İçeriğe atla

Batı Dünyası (film)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Batı Dünyası (film)
Westworld
Batı Dünyası film posteri
YönetmenMichael Crichton
YapımcıPaul N. Lazarus III
YazarMichael Crichton
Oyuncular
MüzikFred Karlin
Görüntü yönetmeniGene Polito
KurguDavid Bretherton
DağıtıcıMetro-Goldwyn-Mayer
Çıkış tarih(ler)i17 Ağustos 1973 (1973-08-17)[1]
Süre88 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri
Dilİngilizce
Bütçe$1.2 milyon[2]
Hasılat$10 milyon[3]

Westworld, Michael Crichton tarafından yazılan ve yönetilen 1973 Amerikan bilim kurgu Western filmidir. Film, beklenmedik bir şekilde arızalanmaya başlayan gerçekçi androidlerin bulunduğu etkileşimli bir eğlence parkını ziyaret eden konukları konu alıyor. Filmde Yul Brynner eğlence parkındaki bir androidi, Richard Benjamin ve James Brolin ise parkın konuklarını canlandırıyor.

Film, Crichton'un orijinal senaryosundandı ve onun bir TV filminden sonra yönetmen olarak oynadığı ilk sinema filmiydi. Aynı zamanda, bir android bakış açısını simüle etmek için fotoğrafçılığı pikselleştirmek için dijital görüntü işlemeyi kullanan ilk uzun metrajlı filmdi. Eleştirel tepkiler günümüz ve geçmişe dönük eleştirmenler tarafından büyük ölçüde olumluydu ve Westworld, Hugo, Nebula ve Saturn ödüllerine aday gösterildi.

Westworld'ü bir devam filmi olan Futureworld (1976) ve kısa ömürlü bir televizyon dizisi Beyond Westworld (1980) izledi. 2016 yılında HBO'da gösterime giren filmden uyarlanan bir televizyon dizisi yayımlandı.

Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Yakın gelecekte, Delos adı verilen son derece gerçekçi bir yetişkin eğlence parkında üç temalı "dünya" yer almaktadır: Batı Dünyası (Vahşi Batı), Orta Çağ Dünyası (ortaçağ Avrupası) ve Roma Dünyası (Pompeii antik kenti). Tatil yerinin dünyaları, her biri kendi tarihi çevresine göre programlanmış, pratikte insanlardan ayırt edilemeyen, gerçekçi androidlerle doludur. Konuklar, günde 1.000 ABD doları karşılığında parktaki androidlerle cinsel ilişkiler ve ölümüne dövüş simülasyonları da dahil olmak üzere her türlü maceranın tadını çıkarabilmektedirler.

Delos'u ilk kez ziyaret eden Peter Martin ve arkadaşı John Blane, tekrar ziyaret amacıyla Westworld'e gider. İlgi çekici yerlerden biri, silahlı çatışmaları kışkırtmak için programlanmış bir android olan Silahşör'dür Park misafirlerine verilen ateşli silahlar, onların insanlar gibi vücut ısısı yüksek olan herhangi bir şeye ateş etmelerini engelleyen, ancak soğukkanlı androidleri "öldürmelerine" olanak tanıyan sıcaklık sensörlerine sahiptir. Silahşor'un programlaması, konukların silahlarını çekip öldürmelerine olanak tanır; android her zaman ertesi gün başka bir düello için geri döner.

Delos'u çalıştıran teknisyenler sorunların yayılmaya başladığını fark eder: Roma Dünyası ve Ortaçağ Dünyasındaki androidler, Westworld'e de sıçramış olabilecek çeşitli arızalar ve sistemsel arızalar yaşamaya başlar.

İki android fahişeyle geçirilen bir gecenin ardından John, Peter'ın önceki gün barda öldürdüğü aynı silahşör tarafından karşılanır. Peter odaya dalar ve silahşoru bir kez daha vurarak öldürür. Peter duruşmayı beklerken hapse atılır, bu yüzden John onu kaçırır ve ikisi şehirden ayrılmaya çalışır.

Robotik bir çıngıraklı yılanın John'u ısırması ve programına karşı çıkmasıyla, Orta Çağ Dünyası'nda dişi bir android, bir misafirin ileri ɡitme isteğini reddeder ve arızalar daha ciddi hale gelir. Başarısızlıklar, Orta Çağ Dünyasının Kara Şövalye androidinin bir kılıç dövüşünde bir konuğu öldürmesine kadar tırmanır. Tesisin yöneticileri parkın elektriğini keserek kontrolü yeniden ele geçirmeye çalışır. Kapanış, kapılar otomatik olarak kilitlenince onları merkezi kontrole hapseder ve kaçmak için gücü tekrar açamazlar. Her üç dünyadaki androidler de kontrolden çıkmış halde, yedek güçle çalışmaktadırlar.

Sarhoş bir bar odası kavgasının ardından toparlanan Peter ve John, parkın çöküşünden habersiz olarak Westworld'ün genelevinde uyanırlar. Silahşör, adamları hesaplaşmaya davet edince John, yüzleşmeyi bir eğlence olarak görür ama android onu vurarak öldürür Peter canını kurtarmak için koşar ve android de onu takip eder.

Peter parkın diğer bölgelerine kaçar ancak yalnızca ölü misafirleri, hasarlı androidleri ve kısa süre sonra Silahşor tarafından öldürülen Delos'tan kaçmaya çalışan paniğe kapılmış bir teknisyeni bulur. Peter, Roma Dünyası'ndaki bir kanalizasyon deliğinden yeraltı kontrol kompleksine iner ve tesisin bilgisayar teknisyenlerinin havalandırma sistemi kapandığı için kontrol odasında boğulduklarını görür. Silahşör onu yeraltı koridorlarında takip eder. Peter kaçarken bir android onarım laboratuvarına girer. Silahşör oraya varınca Peter, Silahşor'un yüzüne asit atmadan önce onarım için masanın üzerinde yatan bir android gibi davranır Peter kaçarak Orta Çağ Dünyası kalesinin içindeki yüzeye geri döner.

Optik girişleri hasar gören Silahşör, Peter'ı görsel olarak takip edemez ve bunun yerine kızılötesi tarayıcılarını kullanarak onu bulmaya çalışır. Peter yanan meşalelerin altında durur ve meşalelerin varlığını androidden gizler. Bir meşaleyle ateşe verir ve androidi yanmaya bırakır. Peter bir zindanda bir çağrı duyar ve zincirlenmiş bir kadının yardım için yalvardığını görür. Ona su verir ama bu onun kısa devre yapmasına ve kapanmasına neden olur. Şok olan Peter onun bir robot olduğunu anlar Silahşor'un yanmış mermisi, aldığı hasara yenik düşmeden önce ona bir kez daha saldırır.

Daha sonra Peter, Delos'un pazarlama sloganının anısı yankılanırken bitkin ve şok olmuş bir halde zindanın merdivenlerinde oturuyor: "Oğlum, sana bir tatilimiz var mı!"

Oyuncular[değiştir | kaynağı değiştir]

Yapım[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana çekimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Film 30 günde çekildi. Zamandan tasarruf etmek için Crichton, minimum çekimle yalnızca ihtiyaç duyulan şeyi çekmeye çalıştı.[4] Westworld, Mojave Çölü, Harold Lloyd Malikanesi'nin bahçeleri, çeşitli MGM ses sahneleri ve arka alan emlakçılara satılıp yıkılmadan önce burada çekilecek son filmlerden biri olan MGM arka alanı da dahil olmak üzere birçok yerde çekildi.[5] Gene Polito tarafından Panavision anamorfik lenslerle çekildi.

Silahşör'ün görünümü, Brynner'ın The Magnificent Seven'daki karakteri Chris Adams'a dayanıyor. İki karakterin kostümleri neredeyse aynıdır[6] Lazarus'a göre Yul Brynner, paraya ihtiyacı olduğu için rolü yalnızca 75.000 $ (günümüzde 393.000 $ tekabül) karşılığında oynamayı kabul etti.

Filmin çölde dolaşan bir uçan aracın çekimleriyle açılması isteniyordu ancak sınırlı bir bütçe olduğu için iptal edildi.[7]

Westworld'ün müzikleri Amerikalı besteci Fred Karlin tarafından bestelendi. Ersatz western notalarını, kaynak ipuçlarını ve elektronik müziği birleştirir[8]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Batı Dünyası (film); Amerikan Film Enstitüsü kataloğu
  2. ^ Crichton p x
  3. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; los isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  4. ^ Crichton p. xvi
  5. ^ "Westworld". TCM. Erişim tarihi: 29 Nisan 2012. 
  6. ^ Friedman, Lester D. (2007). American Cinema of the 1970s: Themes and Variations. Camden: Rutgers University Press. s. 100. ISBN 978-0-8135-4023-8. 
  7. ^ Crichton p. xix
  8. ^ "Film Score Monthly CD: Coma/Westworld/The Carey Treatment". Filmscoremonthly.com. Erişim tarihi: 29 Nisan 2012. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]