İçeriğe atla

Bilinen en yakın kara deliklerin listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bu, Dünya'nın bir parçası olduğu gezegen sistemi olan Güneş Sistemine yakın bilinen kara deliklerin bir listesidir.

Çoğu kara deliğin tek başına olduğu düşünülür ancak ikili veya daha büyük sistemlerdeki kara deliklerin tespit edilmesi çok daha kolaydır.[1] Yalnız kara delikler genellikle yalnızca daha uzaktaki nesnelerden gelen ışığın kütleçekimsel bozulmaları ölçülerek tespit edilebilir. Şubat 2022 itibarıyla, yaklaşık 5.200 ışıkyılı uzaklıkta OGLE-2011-BLG-0462 isimli yalnızca bir izole kara delik tespit edildi,

Bilinen en yakın kara delik, Eylül 2022'de Kareem El-Badry liderliğindeki bir ekip tarafından keşfedilen Gaia BH1'dir. Gaia BH1, Ophiuchus takımyıldızı yönünde Dünya'dan 1.560 ışık yılı uzaklıktadır

Karşılaştırma yapmak gerekirse, Güneş'e en yakın yıldız yaklaşık 4,24 ışık yılı uzaklıktadır ve Samanyolu galaksisinin çapı yaklaşık 105.000 ışık yılıdır.

Liste[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız: Yıldız kaynaklı kara delik § Olası yıldızsal kara delik adayları
Mesafe Sistem Bileşen Notlar ve ek kaynaklar
(ışık yılı) (parsek) Ad Açıklama Sağ açıklık[2]
(Dönem J2000.0) 		Dik açıklık[2]
(Dönem J2000.0) 		Keşif
tarihi 		Belirtme Yıldız
sınıfı 		Kütle
(M☉)
1560±10 0,478±0,005 Gaia BH1 (TIC 125470397) Yörüngesi t=185,63 d ve dışmerkezliği e=0,45 olan ikili sistem[3] 17sa 28d 41.09s ° -00′ 34″ 2022 A BH 9.78 [3]
B G 0.93
3800±80 1,16±0,02 Gaia BH2 (Gaia DR3 5870569352746779008) Yörüngesi t=1276,7 d ve dışmerkezliği e=0,518 olan ikili sistem 13sa 50d 16.728s ° -59′ 14″ 2023 A BH 8.93 [4][5]
B K III 1.07
4700±800 1,44±0,25 A0620-00 (V616 Mon) Yörüngesi t=7,75 saat olan ikili yıldız sistemi 06sa 22d 44.503s[6] ° -00′ 20″[6] 1986 A BH 11,0±1,9 Düşük kütleli X-ışını ikilisi
B K[7] 0,5±0,3
5150±590 1,58±0,18 MOA-2011-BLG-191 veya OGLE-2011-BLG-0462 Mikromercekleme ile izole edilmiş kara delik tespit edildi[8] 17sa 51d 40.2082s ° -29′ 53″ 2022 BH 7,1±1,3 Mikromercekleme yoluyla doğrulanan ilk kara delik tespit edildi
5400+6900
-1900 		1,7±1,4 GRS 1124-683 (GU Muscae) Yörüngesi t=10,38 saat olan ikili yıldız sistemi 11sa 26d 26.60s ° -68′ 40″ 1991 Jan 20 A BH 6,95±1,1
B K 0,9±0,3
5720±300 1,7±0,1 XTE J1118+480 11sa 18d 11s ° 48′ 02″ 2000 A BH 6–6,5
B M 0,2
7300±200 2,25±0,08 Cygnus X-1 (Cyg X-1) Yörüngesi t=5,6 d olan ikili yıldız sistemi 19sa 58d 21.676s[9] ° +35′ 12″[9] 1971 April–May Cyg X-1 BH 15±1 Yaygın olarak kabul edilen ilk X-ışını kaynağının kara delik olduğu biliniyor.
HDE 226868 O[10] 30±10
7800±460 2,39±0,14 V404 Cygni Yörüngesi t=6,5 d olan ikili yıldız sistemi 20sa 24d 03.83s[11] ° +33′ 52″[11] 1989 May 22 A BH 9 Güneş sistemimize olan uzaklığının doğru bir paralaks ölçümüne sahip ilk kara delik
B K[2] 0,7 Erken K dev yıldızı
8100±1000 2,49±0,30 GRO J0422+32 Yörüngesi t=5,09 saat olan ikili yıldız sistemi 04sa 21d 42.723s ° +32′ 54″ 1992 Aug 5 A BH 3,97±0,95
B M1 0,5±0,1
8150 2.5 MACHO-96-BLG-5 Mikromercekleme ile tespit edilen aday izole kara delik[12] 18sa 05d 2.50s ° -27′ 42″ 2001 BH 5,30+1,14
-0,96 		Çok iyi bir aday, listelenen parametreler en uygun olanlardır
8800±2300 2,7±0,7 GS 2000+25 20sa 02d 50s ° +25′ 14″ 1988 A BH 7,5
B M 0,5
9260+6330
-5450 		2,84+1,94
-1,67 		Gaia 18cbf Aday izole kütle boşluklu kara delik mikromercekleme ile tespit edildi[13] 16sa 04d 38.862s ° -41′ 06″ 2022 BH 2,65+5,09
-1,48 		En uygun. İkinci en iyi uyumun kütlesi 1,71 MSol'dür, bu da onu bir nötron yıldızı yapar
11100±700 3,4±0,2 Cygnus X-3 Yörüngesi t=4,8 saat olan ikili yıldız sistemi 20sa 32d 25.766s ° +40′ 57″ 1967 Cyg X-3 BH 2,4+2,1
-1,1
[14]
V1521 Cyg WN 10,3+3,9
-2,8
[14]
11 400 3.5 MACHO-98-BLG-6 Aday izole kütle boşluklu kara delik mikromercekleme ile tespit edildi[12] 17sa 57d 32.80s ° -28′ 42″ 2001 BH 3,17+0,52
-0,48 		Çok iyi bir aday, listelenen parametreler en uygun olanlardır
11900±3600 3,7±1,1 GRO J1655-40 Yörüngesi t = 2,6 d olan ikili yıldız sistemi 16sa 54d 00.137s ° -39′ 50″ 1994 A BH 5,31±0,07
V1033 Sco F5IV 1,9±0,3
25600±600 7,86±0,2 Sagittarius A* Süper kütleli kara delik 17sa 45d 40.0409s ° −29′ 0″ 1974 BH 4154000 ± 14000 Galaksinin Merkezi
29700±2700 9,1±0,8 4U 1543-475 Yörüngesi t = 26,8 saat olan ikili yıldız sistemi 15sa 47d 08.277s ° -47′ 40″ 1971 A BH 9,4±2,0
B A2V 2,7±1,0

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "ESO Instrument Finds Closest Black Hole to Earth". European Southern Observatory. 6 Mayıs 2020. 6 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2023. 
  2. ^ a b c "The One Hundred Nearest Star Systems". Research Consortium on Nearby Stars. GSU. 17 Eylül 2007. 1 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2007. 
  3. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; El-Badry isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  4. ^ Tanikawa, Ataru; Hattori, Kohei; Kawanaka, Norita; Kinugawa, Tomoya; Shikauchi, Minori; Tsuna, Daichi (1 Eylül 2022). "Search for a Black Hole Binary in Gaia DR3 Astrometric Binary Stars with Spectroscopic Data". arXiv:2209.05632 $2. 
  5. ^ El-Badry, Kareem; Rix, Hans-Walter; ve diğerleri. (February 2023). "A Kırmızı dev orbiting a black hole". arXiv:2302.07880 $2. 
  6. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Liu isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  7. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Yungelson isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  8. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Sahu isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  9. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; van Leeuwen isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  10. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Sota2011 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  11. ^ a b Cutri, Roc M.; Skrutskie, Michael F.; Van Dyk, Schuyler D.; Beichman, Charles A.; Carpenter, John M.; Chester, Thomas; Cambresy, Laurent; Evans, Tracey E.; Fowler, John W.; Gizis, John E.; Howard, Elizabeth V.; Huchra, John P.; Jarrett, Thomas H.; Kopan, Eugene L.; Kirkpatrick, J. Davy; Light, Robert M.; Marsh, Kenneth A.; McCallon, Howard L.; Schneider, Stephen E.; Stiening, Rae; Sykes, Matthew J.; Weinberg, Martin D.; Wheaton, William A.; Wheelock, Sherry L.; Zacarias, N. (2003). "VizieR Online Data Catalog: 2MASS All-Sky Catalog of Point Sources (Cutri+ 2003)". CDS/ADC Collection of Electronic Catalogues. 2246: II/246. Bibcode:2003yCat.2246....0C. 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2023. 
  12. ^ a b Abdurrahman, Fatima N.; Stephens, Haynes F.; Lu, Jessica R. (1 Mayıs 2021). "On the Possibility of Stellar Lenses in the Black Hole Candidate Microlensing Events MACHO-96-BLG-5 and MACHO-98-BLG-6". The Astrophysical Journal. 912: 146. arXiv:2103.09923 $2. doi:10.3847/1538-4357/abee83. ISSN 0004-637X. 2 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2023. 
  13. ^ Kruszyńska, K.; Wyrzykowski, Ł.; Rybicki, K. A.; Maskoliūnas, M.; Bachelet, E.; Rattenbury, N.; Mróz, P.; Zieliński, P.; Howil, K.; Kaczmarek, Z.; Hodgkin, S. T.; Ihanec, N.; Gezer, I.; Gromadzki, M.; Mikołajczyk, P. (1 Haziran 2022). "Lens parameters for Gaia18cbf - a long gravitational microlensing event in the Galactic plane". Astronomy and Astrophysics. 662: A59. arXiv:2111.08337 $2. doi:10.1051/0004-6361/202142602. ISSN 0004-6361. 
  14. ^ a b Zdziarski, A. A.; Mikołajewska, J.; Belczyński, K. (2013). "Cyg X-3: A low-mass black hole veya a neutron star". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 429: L104-L108. arXiv:1208.5455 $2. Bibcode:2013MNRAS.429L.104Z. doi:10.1093/mnrasl/sls035. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Bilinen_en_yakın_kara_deliklerin_listesi&oldid=32879768" sayfasından alınmıştır