Azelaik asit

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Azelaik asit (AzA), HOOC(CH2)7COOH formülüne sahip organik bir bileşiktir.[1] Bu doymuş dikarboksilik asit beyaz bir toz halinde bulunur. Buğday, çavdar ve arpada bulunur. Polimerler ve plastikleştiriciler de dahil olmak üzere çeşitli endüstriyel ürünlerin öncüsüdür ve aynı zamanda birçok saç ve cilt bakım ürününün bir bileşenidir.[2] AzA tirozinazı inhibe eder.

Uygulamalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusça etiketli azelaik asit kremi

Polimerler ve ilgili malzemeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu dikarboksilik asidin esterleri yağlama ve plastikleştiricilerde uygulama alanı bulur. Yağlayıcı endüstrilerinde lityum kompleks greslerde koyulaştırıcı madde olarak kullanılır. Hekzametilendiamin ile azelaik asit, plastik olarak özel kullanım alanları bulan Naylon -6,9'u oluşturur.[2]

Tıbbi[değiştir | kaynağı değiştir]

Azelaik asit, hem komedonal akne hem de inflamatuar akne olmak üzere hafif ila orta dereceli akneyi tedavi etmek için kullanılır.[3][4] Dikarboksilik asitler adı verilen bir ilaç sınıfına aittir. Cilt gözeneklerini enfekte eden sivilce bakterilerini öldürerek çalışır. Ayrıca büyümeyi destekleyen doğal bir madde olan keratin üretimini de azaltır.[5] Azelaik asit ayrıca iltihabı azaltma kabiliyeti nedeniyle rosacea için topikal jel tedavisi olarak da kullanılır.[4] Rozaseanın neden olduğu şişlik ve şişlikleri temizler. Etki mekanizmasının, katelisidin'i antimikrobiyal cilt peptidi LL-37'ye dönüştüren hiperaktif proteaz aktivitesinin inhibisyonu yoluyla olduğu düşünülmektedir.[6]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "The use of topical azelaic acid for common skin disorders other than inflammatory rosacea". Cutis. 77 (2 Suppl): 22-24. 1 Şubat 2006. ISSN 0011-4162. PMID 16566285. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  2. ^ a b Cornils, Boy; Lappe, Peter (2006). "Dicarboxylic Acids, Aliphatic". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a08_523. ISBN 3527306730.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Boy" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  3. ^ "Azelaic Acid for Acne". WebMD. 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023. 
  4. ^ a b "Azelaic acid topical". Drugs.com. 15 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023. 
  5. ^ Smith, M. K.; Basta, S. A.; Farmer, E. R. (2006). "Azelaic acid in the treatment of papulopustular rosacea – A systematic review of randomized controlled trials". Archives of Dermatology. 142 (8): 1047-1052. doi:10.1001/archderm.142.8.1047. PMID 16924055.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  6. ^ Ruzicka, T.; Schauber, J. (2012). "Cathelicidin LL-37: An Antimicrobial Peptide with a Role in Inflammatory Skin Disease". Annals of Dermatology. 24 (2): 126-135. doi:10.5021/ad.2012.24.2.126. PMC 3346901 $2. PMID 22577261.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)