Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası sayfasının kaynağını görüntüle

[[Dosya:El libro de constituci'on.jpg|küçükresim|Azerbaycan Cumhuriyet Anayasası]]
{{Azerbaycan siyaseti}}

'''Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası''' ([[Azerice]]: Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası), [[Azerbaycan]]'ın en üstün [[hukuk]] kaynağıdır ve temel kuruluş belgesidir. Yeni [[anayasa]] 12 Kasım 1995 yılında halk oylaması-referandum yoluyla kabul edilmiş ve 27 Kasımda yürürlüğe girmiştir.

Azerbaycan'daki yeni anayasal süreç zor şartlar altında başlamış ve uzun süre devam etmiştir.<ref name="AZA">[http://azerbaijans.com/content_1119_tr.html Azerbaycan Anayasası Özeti] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20190531185307/http://azerbaijans.com/content_1119_tr.html |tarih=31 Mayıs 2019 }} {{Tr}}</ref> 1991 yılımda bağımsızlığını kavuşan Azerbaycan'da yeni bir anayasa oluşturmakla görevli bir komisyon kurulmuş, fakat siyasi istikrarsızlık bu komisyonun çalışmasını engellemişti. Ancak 1992 yılında yeni anayasayı hazırlamak amacıyla gönüllü uzmanlardan oluşan bir gruba, daha sonra [[Azerbaycan cumhurbaşkanları listesi|Cumhurbaşkanı]] ile Parlamento Başkanının ortak tasarrufları sonucu resmi bir statü kazandırılmıştı. Bu grubun hazırladığı anayasa tasarısı, Ekim 1991 tarihli Bağımsızlık Bildirgesi'nden esinlenmiştir.<ref name="AZA"/>

1993 yılında iktidarın değişmesiyle bu tasarı üzerinde yeniden çalışılmaya başlanmıştır. Cumhurbaşkanına geniş yetkiler öngören bir anayasanın kabul edileceği yönünde yoğun eğilimler görülmekteydi. Tasarının hazırlanması tamamen iktidarın takdirine bırakılmış, [[siyasi parti]]ler ve [[Sivil toplum kuruluşu|sivil örgütlerin]] bu tartışmalara katılımı etkisiz olmuştur.<ref name="AZA"/>

Yeni anayasa 12 Kasım 1995 yılında [[referandum]] (halk oylaması) yoluyla kabul edilmiş ve 27 Kasımda yürürlüğe girmiştir. Referanduma seçmenlerin %86'sı katılmış ve oy kullananların %91,9'u anayasayı kabul yönünde oy vermişlerdir. Azerbaycan Anayasasının başlıca özelliği "güçlü yürütme" ilkesinden hareket ederek, geniş yetkilerle donatılmış bir başkanlık sistemini getirmesidir. Yeni anayasada Azerbaycan devletinin nitelikleri [[demokratik]], [[laik]], [[hukuki]] ve [[Devlet#Üniter (Tekli) Devletler|üniter]] Cumhuriyet olarak belirlenmiştir. Seçme hakkı, halkın doğrudan katılımıyla düzenlenen seçimler aracılığıyla halka verildi. Anayasal bir değişikliğin ya da ülke sınırlarında değişiklikler öngören konularınn karara bağlanmasında yine halkoylamasına gidilmesi kararı alındı.<ref name="AZA"/>

En son anayasayla ilgili olarak 26 Eylül 2016 tarihli referandumla halkoylamasına gidilmiş ve değişiklik kabul görmüştür.<ref name="AZA"/>

== Ayrıca bakınız ==
* [[Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasa günü]]

== Dış bağlantılar ==
* [http://www.anayasa.gen.tr/azerbaycan.htm Azerbaycan Anayasası] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140312024610/http://www.anayasa.gen.tr/azerbaycan.htm |tarih=12 Mart 2014 }} {{Tr}}
* [http://www.ajb.az/site/konstitusiya.pdf Azerbaycan Anayasası] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20101226102509/http://www.ajb.az/site/konstitusiya.pdf |tarih=26 Aralık 2010 }} {{Aze}}

== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}{{Hukuk-taslak}}
{{Azerbaycan-taslak}}
{{Azerbaycan konuları}}

[[Kategori:Azerbaycan'ın devlet yapısı]]
[[Kategori:Azerbaycan hukuk sistemi]]
[[Kategori:Ülkelerine göre anayasalar]]
[[Kategori:1995'te kurulan oluşumlar]]