Bowmore
Bowmore (İskoç Galcesi : Bogh Mòr[1], İngilizce: Big Bend[1]), İskoçya'nın Islay adasında küçük bir kasabadır. Adanın idari başkenti olarak hizmet vermektedir ve adını Bowmore tek (single) malt viski üreten ünlü Bowmore damıtım evine vermektedir. Kasabada nüfus yaklaşık olarak 710 kişidir (2020).[2]
Bowmore, ızgara demir desenli geniş caddeleri olan planlı bir kasabadır.
Kasabanın kurulduğu bölgenin adı olan "Loch Indaal" ve adanın adı olan "Isle of Islay" adıyla 2 adet yolcu gemisi, Yalova'da Cemre tersanesinde üretilmektedir (Mayıs 2024).[3]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Kökenleri daha önceki bir yerleşim yeri olan Bridgend yakınlarındaki Islay House'un mevcut arazisinin yerini 1770'lere kadar işgal etmiş olan Kilarrow yerleşimcilerine dayanmaktadır.[4]
Mayıs 1685'te Kilarrow, Argyll Kontu yönetimindeki Hollanda'dan gelen isyancıların Kral II. James ve VII'yi devirmek için başarısız bir girişimde bulunduğu Argyll İsyanına sahne oldu.
Islay House'daki iyileştirme planlarının bir parçası olarak,[4] Genç Daniel Campbell, benzersiz bir dairesel şekilde inşa edilen yeni Kilarrow Parish Church (Kilarrow Cemaati Kilisesi)'nin tamamlanmasından hemen sonra, 1770 yılında yeni köyün inşaatını başlatmıştır. Eski Kilarrow köyü ve St Maelrhuba'ya adanan kilisesi yıkıldı ve sakinleri yeni Bowmore köyüne yerleştirildi. Kilarrow Eski Kilise Bahçesi hala eski köyün bulunduğu yere yakın bir yerde bulunmaktadır.[5]
Bowmore damıtım evi, 1816'dan kısa bir süre önce faaliyete geçmiş ve Loch Indaal kıyılarında yer almaktadır . 1980'lerde damıtım evinin depolarından biri, yüzme havuzu ve eğlence merkezine dönüştürülmek üzere kasabalılara hediye edilmiştir. Programın en büyük bağışçılarından biri olan Sir John Mactaggart'ın adını taşıyan Mactaggart Merkezi, atık ısıyı damıtm evinden yüzme havuzu suyuna aktarmak için yenilikçi bir yer altı boru sistemini kullanmaktadır.[6]
II. Dünya Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]
İkinci Dünya Savaşı sırasında Bowmore'da RAF Bowmore adında bir RAF deniz uçağı üssü vardı. Short Sunderland ve Consolidated PBY Catalina deniz uçakları Loch Indaal'dan kaldırılmıştır. Savaş zamanı Sahil Komutanlığı filmlerinden bazıları Bowmore'da (kurgusal adı RAF Ferry Bay) çekildi ve filmde Bowmore'un ana caddesi ve Kilarrow Cemaati Kilisesi üzerinde alçaktan uçan bir Sunderland görüntüsü yer almaktaydı.
RAF, tesislerine enerji sağlamak için Bowmore'un doğu ucundaki A846 yoluna yakın bir dizel elektrik santrali inşa edildi. Bu, 1949'da Kuzey İskoçya Hidro-Elektrik Kurulu tarafından devralındı ve birkaç kez genişletilerek kapasitesi 6 MW'a çıkarıldı. Bununla birlikte, Ulusal Şebeke, ana karadan Jura'ya ve Jura'dan Islay'a bir deniz altı kablo bağlantısıyla 1962'de Islay'e ulaştı ve ardından istasyon yalnızca yedek olarak tutuldu. Şu anda Scottish and Southern Electric'e aittir.[6][7]
Tesisler[değiştir | kaynağı değiştir]
Bowmore'da çeşitli oteller, restoranlar, mağazalar, bir hastane ve bir lise bulunmaktadır ve 2006 yılından bu yana kasabanın yerel gazetesi olan Ìleach[8] gazetesine ev sahipliği yapmaktadır. Bowmore aynı zamanda adada Gal dilinin yeniden canlanmasını ve mirasını teşvik etmek amacıyla kurulan bir kültür merkezi ve kolej olan Ionad Chaluim Chille Ìle'ye (Columba Center) de ev sahipliği yapmaktadır.[9]
Tanınmış Kişiler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Fransa'da savaş zamanındaki başarılarından dolayı "Tartan Pimpernel" olarak anılan Donald Caskie, Bowmore'un en tanınmış simalarından biridir. İkinci Dünya Savaşı sırasında çok sayıda sürgünün Paris'teki Scots Kirk'ten güvenli bir şekilde geçişini sağlamıştır.[10]
- Daha yakın zamanlarda Glenn Campbell , BBC İskoçya'da siyasi muhabir olarak düzenli olarak görev yapmıştır.[11]
- William Livingstone ( İskoç Galcesi : Uilleam Mac Dhunlèibhe ) (1808–1870), 19. yüzyıl İskoç Galcesi edebiyatının önemli bir figürü ve Islay'deki Highland Clearances'ın tarihçisi, Bowmore yakınlarındaki Gartmain çiftliğinde doğmuştur.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) – Gaelic Place-names of Scotland". www.ainmean-aite.scot. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ Team, National Records of Scotland Web (31 Mayıs 2013). "National Records of Scotland". National Records of Scotland (English). Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ "Cemre Shipyard". www.cemreshipyard.com. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ a b "The ruined monastery of Kilarrow on Islay". British Library. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ "Islay, Kilarrow | Canmore". canmore.org.uk (İngilizce). Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ a b "Bowmore". Islay Info (İngilizce). Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ "Bowmore Power Station from The Gazetteer for Scotland". www.scottish-places.info (İngilizce). Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ "THE ILEACH :: THE INDEPENDENT NEWSPAPER FOR ISLAY + JURA". www.ileach.co.uk. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ "Fàilte gu Ionad Chaluim Chille Ìle - the Islay Gaelic Centre" (İngilizce). 2021-02-01. Erişim tarihi: 2024-05-15.
- ^ Scotland, The Church of (2021-06-11). "'Tartan Pimpernel' war hero minister honoured in Paris". The Church of Scotland (İngilizce). Erişim tarihi: 2024-05-15.
- ^ "BBC Scotland political editor Glenn Campbell on living with incurable brain cancer and why he feels 'lucky'". Katrine Bussey. BBC. 14 Ocak 2024. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.