görev yapmış bir devlet adamı.
II. Murad devrinin önemli komutanlarındandır. II. Mehmet tahta geçince Rumeli Beylerbeyi oldu, İstanbul'un kuşatması sırasında önemli görev aldı. Belgrad Kuşatması sırasında öldü. Adı, Bursa’nın Karacabey ilçesine verilmiştir.
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Gazi'nin silah arkadaşlarından Emir Karaca Ali'nin torunu idi. 6. Osmanlı padişahı II. Murat’ın önemli komutanlarındandır. Yaygın görüşe göre, II. Murat'ın oğlu Şehzade Alâattin'in dayısı (annesinin kardeşi) oluşundan dolayı "Dayı" sanı verilmiştir.[1] Kimilerine göre ise bu san, "eli açık, cömert" anlamındaki "tâi" kelimesinden gelir.
Amasya valiliği sırasında Şehzade Alâaddin ile birlikte bulundu. II. Murad devrinde 1444'teki Varna Muharebesi sırasındaki tutumuyla zaferin kazanılmasında önemli rol oynadı.[1]
II. Mehmet devrinde vezir rütbesiyle Rumeli Beylerbeyi atandı. Rumeli Hisarı'nın burçlarından birini yaptırdı, masrafını kendisi karşıladı. Bizans İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'un kuşatmasına katıldı, Ayvansaray'dan Tekfur Sarayı'na kadar uzanan bölümünün kuşatılmasını üstlendi. İstanbul'un fethinden sonra Trakya'da Bizans'ın elindeki yerlerin ele geçirilmesini sağladı.
1456'daki Belgrad Kuşatması sırasında 20 Temmuz 1456 günü öldü. Cenazesi ölümünden bir yıl sonra Mihalıç'a getirildi; sağlığında yaptırdığı imaretin yakınında defnedildi. Mezarı, vasiyeti üzerine ailesi tarafından yaptırılan İmaret Camisi adlı ibadethanenin son cemaat yerindeki batı kubbesinin altındadır.[2]
15. ve 16. yüzyıl kayıtlarına göre Karaca Bey'in vakıfları arasında Bursa'da Karacabey Hanı adlı bir kervansaray (günümüze gelememiştir), beş dükkân, İnegöl ve Yenişehir'in köylerinde üç değirmen, Ebeköy'de bir zaviye, Ortaköy'de bir kervansaray ve çeşitli tarlalar bulunur.[1]
Dayı Karaca Bey'in mezarının bulunduğu yer olmasından ötürü Mihaliç’in adı, Meşrutiyet’in ilânından sonra, 1910 yılında bir mebusun girişimi ile Karacabey’e çevrilmiştir.[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c "KARACA BEY (PAŞA)". bgc.org.tr. 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ "Mihalic". www.bursadakultur.org. 12 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ Demircan, Ahmet (Ocak 2013). "Evliya Çelebi Seyahatnamesi'ndeki Simav Kaplıcaları ve Hamamları". Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (35). 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.