Benlizade Ahmet Reşit Efendi Külliyesi
 Harabe haldeki külliyenin cadde üzerindeki kapısı (2017) | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Fatih, İstanbul |
| Koordinatlar | 41°01′25″K 28°56′55″D / 41.02361°K 28.94861°D |
| İnanç | İslam |
| Mimari | |
| Mimari tür | Külliye |
| Mimari biçim | Osmanlı mimarisi |
| Tamamlanma | 1777 |
Benlizade Ahmet Reşit Efendi Külliyesi İstanbul Fatih'te, Fatih Camii'ne doğru uzanan Darüşşafaka Caddesi üzerinde bulunan harabe haldeki külliye ve su sebili. Darüşşafaka binasının çaprazında kalmaktadır. Mekke Kadılığı ve Anadolu Kazaskerliği yapan Benlizade Kazasker Ahmet Reşit Efendi tarafından 1777 yılında yaptırıldı. Kendisinin, eşinin ve bir yakınlarının kabirlerini içinde barındırır. Çeşmesi ise günümüze ulaşmamıştır.[1]
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Türbe, sebil ve darülkurradan meydana gelen külliye, Mekke Kadısı Benlizade Kazasker Ahmet Reşit Efendi tarafından 1777'de yaptırıldı. Benlizade ailesi 1974'e kadar külliyenin vakfiyesini elinde bulundurdu. Sonrasında vakfiye Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne geçti. Günümüzde kapısı kilitli, kapı tavan kısmı dökük, duvarları yıkılmış, pencereleri tahta ile kapatılmış ve üst çatı kısmı yosun ve çimen tutmuş haldedir. Aynı zamanda içindeki sandukalar da yıkık dökük haldedir. Bu bakımsız durumu 1930'lu yıllardan kalma fotoğraflarda da görülmektedir. Bir dönem külliyenin sahipliği Darüşşafaka ile beraber Ziraat Bankası'na geçmiştir. İçerisine okul içerisinde kalan kısımdan girilmektedir.[2][3]
Günümüze ulaşmayan sebil ise Miladi 1828'de yaptırılmıştır.[4][5] Dört pencereli ve çokgen planlı bir yapıdadır. Kaidesi yaklaşık olarak 1 metredir. Sade bir yapıya sahiptir ve sövelerinde mermer, kemer kısmında tuğla ve ağırlıklı olarak taş kullanılmıştır. Günümüzde yol ile aynı hizadadır.[6]
Restorasyonu[değiştir | kaynağı değiştir]
Külliye 17 Mart 2020'de, 2021 Aralık'ına kadar sürecek bir restorasyon sürecine girdi. Çalışmalar Ocak 2023 itibarıyla tamamlandı.
Fotoğraflar[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Külliye kapısının yıkılmak üzere olan tavanı.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Benlizade Ahmet Reşit Efendi Külliyesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ "Elimizdeki servet göz göre göre yok oluyor!". Milliyet. 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017.
- ^ "Fatih Camii'nden Kariye'ye" (PDF). Aksiyon. Şubat 2015. 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017.
- ^ "Mekke Kadısı na "büyük" vefasızlık!". Milli Gazete. 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017.
- ^ İstanbul Sebilleri. Kapı Yayınları. 2008. s. 53. ISBN 9789944486873.
- ^ Urfalıoğlu, Nur: "Osmanlı Mimarlığında Sebiller", s.468
- ^ Tali, Şerife. "İstanbul Su Mimarisinde Fatih Sebillerinin Yeri ve Önemi" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 17 Haziran 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017.