Brygos Ressamı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dionysos ve satirler, Brygos Ressamı tarafından bir kyliksten tondo, y. M.Ö. 480 Paris, Louvre.

Brygos Ressamı geç Arkaik dönemin antik Yunan Attic kırmızı figürlü vazo ressamıydı.

Onesimos, Douris ve Makron ile birlikte zamanının en önemli çanak ressamları arasındadır. MÖ 5. yüzyılın ilk üçte birinde, özellikle MÖ 480'lerde ve 470'lerde aktifti. Sayısı iki yüzün üzerinde vazoya atfedilen üretken bir sanatçıydı ancak belki de en çok Louvre'da "iliupersis" veya Truva'nın çuvalını resmeden kırmızı figür kyliks, Brygos Kupası ile tanınır.

Brygos adı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sanatçının adı, kendine özgü bir tarzda boyanmış ve “Brygos” imzasını taşıyan birkaç fincandan türetilmiştir. Halihazırda on altı kapta (bazıları tam parça ve bazıları sadece parça) bulunan bu yazıta, genellikle epoiesen kelimesi eşlik eder. Bu, ismin ressamdan ziyade çömlekçiye veya yapımcıya atıfta bulunduğunu ve adının muhtemelen egrapsen kelimesi tarafından takip edildiğini gösterir. Bazı bilim adamları, Brygos tanımının ressam ve çömlekçinin tek ve aynı olduğunun göstergesi olduğuna inanmakta ısrar etmektedir; ancak, Brygos Ressamı tarafından boyanmamış, daha çok diğer çağdaş sanatçılar tarafından süslenmiş bir avuç kabın üstündeki imzanın varlığı göz önüne alındığında, bu düşünce sorunlu görünmektedir. Bu, gerçekten de Brygos adının büyük olasılıkla isimsiz ressamın başyapıtlarını yarattığı matrisleri şekillendiren çömlekçiye ait olduğu anlamına gelir.[1] Büyük olasılıkla, Brygos'un çizimlerini yapan Brygos Ressamı ile kapları yapan arasında bir ortaklık vardı. Ancak "Brygos Ressamı" adı bilim adamları tarafından P. Hartwig'den beri tek bir ustanın stilini ve sanatsal üretimini özetlemede araç olarak kullanılır.[2]

Aulos oyuncusu, kırmızı figürlü kylix tondo, y. M.Ö. 490 Paris, Louvre.

Kazı çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

MS 19. yüzyılda, Capua'daki MÖ 5. yüzyıldan kalma bir mezarda Brygos imzasını taşıyan ve şimdi Brygos Ressamı olarak bilinen sanatçının tarzında boyanmış muhteşem bir kırmızı figürlü kylix keşfedildi ve John Beazley'nin mezarı (Mezar II) "Brygos Mezarı" olarak adlandırmasına yol açtı.[3] Atina Akropolü'nde Brygos Ressamı tarafından boyanmış bir reveler tasvir eden bir levha parçası bulundu. Yanmış dış cephesi ve mermer mimarisinin kalıntılarının yanı sıra yapılan kazı, sitenin Pers yıkımından kaynaklanan enkazın bir parçası olduğunu gösteriyor ve bu da ona MÖ 480'den önceki bir noktayı veriyor.[4] Aksi takdirde, ressama atfedilen vazoların çoğu, arkeolojik bağlamı olmayan uluslararası sanat piyasasında ortaya çıkmıştır.

Formlar ve çıktılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Brygos Ressamı, kuşağının en üretken ressamlarından biriydi; 200'den fazla vazo tasarladığı söylenmektedir.. Kylix'in yanı sıra, skifos, kantharoi, rhyta, dökme ağzı olan calathus benzeri bir kap ve bir dizi lekythoi gibi diğer vazo şekillerini de boyadı. Eserlerinin büyük çoğunluğu B ve C tiplerinin Kylixleriydi. İlki sıklıkla konik kaideler üzerinde duruyordu. İkincisi genellikle menderes taban çizgileri olmadan yürütüldü. Tondo resimlerinin etrafındaki kıvrımlar nadiren süreklidir, çoğu haç setleri veya sıraları ile kesintiye uğrar. Kırmızı figürlü çalışmasının yanı sıra, Brygos Ressamı'nın bazı beyaz zemin teknikli vazolar ürettiği bilinmektedir.

Stil ve sanat[değiştir | kaynağı değiştir]

Brygos Ressamı, Öncüler olarak adlandırılanlarla doğrudan temas halinde olmayan en eski kırmızı figür sanatçılarından biri gibi görünüyor.[5] Üslubu ustanın daha önceki çalışmalarından türetildiği ve üretim dönemleri paralel olduğu için öğretmeninin Onesimos olduğu anlaşılıyor.[6] Tipik konular sempozyum ve palaistra sahneleridir. Figürleri düz tepeli kafaları, uzun burunları ve yüksek, kemerli kaşları olan dar gözleri ile karakterize edilir. Çizimi her zaman son derece hassas olmasa da figürlerinin duruşları ve yüzlerinin ifadeleri dikkat çekicidir. Aynı zamanda bir çocuğu, küçük bir yetişkin gibi değil, gerçekten bir çocuk gibi görünecek şekilde resmetmeyi başaran ilk ve çok az sayıda ressamdan biridir. Figürlerinin çoğu aynı zamanda yaşın etkilerini de açıkça gösteriyor. Kısa sakallar veya kirli saçlar (yaşlı erkeklerde) ve kellik belirtileri de tipiktir. İnsan ağzını resmetme becerisi olağanüstü: figürleri ıslık çalarken, şarkı söylerken, flüt çalarken veya dudaklarını sıkarken yüksek derecede anatomik doğrulukla gösteriliyor. Bütün bunlar Brygos Ressamı'nın insan duygularını, ifadelerini ve etkileşimini yetenekli bir gözlemci olduğunu gösteriyor.

Mitolojik sahneleri yorumlaması sıklıkla orijinaldir. Böylece Aias'ın cesedinin Tekmessa tarafından örtülmesi, Hektor'un cesedinin teslimi ve Truva Savaşı'ndan diğer sahneleri tasvir ediyor. Diyonisos sahneleri de yaygındır. Ünlü bir kylix, tanrıçalar Iris ve Hera'ya saldıran satirleri tasvir ediyor. İris kaçmaya çalışırken Hera, Herakles ve Hermes tarafından korunur. Diyonisos oradadır ancak görünüşte olaya karışmamıştır. Brygos Ressamı'nın birçok vazosunda olduğu gibi figürler yazıtla adlandırılmıştır. Hatta bazen ne anlattıklarını bile belirtmiştir. Sık sık yazı kullanmasına rağmen Brygos Ressamı'nın kalos yazıtları nadirdir.

Brygos Ressamı, kendisinden etkilenen veya hatta çömlekçi Brygos'un stüdyosunda onunla çalışmış olabilecek daha geniş bir sanatçı çevresi ile ilişkilendiriliyordu. Bunlara Dökümhane Ressamı, Briseis Ressamı, Dokimasia Ressamı, Louvre G 265 Ressamı ve Paris Gigantomachy Ressamı dahildir. Brygos Ressamı'nın çalışmaları yalnızca yaklaşık yirmi yıllık bir dönemi kapsıyor olsa da pek çok kişinin heyecan verici, yenilikçi ve şevkli bir başlangıç olarak tanımladığı, kariyerinin daha zayıf çalışmalarla karakterize edilen sonraki yıllarında bir düşüşle başladığı söyleniyor.[7] Ancak bu argüman, "zayıf çalışmanın" deneyimsizliğin veya başka bir ressamın değil, yaşlılığın ürünü olduğunu varsayar. Gerçekten de Beazley, bir parçanın Brygan'ın son dönemi mi yoksa onun tarzını taklit eden başka bir sanatçının basit bir okul parçası mı olduğunu belirlemenin genellikle zor olduğunu belirtiyor.[6]

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

MÖ 400'lerin başında Atina'da çalışan Brygos Ressamı, kırmızı figürlü fincanların üretken bir dekoratörüydü. Fincanlar dışında sınırlı sayıda şekil ve beyaz zemin tekniğindeki bazı kaplar da dahil olmak üzere iki yüzden fazla vazo ürettiği söylenmektedir.. Zanaatını Onesimos'tan öğrenen Brygos Ressamı oldukça etkiliydi ve geniş bir ressam çevresinin merkezindeydi. Brygos Ressamı hem tür hem de mitolojik sahneler çizmiştir; özellikle sempozyumların, sporcuların ve Aşil'in tasvirlerinden hoşlanıyordu. Mitolojik sahneleri ele alış biçimi genellikle yenilikçiydi ve aynı zamanda üslup açısından oldukça deneyseldi. Çağdaşlarına göre mekânsal efektlere ve dekora daha fazla ilgi duyuyordu. Üç boyutluluğu göstermek için seyreltik sır yıkamaları kullanan boyama tekniği, gölgelemeye yaklaşıyor. Yunan vazo ressamlarının çoğunda olduğu gibi, Brygos Ressamı'nın da gerçek adı bilinmemektedir ve yalnızca eserinin üslup özellikleriyle tanınmaktadır. Adını birlikte çalıştığı çömlekçi Brygos'tan almıştır. Bazı bilim adamları ressam ve çömlekçinin aynı kişi olabileceğini düşünüyor.[8]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Martin Robertson. The Art of Vase Painting in Classical Athens. Cambridge: Cambridge University Press, 1992, p. 93.
  2. ^ P. Hartwig. Die griechischen meisterschalen der blutzeit des strengen rotfiguren stiles. Stuttgart-Berlin, 1893, p. 307-74
  3. ^ Dyfri Williams (Ekim 1992). "Brygos Mezarı Yeniden Birleştirilmesi ve Capuan Eski Eserlerinde 19. Yüzyıl Ticareti" (İngilizce). 96 (4). American Journal of Archaeology. ss. 617-636. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2023. 
  4. ^ P.E. Arias and Max Hirmer (1962). A History of 1000 Years of Greek Vase Painting (İngilizce). New York: Abrams. s. 336. 
  5. ^ Martin Robertson (Ocak 1994). Klasik Atina'da Vazo-Resim Sanatı (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN 9780521338813. 
  6. ^ a b John Beazley (1984). Attic Red- Figure Vase Painters. 2. Basım (İngilizce). Hacker Art Books. s. 368. ISBN 0878172890. 
  7. ^ John Boardman (1998). Athenian Red Figure Vases: The Archaic Period (İngilizce). Londra: Thames & Hudson. s. 135. ISBN 9780500201435. 
  8. ^ "The J. Paul Getty Museum" (İngilizce). Getty. 6 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.