İçeriğe atla

Carl Ludwig Nietzsche

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Carl Ludwig Nietzsche
1847 yılında Carl Ludwig Nietzsche'nin bir fotoğrafı
Doğum10 Ekim 1813
Ölüm30 Temmuz 1849 (35 yaşında)
MeslekBakan, Başdiyakoz

Carl Ludwig Nietzsche (10 Ekim 1813 – 30 Temmuz 1849), Lutherci Alman papaz ve filozof Friedrich Nietzsche'nin babasıydı.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Ludwig, 1813'te, Luther Kilisesi'nde murakıplık (tahminen başdiyakoz) görevi yapıyordu. Ahlaki ve ilahi konularda eserler kaleme alan Friedrich August'un (1756-1862) oğlu olarak dünyaya gelmişti. Annesi Erdmuthe beş kuşaklık Lutherci papazlar soyundan geliyordu. Halle Üniversitesi'nde teoloji çalışmalarını tamamladıktan sonra, Prusya Saksonya'sında bulunan küçük bir prenslik olan Sax-Altenburg'da dükün üç kızına özel öğretmenlik yapmıştı. Neredeyse züppece olarak nitelendirilebilecek yani alışıla gelinmiş din adamı tarzından uzak giyim tarzını orada edinmişti; oğlu da bu tarzı ondan miras alacaktı. Prusya Kralı'yla da orada karşılaşmıştı; kral üzerinde iyi bir izlenim bırakmıştı, zira komşu köyler Michiltz ve Bothfeld'le birlikte Röcken'in din işleri kraliyet fermanıyla onun sorumluluğuna verilmişti. Yirmi dokuz yaşında aynı yıl, yakındaki Pobles köyünün papazı David Ernst Oehler'in on yedi yaşındaki kızı Franziska Oehler'le tanıştı. Şık kıyafetleri, kibar tavırları ve sonradan oğluna miras bırakacağı piyano çalma yeteneği, iyi bir izlenim bıraktı ve ertesi yıl evlendiler. Müzik alanı başlıca olmak üzere geniş bir kültüre sahipti, dogmalarla ilgilenmiyordu ve ilahi inancın teferruatının bireysel vicdanın mahremiyetine ait olduğunu düşünüyordu.[1]

Nietzsche, ölümünden önce 1900 yılında kaleme aldığı Ecce Homo eserinde babasından şöyle bahsetmektedir: "Böyle bir babam olmasını büyük bir ayrıcalık sayıyorum; üstelik bana öyle geliyor ki. .. sahip olduğum diğer ayrıcalıkların hepsi de bununla açıklanabilir. Öncelikle, yüksek, ince şeylerle dolu bir dünyaya [kitapların dünyasına] istemeksizin girmek için biraz beklemem yeter, ayrıca niyet etmem gerekmez: Orada evimdeyim ben; en derin tutkularım ancak orada açığa çıkar."[2]

Ludwig 1849 yılında henüz 35 yaşındayken hayatını kaybetti. Kendisini derinden etkileyen ve babası öldüğünde henüz 5 yaşında olan Nietzsche, henüz 13 yaşında iken olayı şu şekilde anlatır: "Şu ana kadar mutluluk ve neşe hep üstümüzde ışıldadı. Hayatımız parlak bir yaz günü gibi endişesiz akıp geçiyordu. Ama birden kara bulutlar tepemize toplandı, şimşekler çaktı ve gökyüzünden gelen çekiç darbeleri tepemize indi. 1848 Eylül'ünde sevgili babam aniden ruhsal bir rahatsızlık geçirdi. Ama kısa zamanda toparlanacağı umuduyla hem kendimizi hem onu avuttuk. İyi günlerinde vaaz vermeye çıkıyor ve kiliseye kabul derslerine giriyordu, çünkü aktif ruhu tembelliğe asla gelemezdi. Birkaç hekim, hastalığının içeriğini anlamaya çalıştı ama bir sonuca varamadı. Sonra o sırada Leipzig'de olan meşhur Dr. Opolcer'i çağırdık ve Röcken'e geldi. Bu kusursuz adam, hastalığın nerede olduğunu hemen anladı. Hepimizi dehşet içinde bırakan teşhisine göre babamın beyninde yumuşama vardı, umutsuz ölçüde ilerlememişti ama bu haliyle de son derece tehlikeliydi. Babam korkunç acılar çekiyordu ama hastalık azalmadı, aksine her gün daha kötüye gitti. Sonunda görme gücünü de yitirdi ve çilesine ebedi karanlıkta katlanmak zorunda kaldı. 1849 Temmuz'una kadar yatalak kaldı; sonra kefaret ödeme gününün ilk ışıkları belirdi. 26 Temmuz'da kesin bir bilinçsizlik başladı ve ancak ara sıra kendine gelebildi. Son sözleri şunlardı: "Franzschen - Franzschen - gel - anne - dinle - Tanrım!" Ondan sonra da sessizce ve mübarek bir şekilde 27 Temmuz 1849'da öldü [o sırada 35 yaşındaydı]. Ertesi sabah uyandığımda dört bir yanıma ağlayanlar ve hıçkıranlar dolmuştu. Annem gözlerinde yaşlarla yanıma geldi ve, "Yüce Tanrım! Zavallı Ludwig'im rahmetli oldu!" dedi. O sırada çok küçük ve deneyimsiz olmama rağmen yine de ölüm hakkında biraz fikrim vardı: sevgili babamdan sonsuza dek ayrılacağım düşüncesi beni de pençesine aldı ve kederle ağladım. Sonraki birkaç gün gözyaşları arasında ve cenaze hazırlıklarıyla geçti. Yüce Tanrım! Ben babasız bir öksüz olmuştum, sevgili annem de dul kalmıştı! 2 Ağustos'ta sevgili babamın dünyevi kalıntıları dünyanın rahmine geri verildi. Mıntıka sakinleri onun için taşla çevrili bir mezar yapmıştı. Öğlen saat birde ayin başladı, çanlar gürültüyle yankılanarak çaldı. Ah, o çanların derinden gelen sesleri kulaklarımı hiç terk etmeyecek; "İsa, iman"! ilahisinin kasvetli ve dalgalı melodisini hiçbir zaman unutmayacağım. Orgun sesi kilisenin boş alanlarında yankılanıyordu."[3][4]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Julian Young, Nietzsche, 2015, s.5
  2. ^ F. Nietzsche, Ecce Homo, 1.3. Bu aslında aynı pasajın önceki bir versiyonudur. Nietzsche 1888 Aralık'ında pasajı yeniden yazarak kız kardeşinin ciddi kötü davranışlarını da ekler fakat metnin yeni hali 1 960'lara kadar saklı kalır.
  3. ^ Nietzsche Werke: Kritische Gesamtausgabe (Nietzsche'nin Eserleri: Eleştirel Tam Baskı; 24 cilt + 4 CD), haz. G. Colli ve M. Montinari (Bedin: de Gruyter, 1967-2006), IIl.3, 652.
  4. ^ Julian Young, 2015, s.12