Ahbap çavuş kapitalizmi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Ahbap çavuş kapitalizmi, yandaş kapitalizmi ya da eş dost kapitalizmi, bir iktisadi teşebbüsün başarısının iş adamlarıyla hükûmet arasındaki yakın ilişkilere bağlı olduğu, iş adamlarının işlerini, siyasal iktidar ve bürokratlarla olan ilişkilerine dayanarak yürüttüğü sistemi anlatan terimdir. 1997 Doğu Asya Mali Krizi'nin sebepleri arasında gösterilir. Türkiye'deki sistemin de ahbap çavuş kapitalizmine örnek olduğu bazı ekonomistlerce öne sürülmektedir.[1]

Birçok şekilde olabilir, ancak temel fikir, siyasi bağlantıları olanların bu bağlantıları rakiplerine karşı haksız bir avantaj elde etmek için kullanabilmeleridir. Bu, devlet ihalelerinin kayırılan işletmelere verilmesi, belirli şirketlere düzenleyici muafiyetler veya diğer özel muamelelerin verilmesi veya vergi kanununun belirli endüstrilere veya bireylere fayda sağlayacak şekilde manipüle edilmesi de dahil olmak üzere çeşitli şekillerde gerçekleşebilir.[2]

Ahbap çavuş kapitalizmi, ekonomik büyümeyi baltaladığını, inovasyonu engellediğini ve sosyal eşitsizliği sürdürdüğünü savunan ekonomistler, siyaset bilimciler ve aktivistler tarafından yaygın bir şekilde eleştirilmektedir. Eleştirmenler, ahbap-çavuş kapitalizminin, siyasi bağlantıları olanları daha çok hak edenlere tercih eden eşitsiz bir oyun alanı yarattığını, bunun da daha az meritokratik ve daha az verimli bir topluma yol açtığını savunmaktadır.[3]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Eğilmez, Mahfi (19 Mayıs 2014). "Ahbap Çavuş Kapitalizmi". mahfiegilmez.com. 13 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2015. 
  2. ^ Helen Hughes (Bahar 1999). "Crony Capitalism and the East Asian Currency and Financial 'Crises'". Policy. 15 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2012. Japan's dismal performance in the 1990s and the East Asian collapses of 1997 indicate that dirigisme can only boost economies in the short run and at high cost. It breaks down in the long run (Lindsey and Lukas 1998). 
  3. ^ Nicholas D. Kristof (26 Ekim 2011). "Crony Capitalism Comes Home". The New York Times. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağındanSınırlı deneme süresince özgürce erişilebilir, normalde ise abonelik gereklidir arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2011. some financiers have chosen to live in a government-backed featherbed. Their platform seems to be socialism for tycoons and capitalism for the rest of us...featherbedding by both unions and tycoons...are impediments to a well-functioning market economy.