Aziz Hrisogonus
| Hrisogonus | |
|---|---|
 | |
| Ölüm | 303 Aquileia |
| Yortu | Katolik Kilisesi: 24 Kasım Doğu Ortodoks Kilisesi: 22 Aralık |
Aziz Hrisogonus Katolik Kilisesi ve Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından aziz ilan edilen Antik Roma'nın bir azizi ve şehidi.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Hrisogonus, muhtemelen Diocletianus Zulmü sırasında (MS 303-311) Aquileia'da öldü, oraya gömüldü ve o bölgenin inananları tarafından herkesin önünde aziz ilan edildi. Hrisogonus Zadar'ın koruyucu azizidir. Adı, Martyrologium Hieronymianum'da 31 Mayıs ve 24 Kasım olmak üzere iki farklı günde "Aquileia'da" topografik notuyla birlikte geçmektedir.[1] Adı, şu unsurlardan oluşan Antik Yunanca "Chrysógonos (Χρυσόγονος)" kelimesinden türemiştir: "khrūsós (χρῡσός)" (altın, kıymetli veya değerli bir şey) + "génnēsis (γέννησις)" (doğum). Böylece Hrisogonus'un anlamı kıymetli veya değerli bir doğumdur.[2]
Aslında çok erken bir zamanda, bu Aquileia şehidinin azizliği, Trastevere'de onun adını taşıyan bir kilisenin bulunduğu Roma'ya nakledildi. Bu kiliseden ("Titulus Chrysogoni") ilk kez 499 tarihli Roma Sinodunun imzalarında bahsedilmektedir,[3] ancak bu muhtemelen 4. yüzyıldan kalmadır.[4] Kilisenin kurucusunun Hrisogonus adında biri olması ve isim benzerliğinden dolayı kilisenin kısa sürede Aquileia şehidinin azizliğine adanmış olması mümkündür. Benzer şekilde Sirmiumlu Aziz Anastasia'nın azizliği de Roma'ya nakledildi. Ancak başlangıçta bilinmeyen bir nedenden dolayı Aziz Hrisogonus'a adanmış olması ve adını ondan almış olması da mümkündür.
Hrisogonus'un kendi adını taşıyan Roma kilisesindeki azizliğini açıklamak için 6. yüzyılda, onu Romalı yapan ve Aziz Anastasia ile ilişki kurmasını sağlayan bir şehit efsanesi ortaya çıktı. Bu efsaneye göre, ilk başta vekil Urbis'in görevlisi olan Hrisogonus, soylu Romalı Praetextatus'un kızı Anastasia'nın din öğretmeniydi. Diocletianus'un zulmü sırasında hapse atılan Hrisogonus, ciddi şekilde acı çeken Anastasia'yı mektuplarıyla teselli etti. Diocletianus'un emriyle Hrisogonus, Aquileia'da imparatorun huzuruna çıkarıldı, ölüme mahkum edildi ve başı kesildi. Denize atılan cesedi, aynı zamanda Zadar'ın koruyucu azizi olan yaşlı rahip Zoilus tarafından kıyıya çıkarıldı ve gömüldü. Efsaneye göre azizin ölüm tarihi 23 Kasım'dır. Katolik Kilisesi, onun adını taşıyan kilisenin adanma yıldönümü olan 24 Kasım'da onu kutluyor.[5] Doğu Ortodoks Kilisesi, 22 Aralık'ta yortu gününü manevi kızı Sirmiumlu Aziz Anastasia ile birlikte kutluyor.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Martyrologia Hieronomianum, ed. De Rossi; Duchesne in Acta SS., Nov. II, cited in St. Chrysogonus 4 Şubat 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from the Catholic Encyclopedia
- ^ cited in Name Doctor 24 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Duchesne, "Notes sur la topographie de Rome au moyen age" in Mélanges d'archéologie et d'histoire, VII, 227 cited in St. Chrysogonus 4 Şubat 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from the Catholic Encyclopedia
- ^ De Rossi, "Inscript. christ.", II, 152, N. 27, "Bulletino di archeol. crist.", 1887, 168 cited in St. Chrysogonus 4 Şubat 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from the Catholic Encyclopedia
- ^ Martyrologium Romanum, Libreria Editrice Vaticana (2001) 88-209-7210-7
