Anar Memmedli

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Anar Memmedli
Doğum1978
Yevlah, Azerbaycan
MilliyetAzeri
Mezun olduğu okul(lar)Azerbaycan Diller Üniversitesi
Meslekinsan hakları aktivisti
Tanınma nedeniinsan hakları aktivizmi
ÖdüllerVáclav Havel İnsan Hakları Ödülü (2014)

Anar Memmedli (d. 1978, Yevlah), Azerbaycan'ın önde gelen insan hakları aktivistlerinden biridir. Anar Memmedli, seçimleri gözlemleme ve izleme konusunda aktiftir ve Azerbaycan'daki yetkililerin seçimleri yapmasını defalarca eleştirmiştir. 16 Aralık 2013'te Memmedli, Ekim 2013'teki cumhurbaşkanlığı seçimlerine yönelik açık sözlü eleştirilerin ardından tutuklandı ve hapse atıldı.[1] Uluslararası protestolara rağmen, Memmedli Mayıs 2014'te 5 yıldan fazla hapis cezasına çarptırıldı. 29 Eylül 2014 tarihinde, halen gözaltındayken, Memmedli, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi[2] tarafından insan haklarının savunulmasında "olağanüstü" eylemlerinden ötürü Václav Havel İnsan Hakları Ödülü'ne layık görüldü.

Aktivizmi[değiştir | kaynağı değiştir]

Memmedli eylemciliğine 1990'ların sonlarında başladı. 1997'de Beşir Süleymanlı ve diğer genç kurucularla birlikte Seküler İlerleme Gençlik Örgütü'nü kurdu. 2001 yılında Anar Memmedli Seçim İzleme Merkezi'nin kurulmasına katıldı. 2008 Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinden beş ay önce, bu örgütün tescili, resmi dosyalardaki teknik bir teknik nedeniyle 14 Mayıs 2008 tarihinde Hatai Bölge Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir.[1] Buna karşılık, Anar Memmedli ve Beşir Süleymanlı, Aralık 2008'de Seçim İzleme ve Demokrasi Çalışmaları Merkezi'ni (EMDS) kurdu.[1]

Memmedli, aktivizminin yanı sıra gazetecilik yaptı, 1998-2002 yılları arasında “Merkez”, “Hürriyet” ve “Bugün” gazetelerinde muhabirlik, yorumculuk, editörlük ve yazı işleri müdür yardımcılığı gibi çeşitli görevlerde bulundu. Memmedli, Azerbaycan Diller Üniversitesi'nden mezun oldu.

Tutuklanması[değiştir | kaynağı değiştir]

9 Ekim 2013 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerine yönelik sesli eleştirilerin ardından, EMDS kendisini artan bir baskı altında buldu. EMDS seçimlerle ilgili raporunda, özgür ve demokratik bir oylama için koşulların karşılanmadığını söyleyerek bir dizi usulsüzlüğün altını çizmişti.[3]

EMDS'nin raporunu yayınlamasından kısa bir süre sonra, Azerbaycan Cumhuriyeti Başsavcılığı Memmedli'ye karşı ceza davası açtı ve 16 Aralık 2013'te tutuklandı. 26 Mayıs 2014 tarihinde Memmedli, Bakü Ağır Suçlar Mahkemesi kararıyla 5 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı. Memmedli, yasadışı girişimcilik, vergi kaçakçılığı, seçim sonuçlarını etkilemek için resmi makamın kötüye kullanılması, Memmedli ve avukatları tarafından reddedilen suçlamalarla suçlandı.[4] Yargılama ve verilen ceza birçok uluslararası kuruluş ve insan hakları grubu tarafından eleştirildi.[5] Uluslararası Af Örgütü, Memmedli'yi bir vicdan mahkumu olarak görüyor ve bazı ülkeler onun serbest bırakılması için çağrıda bulundu.

Eylül 2014'te Memmedli, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi tarafından Václav Havel İnsan Hakları Ödülü'ne layık görüldü. Bu ödülle Avrupa Konseyi, "insan haklarının savunulmasında olağanüstü sivil toplum eylemini" onurlandırmak istiyor.[6] Memmedli, yaklaşık 2,5 yıl hapis yattıktan sonra 17 Mart 2016'da Azerbaycan Cumhurbaşkanı tarafından bir dizi yüksek profilli siyasi mahkumun affedildiği afla serbest bırakıldı.[7]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c European Stability Initiative. "Anar Mammadli". 26 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2014. 
  2. ^ RFE/RL (29 Eylül 2014). "PACE Awards Annual Havel Prize To Azerbaijani Activist". Radio Free Europe/Radio Liberty. 30 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2014. 
  3. ^ Election Monitoring and Democracy Studies Center (10 Ekim 2013). "Preliminary Statement on Observation of Presidential Elections" (PDF). 9 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2014. 
  4. ^ "Archived copy". 18 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2014. 
  5. ^ Gogia, Giorgi (23 Haziran 2014). "Dispatches: A Plea to Free Azerbaijan Rights Defender". 26 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2014. 
  6. ^ Parliamentary Assembly of the Council of Europe. "Václav Havel Human Rights Prize 2014 awarded to Anar Mammadli". PACE-Net. 16 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2014. 
  7. ^ "Anar Mammadli pardoned after almost 2,5 years in prison". epde.org englisch (İngilizce). 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021.