Bebeğin Kahvaltısı
| Repas de bébé | |
 | |
| Yönetmen | Louis Lumière |
|---|---|
| Yapımcı | Louis Lumière |
| Oyuncular | Auguste Lumière Andrée Lumière Marguerite Lumière |
| Görüntü yönetmeni | Louis Lumière |
| Dağıtıcı | Société Lumière |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Renk | Siyah beyaz |
| Çıkış tarih(ler)i | 10 Haziran 1895 (özel gösterim) 28 Aralık 1895 (halka açık gösterim) |
| Süre | 41 saniye |
| Ülke | Fransa |
| Dil | Sessiz film |
Bebeğin Kahvaltısı[1] (Fransızca: Repas de bébé), Lumière Kardeşler tarafından çekilen ve Cinématographe'ın ilk halka açık sunumunda gösterilen 1895 yapımı bir Fransız filmidir. Film, 28 Aralık 1895'te Paris'teki Salon Indien du Grand Café'de ücretli olarak seyircilere gösterilen on filmden biriydi.
Yaklaşık 45 saniye süren filmde, Auguste Lumière ve eşi Marguerite'in bebeklerine kahvaltı ettirdikleri bir aile sahnesi gösterilir.
Konu
[değiştir | kaynağı değiştir]Üç kişilik bir aile bahçede oturmuş birlikte kahvaltı etmektedir. Anne kendine bir fincan kahve koyarken, baba ise eşiyle arasındaki mama sandalyesinde oturan bebeğini beslemektedir.
Yapım
[değiştir | kaynağı değiştir]Société Lumière ile fotoğraf plakalarının önde gelen üreticileri arasında yer alan Louis ve Auguste Lumière, birkaç ay süren geliştirme çalışmalarının ardından 13 Şubat 1895'te film kamerası, kopyalama makinesi ve film projektörü olarak kullanılabilecek bir cihaz olan Cinématographe için patent başvurusunda (Fransız patenti no. 245,032) bulundu. Buluşlarını ilk olarak 22 Mart 1895'te Paris'teki Société d'encouragement pour l'industrie nationale’e ("Ulusal Sanayiyi Teşvik Derneği") sundular. Sunum için özel olarak Lumiére Fabrikası'ndan Çıkan İşçiler adlı 45 saniyelik bir film hazırladılar ve bu film izleyiciler arasında oldukça heyecan yarattı.[2]
Bu ilk sunumun başarısı üzerine Lumière Kardeşler 1895 ilkbahar ve yazında memleketleri Lyon'da ve Fransa'nın güneyindeki liman kenti La Ciotat'taki yazlık evlerinde başka filmler de çektiler. Lumière Fabrikası'ndan Çıkan İşçiler’e benzer şekilde, gündelik hayatlarını hareketli görüntülerinin merkezine yerleştirdiler. İşçileri, ailenin çeşitli boş zaman aktivitelerini ve aile yaşamından sahneleri filme aldılar.
Louis Lumière, Lumière'lerin bu erken dönem çalışmalarından biri olan Bebeğin Kahvaltısı filmi için kardeşinin ailesini seçti. Film kendi bahçesinde çekildi ve Auguste'un kızı Andrée, yaklaşık 45 saniyelik bu filmde "başrolü" oynadı.[3]
Film 35 mm formatında, 1.33:1 en-boy oranında ve saniyede 16 kare hızında çekilmiştir. Bu hızda, 17 metrelik film uzunluğu yaklaşık 45 saniyelik bir süre sağlayarak film toplamda 800 kare tutmuştur.[4]
Gösterim geçmişi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Bebeğin Kahvaltısı’nın ilk gösterimi 10 Haziran 1895'te, Louis ve Auguste Lumière'in Lyon'daki Fransız Fotoğrafçılar Birliği’nin birkaç gün süren kongresinde filmlerinden bir seçkiyi ilk kez daha geniş bir ortamda sunmasıyla gerçekleşti. Takip eden aylarda, fotoğraf ve bilim derneklerinin üyeleri için Lumière filmlerinin başka özel gösterimleri de düzenlendi. Bebeğin Kahvaltısı bu gösterimlerin çoğunda gösterilen filmler arasındaydı. Ticari dergilerde bu etkinliklerle ilgili çıkan haberler Cinématographe'a büyük ilgi uyandırdı.[5] Daha fazla gösterim için gelen sayısız talep karşısında Lumière'ler filmlerinin ilk ticari gösterimini hazırlamaya karar verdiler.
Lumière Kardeşler'in babası Antoine Lumière, Paris'te Place de l'Opéra'daki Grand Café'nin bodrum katında bir oda kiraladı ve ilk gösterimin hazırlıklarına burada başlandı.[6] İlk gösterim 28 Aralık 1895'te tiyatro işletmecileri ve basın mensuplarının önünde, fakat sinematografın mucitleri olmadan gerçekleşti. Çeyrek saat içinde on film gösterildi ve günümüze ulaşan programa göre gösterim, Lumière Fabrikası'ndan Çıkan İşçiler ile başladı.[6] Bebeğin Kahvaltısı ise yedinci film olarak gösterildi. 28 Aralık'taki bu ilk gösterime toplamda sadece 33 müşteri gelmişti.[6] Ancak takip eden günlerde ilgilenenlerin sayısı giderek arttı. Öyle ki Ocak 1896'ya gelindiğinde her gün 2.500 kadar seyirci bu gösterimlere katılıyordu.
1897 baharında Lumière'ler tekellerini feshederek ürettikleri filmleri ve ekipmanları bağımsız film yapımcılarına sattılar. Louis ve Auguste Lumière tekrar fotoğrafçılığa odaklandı ve Cinématographe'ın patent haklarını girişimci Charles Pathé'ye sattı. Lumière'in son kataloğu 1905 yılında yayınlandı. Katalogda 88 numaralı film olarak "Un papa fait avaler son déjeuner à un bébé" (tr. Bir baba bir bebeğe öğle yemeği [veya kahvaltı] yediriyor) açıklamasıyla Bebeğin Kahvaltısı da dahil olmak üzere 1422 film bulunuyordu.[7]
Karşılama
[değiştir | kaynağı değiştir]Lumière bebeğinin beslendiği görüntüler erken dönem sinemanın ikonlarından biri haline gelmiştir. Daha sonraları "ev filmi" olarak adlandırılacak olan bu görüntü, ilk seyircileri üzerinde unutulmaz bir etki bırakmıştı.
Temmuz 1896'da Rus yazar Maksim Gorki, Moskova dışında bu filmin de yer aldığı bir Cinématographe programı izledi ve filmden bahseden bir yazı kaleme aldı. Gorki'nin İngilizceye çevrilen metni ("Last night I was in the Kingdom of Shadows" - tr. Dün gece Gölgeler Krallığı'ndaydım.) filmden The Family Breakfast (tr. Aile Kahvaltısı) olarak bahseder. Gorki filmi "... üç kişilik huzurlu bir kır sahnesi" olarak tanımlar: "Genç bir çift, tombul ilk çocuklarıyla birlikte kahvaltı masasına oturur. İkili birbirlerine çok aşıktır, çok hoş, neşeli ve mutludurlar ve bebek de çok sevimlidir. Görüntü güzel ve mutlu bir izlenim yaratıyor."[8]
Pek çok tarihi ve bilimsel kaynak, bazı gözlemcilerin ağaçlardaki yaprakların rüzgarda hareket etmesinden nasıl etkilendiklerini anlatmıştır. Film yapımcısı Georges Méliès, Histoire du cinematographe (1925) kitabının yazarı G. Michel Coissac'a 1895'te Paris'teki ilk gösterime katıldığını ve arka plandaki ağaçların rüzgarda sallanışını görmenin kendisini ve diğerlerini çok etkilediğini aktarmıştır. Gorki de 1896 tarihli makalesinde bu detayı dile getirmiştir.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Tarihte Çekilmiş İlk Sinema Filmi ve Lumiere Kardeşler". akilfikir.net. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023.
- ^ Conférence de M. Louis Lumière à la Société d'Encouragement pour l'Industrie Nationale. In: Bulletin du Photo-Club de Paris. No. 51, April 1895, ZDB-ID 215174-1, S. 125–126.
- ^ Georges Sadoul: Louis Lumière. 1964, S. 51.
- ^ Chardère, Borgé & Borgé 1985, ss. 71,81,107,109
- ^ Die erste ausführliche Beschreibung der Technik des Cinématographe lieferte André Gay im Juli 1895 in dem Aufsatz Le Cinématographe de MM. Auguste et Louis Lumière. In: Revue générale des sciences pures et appliquées. 6e Année, No. 14, 30. Juli 1895, S. 633–636 7 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ a b c "L'invention de la modernité". institut-lumiere.org. 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023.
- ^ "Repas de bébé". catalogue-lumiere.com. 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023.
- ^ Luke McKernan's Picturegoing website reproduces the Gorky text, citing its source as ‘I.M. Pacatus’ (Maxim Gorky), Nizhegorodski listok, 4 Temmuz 1896, translated (by Leda Swan) and reproduced in Jay Leyda, Kino: A History of the Russian and Soviet Film (London: George Allen & Unwin, 1960), pp. 407-409. See https://picturegoing.com/?p=230 30 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ Nico Baumbach, “Nature Caught in the Act: On the Transformation of an Idea of Art in Early Cinema,” Comparative Critical Studies 6.3 (2009): 373–383. doi:10.3366/E1744185409000858; François Albera, “Le Cinématographe dans le movement: une métaphysique des feuilles” [The Cinematograph in Motion: A Metaphysics of Leaves], 1895, Revue de l'association française de recherche sur l'histoire du cinema, 87 (2019): doi.org/10.4000/1895.6754.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]