Andon Zako Çajupi Tiyatrosu
Teatri Andon Zako Çajupi | |
 | |
 | |
| Konum | Görice, Arnavutluk |
|---|---|
| Koordinatlar | 40°37′07″K 20°46′38″D / 40.61861°K 20.77722°D |
| Tür | Tiyatro sahnesi |
| Koltuk düzeni | Tek seviyeli |
| Kapasite | 400 |
| İnşaat | |
| Açılış | 1971 |
| Yenileme | 2017 |
| Etkin dönem | 1971-günümüz |
| Mimar | Bolles + Wilson |
Andon Zako Çajupi Tiyatrosu; Arnavutluk'un Görice şehrinde bulunan bir tiyatro sahnesidir. Söz konusu yapı; ülkedeki sosyalist yönetimin Sovyetler Birliği'ndeki post-Stalinci iktidar ile arasının açılmasından önceki dönemde, Moskova'nın bir hediyesi olarak inşa edilmiştir. 2000'li yılların sonunda başlatılan yenileme çalışmaları esnasında orijinal tasarımdaki Sovyet klasizminin esintileri Balkan tarzı Art deco elementler kullanılarak törpülenmiştir.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Yenileme çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
2009 yılında, Görice'nin tarihi şehir merkezinde bir yeniden planlama çalışmasının başlatılması gündeme geldi. Tiyatro Meydanı olarak anılan ve ulusal panayırların düzenlendiği geniş alan da söz konusu plana dahil edilerek kentin yeni merkezi olan Aziz Yorgi Bulvarı'na (Shën Gjergji Bulevard) kadar uzanacak bir yaya koridoru oluşturulması hedeflendi. Yapılan çevre düzenlenmesin ardından 2017'de, meydanın odak noktasında yer alan tiyatro binasında hayata geçirilen bir dizi değişiklik sonrasında mekanın yeni bir cephe ve iç tasarıma kavuşması sağlandı. Önceden iki kademeli olarak inşa edilmiş olan seyirci alanı, geniş eğimli bir düzleme dönüştürülerek salonun oturma kapasitesi arttırıldı. Ana cephede, yapının orijinal tasarımındaki beyaz panel olduğu gibi korunarak üzerine siyah bir trajedi maskesi yerleştirilirken; geleneksel mimariye göndermede bulunan taş duvarlı bölüme ise komediyi temsilen beyaz bir maske monte edildi. Maskelerden birinin içbükey, diğerinin dışbükey olarak tasarlanmış olması ise komedi ve trajedi arasındaki tezat ilişkinin somutlaştırılmasına katkı sağladı. Bu iki büyük Sock ve Buskin rölyefine ek olarak, yerel bir çömlek ustası olan Vasillaq Kolevica tarafından yapılan ve tiyatro seyircisini temsil eden 140 küçük terakota maske de Art deco tarzındaki ana cephenin ızgaraları arasına konumlandırıldı.[2]
İnşa edildiği tarihten beri ilk defa onarımdan geçen tiyatronun açılışına dönemin başbakanı Edi Rama, kültür bakanı Mirela Kumbaro, Görice belediye başkanı Sotiraq Filo ve eski başbakan Niko Peleshi katıldı.[3]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Andon Zako Çajupi Tiyatrosu'nun Maskeleri". Arkitera. 28 Ağustos 2018. 10 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024.
- ^ "Andon Zako Çajupi Theatre / Bolles + Wilson" (İngilizce). ArchDaily. 1 Ağustos 2018. 22 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024.
- ^ "Hap dyert teatri më i ri në Shqipëri. Pas 55 vjetësh rikonstruktohet teatri "Andon Zako Çajupi"" [Arnavutluk'un en yeni tiyatrosu kapıları açtı. 55 yıl aradan sonra Andon Zako Çajupi Tiyatrosu yeniden inşa edildi.] (Arnavutça). Arnavutluk Kültür Bakanlığı. 18 Haziran 2017. 22 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2024.