Avrupa Birliği Veri Yasası Taslağı
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Kasım 2022) |
'Verilere Adil Erişim ve Veri Kullanımına İlişkin Uyumlaştırılmış Kurallar AB Tüzüğü' Tasarısı ("Veri Yasası" veya "Yasa Taslağı") (Data Act), veri paylaşımını teşvik edecek bir çerçeve oluşturmayı amaçlayan bir Avrupa Birliği tüzüğü teklifidir.[1] Avrupa Komisyonu'nun tüzüğü 2021'in dördüncü çeyreğinde resmen sunması bekleniyordu.[2][3] Bununla birlikte, teklif resmi olarak 23 Şubat 2022'de yayımlandı.[4] Yasa Taslağı 42 maddeden oluşmaktadır.
Yasa taslağının başlıca amaçları şunlardır:[5]
- Bağlı cihazların kullanıcılarına kendilerinin ürettikleri ancak çoğunlukla işletmeler tarafından toplanan verilere erişim ve bu verileri üçüncü kişilerin veri temelli inovatif hizmetler sunmaları için bu kişilerle paylaşma imkanı sağlayacak tedbirler sunmak.
- Veri paylaşımı sözleşmelerinde sözleşmesel eşitsizliklerin kötüye kullanılmasını önleyerek KOBİ'lerin pazarlık gücünü yeniden dengelemek. Söz konusu düzenleme, pazarlık gücü bakımından çok daha güçlü bir konumda bulunan taraflar ile yapılacak olan sözleşmelerdeki şatların kötüye kullanımına karşı bir KOBİ'lere bir savunma imkanı sağlayacaktır. Komisyon ayrıca örnek sözleşme şartları yayınlayarak KOBİ'lerin veri paylaşımına ilişkin sözleşmeleri daha adaletli bir şekilde müzakere etmesi ve hazırlamasına yardımcı olacaktır.
- Kamu kuruluşlarının olağanüstü hallerde, özellikle sel ve yangın gibi acil durumlarda, özel sektör tarafından tutulan verilere erişimi ve kullanımı ya da söz konusu veriye başka türlü ulaşılamayan hukuki bir gereklilik halinde veriye erişilmesini sağlayacak araçlar yaratmak. Verilerden elde edilen çıkarımlar işletmeler üzerindeki yükü hafifleten çabuk ve güvenli politika çözümleri için gereklidir.
- Tüketicilerin farklı bulut veri işleme hizmetleri sağlayıcıları arasında etkin bir şekilde geçiş yapmasına olanak sağlayan yeni kurallar getirmek ve yasa dışı veri aktarımına karşı korumalar sağlamak
Komisyon, tasarıyı 3 Haziran 2021- 3 Eylül 2021 tarihleri arasında tartışmaya açmıştır. Sonuçlar 6 Aralık 2021'de yayınlandı. Bu tartışmada, Avrupa Birliği üye birliklerinin yetkili kamu makamlarının, akademik ve araştırma kurumlarının, iş birliklerinin, endüstriyel kümelenmelerin, şirketlerin/işletmelerin, tüketici örgütlerinin, STK'ların, sendikaların ve vatandaşların görüşleri alınmıştır.[6] Bu doğrultuda, katılımcıların çoğunluğu (%62) acil durumlarda verilerin kamuyla paylaşılmasının gerektiğini düşünmektedir. Şirketlerin çoğu (%91) halihazırda diğer şirketlerle veri paylaşımında bulunduklarını ancak son 5 yılda farklı nedenlerle bu paylaşımın zorlaştığını belirtmiştir. Bu nedenler teknik nedenler, yasal nedenler, veri sahibi için yasal bir neden olmaması, sözleşme dengesizlikleri ve makul olmayan fiyatlardır.[7]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "EU's possible Data Act: What can we anticipate from the Inception Impact Assessment and the Consultation?". Data Protection Report (İngilizce). 5 Temmuz 2021. 5 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021.
- ^ Stolton (6 Ocak 2021). "2021: A new European digital generation". Euractiv (İngilizce). 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2021.
- ^ "Data Act & amended rules on the legal protection of databases". ec.europa.eu. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2021.
- ^ Data Act: Proposal for a Regulation on harmonised rules on fair access to and use of data (text with EEA significance). Brussels, Belgium: European Commission. 23 Şubat 2022. 23 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2022.
- ^ "Press corner". European Commission - European Commission (İngilizce). 21 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022.
- ^ "Initiative". Have your say (İngilizce). 9 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022.
- ^ "Data Act & amended rules on the legal protection of databases". PUBLIC CONSULTATION ON DATA ACT AND AMENDED RULES ON THE LEGAL PROTECTION OF DATABASES Summary report on the public consultation. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022.