Azize Lucia Günü
| Azize Lucia Günü | |
|---|---|
 | |
| Önemi | Işığın ve umudun kutlanması, Noel başlangıcı |
| Tarih | 13 Aralık |
| Gelenekler | Mum alayı, Lucia koroları, safranlı çörekler. |
| Sıklık | Yılda bir |
Azize Lucia Günü, 13 Aralık gününde kutlanan bir Hristiyan bayram günü.
Adını Sicilyalı Azize Lucia'dan alır. İsveç'te ve Norveç ile Finlandiya'nın İsveççe konuşulan bölgelerinde kutlanır.[1] İsveç'e İtalya'dan gelen, zamanla ülkenin Hristiyanlık öncesi gelenekleriyle birleşip İsveçlileşmiş ve 20. yüzyılda ülke çapında yaygınlaşmış bir bayramdır.[2]
13 Aralık gecesi, geçmişte İskandinav ülkelerinde yılın en karanlık gecesi olarak kabul edilmekteydi. Mitolojik halk kültürene göre bu gece tehlikelerle dolu idi; evin dışında doğaüstü kötü güçlerin dolaştığına, hayvanların konuştuğuna inanılırdı. Azize Lucia Günü, karanlık kış gecesinde ışığı ve umudu kutlamak üzere bir ışık festivali olarak kutlanır ve Noel sezonunun başlangıcına işaret eder.
Azize Lucia
[değiştir | kaynağı değiştir]
Hristiyanlık tarihinin ilk şehit ve azizelerinden biri olan Azize Lucia'nın Roma İmparatoru Diocletianus döneminde Hristiyanlara yönelik "Büyük Zulüm" sırasında Sicilya'da yaşamış bir genç kız olduğuna ve dinî inançları nedeniye 304 yılında öldürüldüğüne inanılır. Zengin bir ailenin kızı olan Lucia'nın yoksul halka ve yardıma muhtaç kişilere geceleri elinde mum ile yardım yaptığı rivayet edilir.[3]
İnanışa göre Lucia, gözlerine aşık olan bir putperestin evlenme teklifini reddetmiş ve putperest adam bunun üzerine onun Hristiyan olduğunu ihbar etmiştir. Öykünün bir versiyonuna göre; talibi olan putperest adam Lucia'dan güzel gözlerini istemiş ve bunun üzerine Lucia gözlerini çıkarıp kendi elleriyle ona vermiştir. Bu nedenle Azize Lucia, genellikle bir tepsi üzerinde bir çift göz tutarken tasvir edilir.[4]
Kutlamalar
[değiştir | kaynağı değiştir]
İsveç'te Azize Lucia günü için kasabalarda, okullarda bir Azize Lucia seçilir; uzun beyaz bir elbise giyen, bekâret simgesi kırmızı kemer takan ve başında mumlardan bir taç olan Lucia 13 Aralık sabahı erken saatlerde okullarda, hastanelerde ve işyerlerinde kendisine eşlik eden nedimeler (tärnor) ve "yıldız oğlanlar" (stjärngosse) ile şarkı söyleyerek dolaşır. Evlerde de evin en büyük kızı beyaz elbise giyip mumlardan taç takarak ebeveynlerine çörek, kahve veya sıcak şarap sunar.[5]
"Lussekatter”, “lussekuse” ya da “lussebulle” denilen Azize Lucia gününe özgü safranlı çörekler yenilmesi adettendir. Safranlı çöreğin üzerindeki iki kuru üzüm, St Lucia'nın gözlerini temsil eder.
İsveç'teki kutlamalarda sıklıka, bir Sicilya halk şarkısı olan, İsveççe sözlerini Arvid Rosen'in yazdığı "Natten går tunga fjät" (Gece ağır adım gidiyor) şarkısı söylenir.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "St. Lucia Günü | Tarih, Gelenekler ve Gerçekler". jodoinstitute.com. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2023.
- ^ a b "İsveç'te Azize Lucia günü nasıl kutlanır ?". Taner Yıldız. 13 Aralık 2017. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2023.
- ^ "Işığın Taşıyıcısı Saint Lucia". Nordik Simit. 5 Aralık 2020. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2023.
- ^ Magazine, Smithsonian; Bramen, Lisa. "Lussekatter and Cuccia for St. Lucy's Day". Smithsonian Magazine (İngilizce). 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2023.
- ^ Suecia, Absolut (6 Aralık 2011). "İsveç gelenekleri: Saint Lucia Günü". Absolut Viajes. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2023.
