Arinçkus Argişti Steli

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Arinçkus Argişti Steli[1]

Arinçkus Argisti Steli; Urartu Kralı I. Argişti'ye ait olan, MÖ 785 ile MÖ 756 yılları arasında tarihlendirilen ve üzerinde çivi yazısıyla yazılmış Urartuca bir metne sahip olan steldir.

Eser, 2015 yılında Van Gölü'nün çevresinde yer alan ve Van iline bağlı Köklü Köyü'nde Van Arkeoloji Müzesi görevlisi Kenan Işık tarafından bulunmuştur.[2] Eserin bulunduğu bölgenin yerel adı "Arinçkus" olduğundan ve birden fazla Argişti steli bulunduğundan "Arinçkus Argişti Steli" şeklinde kaydedilmiştir. Eser, Bitlis Ahlat Müzesinde sergilenmektedir. Eserde yer alan metne başka birçok stelde rastlanmaktadır. Bu ve benzeri metinler, genelde bir önsöz niteliği taşır ve çevresinde başka yazıtların da olabileceğine işaret eder.

Metin[değiştir | kaynağı değiştir]

Transkripsiyon[değiştir | kaynağı değiştir]

1             [ma]r-gi-iš-ti-i-še mmi-˹nu˺- ?-ḫi-ni-[še]

2             [a-l]i-e a-lu-še i-ni [NA]4pu-lu-si e-si-[ni]

3             su-ú-i-du-li-e a-˹lu˺- še še-er-du-li-˹e˺

4             ˹a˺-lu-še DUB-te pi-tú-li-e [a-lu-]˹še˺ a-i-ni-[i]

5             i-ni-e-li du-li-i-e a-˹lu˺-[še ˹ú˺-li-še?

6             ti-ú-li-i-e i-e-še za-du-bi tú-ri-ni-n[i]

7             ˹D˺ḫal-di-i- še ˹D˺IM-še ˹D˺UTU-ni? DINGIR MEŠ

8             [ma]-a-ni ar-mu-zi-i ˹D˺UTU-ni pi-i-n[i]

9             [mi]- ˹i˺ ar-ḫi ú-ru-˹li˺-a-ni mì-i-i

              mi]- ˹i˺ na-a-ra-a a-ú-i-e ú-lu-li-e

Türkçe çevirisi[değiştir | kaynağı değiştir]

"Minua oğlu Argişti der ki: Her kim bu steli (buradan) taşırsa, her kim (onu) saklarsa, her kim yazıtına zarar verirse, her kim bu şeyleri yaparsa, her kim derse "Ben bunu yaptım!"; Tanrı Haldi, Fırtına Tanrısı, Güneş Tanrısı ve (tüm) tanrılar onu ve onun zürriyetini güneş ışınının altında yok etsin." (Son iki satırda yer alan sözcüklerin anlamları henüz çözülememiştir.)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Arinçkus Argişti Steli (Fotoğraf: Ramazan Volkan Çoban, Yer: Bitlis Ahlat Müzesi, Tarih: 10.04.2021)
  2. ^ Işık, K. (2015). A Fragmentary Stela of the Urartian King Argišti I found in Arinçkus, to the Northwest of Van Lake, Zeitschrift für Assyriologie, 105 (2), 215-219.