Beyin-türevli nörotrofik faktör

Vikipedi, özgür ansiklopedi

BDNF geninden sentezlenen ve nörotrofin ailesinden bir büyüme faktörü olan beyin türevli nörotrofik faktör bir salgı proteini[1] olup beyinde ve periferde (kan dolaşımında) bulunmaktadır. Nöron gelişiminde, canlılığında ve işlevlerinin sürdürülmesinde önemli rol oynamaktadır.

İşlevi[değiştir | kaynağı değiştir]

BDNF, merkezi sinir sistemi ve periferal sinir sisteminin mevcut nöronları üzerine etkilidir. Yeni oluşan sinir hücresi ve sinapsların farklılaşmasını, büyümesini desteklerken mevcut nöronların canlılığının devamını sağlar.[2][3] Beynin öğrenme, hafıza ve üst düzey düşünme görevlerini yerine getirdiği alanlar olan hipokampus, korteks ve bazal ön beyinde bu proteinin ifadesi olmaktadır.[4] BDNF özellikle uzun süreli hafıza için önemli bir yer tutmaktadır. [2] Ayrıca NGF'den sonra karakterizasyonu tamamlanan ikinci nörotrofindir. BDNF yetişkin insanlarda hipokampusün özellikle dentat girus ve CA4-2 bölgelerinde eksprese olmaktadır.

Depresyon Üzerinde Etkisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Depresyon ile ilgili araştırmaların sonucunda BDNF’nin diğer nörotrofik faktörlere göre daha fazla öne çıktığı görülmektedir. Beynin gelişim döneminde nöronların büyümesini ve farklılaşmasını sağlar. Nöronların yaşamlarını sürdürmesinde rol oynar. Sakinleştirici ve mutluluk verici (serotonerjik) nöronların gelişimini güçlendirip, onları zedelenmelerden korur. Sinir hücrelerinin büyümesi üzerine olumlu etkisiyle nöronal devamlılık ve esnekliği düzenler.

Sıçanlarla yapılan bir çalışmada korteksten elde edilmiş nöron kültürüne BDNF uygulandığında dendrit ve sinapslarda gelişmenin arttığı gözlenmiştir.[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Binder DK, Scharfman HE (Eylül 2004). "Brain-derived Neurotrophic Factor". Growth Factors. 22 (3). ss. 123-31. doi:10.1080/08977190410001723308. PMC 2504526 $2. PMID 15518235. 
  2. ^ Acheson A, Conover JC, Fandl JP, DeChiara TM, Russell M, Thadani A, Squinto SP, Yancopoulos GD, Lindsay RM (Mart 1995). "A BDNF autocrine loop in adult sensory neurons prevents cell death". Nature. 374 (6521). ss. 450-3. Bibcode:1995Natur.374..450A. doi:10.1038/374450a0. PMID 7700353. 
  3. ^ Huang EJ, Reichardt LF (2001). "Neurotrophins: Roles in Neuronal Development and Function". Annu. Rev. Neurosci. Cilt 24. ss. 677-736. doi:10.1146/annurev.neuro.24.1.677. PMC 2758233 $2. PMID 11520916. 
  4. ^ Yamada K, Nabeshima T (Nisan 2003). "Brain-derived neurotrophic factor/TrkB signaling in memory processes". J. Pharmacol. Sci. 91 (4). ss. 267-70. doi:10.1254/jphs.91.267. PMID 12719654. 
  5. ^ Bilge Kara, Mutlu Olmak Kanseri İyileştirir mi?, Bilimdili.com 27 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.