Ahura
Ahura Avestaca'da Zerdüşt tanrılarının belirli bir sınıfı için kullanılan bir isimdir. Terimin dilsel olarak Hint Vedik döneminin Asuralarıyla ilişkili olduğu varsayılmaktadır.[1][2][3]
Etimolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Avestaca'da "efendi" anlamına gelen ahura kelimesi Proto-Hint-İran dilindeki *Hásuras kelimesinden türemiştir. Bu kelimenin aynı zamanda Hindistan'da Rigveda'da geçen asura kelimesinin de kökeni olduğu öne sürülmüştür. Eski İskandinav dilindeki æsir sözcüğüyle olan benzerliğinden de anlaşılacağı gibi, Hint-İran dilindeki *Hásuras'ın daha da eski bir Proto-Hint-Avrupa dil kökenine sahip olması mümkündür.
Kutsal yazılarda[değiştir | kaynağı değiştir]
Gatalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Zerdüştlüğün en eski ilahileri olan ve Zerdüşt tarafından bestelendiği düşünülen Gatha'larda, takipçilere yalnızca ahuralara saygı göstermeleri ve "Lie'nin emriyle" hareket eden daevaları ve diğerlerini reddetmeleri öğütlenir. Her ne kadar daha sonraki Zerdüşt geleneğinde daevalar kötü yaratıklar olarak gösterilseler de, Gata'larda daevalar reddedilmesi gereken tanrılar için kullanılan genel bir kavramdır.[4]
Gathalar, Ahura Mazda dışında hangi tanrıların ahura olarak sınıflandırıldığını belirtmez ancak genel anlamda diğer ahuraların varlığından bahseder.[5]
Genç Avesta[değiştir | kaynağı değiştir]
Genç Avesta'da Zerdüşt panteonunun üç tanrısı birden fazla kez ahura olarak tanımlanır. Bu üç ahura, "Ahurik üçlü"yü oluşturan Ahura Mazda, Mitra ve Apam Napat'tır . "Ahurik" teriminin ilişkili olduğu diğer tanrılar arasında altı Ameşa Spenta ve Suların Anahita'sı ve Ödül ve Cezanın Aşi'si bulunur.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Hale, Wash Edward (1986). Ásura- in Early Vedic Religion (İngilizce). Motilal Banarsidass Publishe. s. 6. ISBN 978-81-208-0061-8. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.
- ^ Masih, Y. (2000). A Comparative Study of Religions (İngilizce). Motilal Banarsidass Publ. s. 23. ISBN 978-81-208-0815-7. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.
- ^ Boyce, Mary (1989). A History of Zoroastrianism: The Early Period (İngilizce). BRILL. s. 23. ISBN 978-90-04-08847-4. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.
- ^ "DAIVA – Encyclopaedia Iranica". www.iranicaonline.org. 17 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019.
- ^ "AHURA – Encyclopaedia Iranica". www.iranicaonline.org. 2 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019.